Background
ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ကလောမြို့နယ်မှာ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ မိုးသီးနှံအစေ့ထုတ် ပြောင်း စိုက်ပျိုးရာမှာ ယခင်စိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ ၈၈၈ စပ်မျိုးစိုက်ပျိုးခြင်းထက် ရေဆင်း စပ်မျိုးအစေ့ထုတ်ပြောင်း စိုက်ပျိုးသူ ပိုမိုများလာကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒီလိုရေဆင်း ပြောင်း မျိုးစေ့များကို မျိုးပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးခဲ့ခြင်းမှာ အစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်ဧက အထွက်နှုန်းနဲ့ မျိုးစေ့ကုန်ကျစရိတ်များ၊ သွင်းအားစုကုန်ကျစရိတ်များ ကွာခြားလာ ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပါ တယ်။ ပြောင်းစိုက် တောင်သူများရဲ့ အဆိုအရ ၈၈၈ စပ်မျိုး စိုက်ပျိုးရာမှာ တစ်ဧကအတွက် မျိုးစေ့တန်ဖိုးမှာ ၁၆၂၀၀ ကျပ်ဖြစ်လို့ အထွက်နှုန်း မှာ တစ်ဧကကို ၄၀-၄၅ တင်း (ပိဿာ ၆၀၀ မှ ၇၅၀)ခန့် အထိသာ ထွက်ရှိပြီး၊ ရေဆင်းစပ်မျိုးမှာ တစ်ဧကအတွက် မျိုးစေ့တန်ဖိုးမှာ ၈၀၀၀ ကျပ်နဲ့ အထွက်နှုန်းမှာ တင်း ၆၀ (ပိဿာ ၉၀၀)ခန့် အထွက်ရှိတဲ့အပြင် သွင်းအားစုဓာတ်မြေသြဇာ သုံးစွဲ ရမှုမှာလည်း လျော့နည်းမှုရှိကြောင်းနဲ့ ကလောမြို့နယ်မှာ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ပြောင်း စိုက်ဧက ၃၁၂၇ ဧကခန့်ရှိပြီး၊ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ရေဆင်း စပ်မျိုးကို ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုး မှုရှိကြောင်း၊ အောင်ပန်းမြို့ အခြေစိုက် စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနတာဝန်ခံနဲ့ မြို့ပေါ်ရှိ သီးနှံမျိုးစေ့အရောင်းဆိုင်အချို့ရဲ့ ပြောပြချက်အရ သိရပါတယ်။မင်းအောင် - တောင်ကြီး
ကျောင်းအပ်နှံရာသီကျောင်း ဖွင့်တော့မည့်ကာလဖြစ်၍ရန်ကုန်မြို့ ရှိကားပွဲစားတန်းများတွင်မိုးရွာသွန်းမှု ရှိနေသော်လည်း လူအဝင်ကားအဝင် များပြားနေကြောင်း သိရသည်။ မိုး တွင်းကာလသို့တဖြည်းဖြည်းရောက် ရှိလာပြီဖြစ်သဖြင့် စိန်ဂျွန်အနီးမင်းရဲ ကျော်စွာယာဉ်ရောင်းဝယ်ရေးစခန်း ထက်စာလျင်သီရိမင်္ဂလာဈေးဟောင်း ယာဉ်ရောင်းဝယ်ရေးစခန်းမှာ မိုးလုံ လေလုံဖြစ်ပြီးအခြေအနေတည်ငြိမ် သဖြင့်လူဝင်ပိုများကြောင်း၊ မြို့တွင်း ရှိ ကျောက်မြောင်းနှင့်အခြားနေရာများ တွင်လည်းအရောင်းအဝယ်အသင့် အတင့်ရှိလာသလို မြို့တွင်းမြို့နယ်စုံ ရှိကားအရောင်းအဝယ်စင်တာများ လည်းအသင့်အတင့်အဝယ်ရှိလာ ကြောင်း သိရသည်။
မေလ ၂၅ ရက်နေ့က နေပြည် တော်အမြန်လမ်းမှာ ခရီးသည်တင် ယာဉ်တစ်စီးတိမ်းမှောက်တာ လူ ၁၁ ဦးတောင်သေတယ်ဗျာ။ ကားတိမ်း မှောက်တဲ့ဖြစ်စဉ်ကိုလေ့လာတော့အရှိန် လွန်မောင်းနှင်တာရယ်၊ ရှေ့တာယာ ကွဲတာက တရားခံလို့ သိရတယ်။ ကား တစ်စီးမှာတာယာက အသက်လေဗျာ။ အဲဒီတာယာကြောင့်လူတွေအမြန်လမ်း မှာ မိသားစုလိုက် သေကြရတာမကြာ ခဏကြားနေရတယ်။ကားသုံးသူအများ စုကတာယာတော့အကောင်းထည့်ကြ တာပဲ။ဒါပေမယ့်အကောင်းလည်း မကွဲ ဘူးလား၊ ကွဲတာပေါ့ဗျာ။ ပစ္စည်းဆိုတာ သုံးစွဲသူစနစ်တကျမသုံးရင် ကန့်သတ်ချက် ရှိတာပဲလေ၊ ကဲ...ဒီတော့တာယာ အသစ်ကို ဘယ်လိုထည့်မလဲ၊ ကိုယ့် ကားအမျိုးအစားနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့တာယာ ကို နာမည်ရှိတဲ့ တာယာအရောင်း ဆိုင် ကကျွမ်းကျင်တဲ့သူနဲ့ တိုင်ပင်ရမယ်၊ မြို့တွင်းသုံးလား၊ နယ်ဝေးသုံးလား၊ စတီးဘယ်နှစ်ပတ်၊နိုင်လွန်ဘယ်နှစ်ပတ်၊ ထုတ်လုပ်တဲ့နိုင်ငံစသည်ဖြင့်ပေါ့ဗျာ။
ပြည်တွင်းမှာ ဘိလပ်မြေ သုံးစွဲမှု တန် ၃ ဒသမ ၅ သန်းသုံးစွဲမှုရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ယခုနှစ်ပိုင်းမှာ အဆောက် အအုံများ ဆောက်လုပ်မှု များခြင်း ကြောင့် ဘိလပ်မြေသုံးစွဲမှုများလာခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ ပြည်တွင်းဈေးကွက် လိုအပ် ချက်အရ ယိုးဒယားဘိလပ်မြေ တန် ၂ ဒသမ ၅ သန်း တင်သွင်းမှုရှိနေပါတယ်။ ဈေးကွက်တွင်းကို ပြည်တွင်းထုတ် Crown တံဆိပ် ဘိလပ်မြေ စတင်ဖြန့်ချိ လျက်ရှိနေပြီ၊ Crown တံဆိပ် ဘိလပ် မြေကို ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း၊ ကျောက်မဲခရိုင်၊ နောင်ချိုမြို့နယ်၊ လုံရုံး ကျေးရွာအုပ်စု၊ လောက်ဖန်းကျေးရွာ အနီးမှာ ထုတ်လုပ်လျက်ရှိပါတယ်။ တစ်ရက်ကို တန်ချိန် ၁၀၀၀ ထုတ်လုပ် လျက်ရှိပြီး၊ နောင်ချိုမြို့နယ်မှာ ဝယ်ယူ ပါက ၅၀ ကီလိုဂရမ် တစ်အိတ်ကို ၄၅၀၀ ကျပ်နဲ့ ရောင်းချပြီး၊ မန္တလေး ဈေးကွက်မှာ ၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ရောင်း ချလျက်ရှိပါတယ်။ မဒီနာ ရောင်းဝယ်ရေးမှ ဦးမျိုးချစ်က"ဘိလပ်မြေဈေးကတော့ ပုံမှန်ပါပဲ။ ဒီနှစ်ထဲမှာ အဆောက်အအုံ ဆောက်လုပ်မှု များလာတော့ ရောင်း အား တော်တော်ကောင်းလာတယ်။ အထပ်မြင့်အဆောက် အအုံတွေက ယိုး ဒယားတံဆိပ်ကို အသုံးများတယ်။ ကမ္ဘာသုံးဆိုပြီး ယုံကြည်မှုနဲ့သုံးနေ တာ။ ပြည်တွင်းထုတ်တွေ လည်း ကောင်းပါ တယ်။ ပြည်တွင်းဖြစ်ကို ကြိုက်လို့ သုံးကြတာလည်းရှိတယ်။ ဘိလပ်မြေက ပြည်တွင်းမှာ လိုအပ်ချက်ရှိတော့ ယိုး ဒယားတံဆိပ်လည်း ဝင်ပါတယ်" လို့ ပြောပါတယ်။ မန္တလေးဈေးကွက်မှာ ရောင်းချ နေတဲ့ ဘိလပ်မြေ ဈေးနှုန်းများမှာ AAA တစ်အိပ် ၅၁၀၀ ကျပ်၊ ကျား ခေါင်း ၅၁၀၀ ကျပ်၊ မြန်မာဆင် ၅၀၀၀ ကျပ်၊ Crown ၅၁၀၀ ကျပ်ဈေးရှိပြီး၊ ယိုဒယားဆင် ၇၃၀၀၊ စိန် ၇၂၀၀၊ တောင် ၆၇၀၀၊ ကျောက်ဆူး ၆၇၀၀ ကျပ်ဈေးရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ဇူးဇူး - မန္တလေး
အိန္ဒိယနဲ့ထိုင်းမှဘိလပ်မြေတန်ချိန်တစ်သောင်းကိုးထောင်ကျော်ဝင် ပြည်တွင်းကို ပင်လယ်ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှုလမ်းမှ မေလ ၅ ရက်မှ ၁၁ ရက်နေ့တာကာလအတွင်း ကန်ဒေါ်လာ တစ်ဆယ့်ခြောက်သိန်းလေးသောင်းကိုး ထောင်ကျော်တန်ဖိုးရှိ ဘိလပ်မြေ ၁၉၄၀၀ ဒသမ ၁၆၅ တန်ကို တင်သွင်းလာခဲ့ပါ တယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် ၅၀၀၀ နဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေ ၁၄၄၀၀ ဒသမ ၁၆၅ တန်ဝင်လာခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်သီ တင်းပတ်ဘိလပ်မြေအဝင်က တန်ချိန် နှစ်သောင်း သုံးထောင်ကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ဘိလပ်မြေအဝင်နဲ့ ယှဉ်ရင် တန်ချိန် သုံးထောင့်ခုနှစ်ရာကျော်လျော့နည်း ပြီး တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT (DOT)
မန္တလေးမြို့မှာ ယာဉ်ထိန်းအင် အားတိုးမြှင့်ချထားပြီး၊အလုပ်ခွင်သင်တန်း ပေးလျက်ရှိပါတယ်။သင်တန်းဆင်း ပြီးသူများအား လုပ်ငန်းခွင်ကျွမ်းကျင်သူ များနဲ့ တွဲဖက်ပြီး လုပ်ငန်းခွင်သင်တန်း ပေးလျက်ရှိပြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေ သကြီး ယာဉ်ထိန်းရဲတပ်ဖွဲ့မှူးရုံး ရဲမှူးဦးသိန်း ကိုကိုက ပြောပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမိုးရာသီကိုကူးပြောင်းလာပေမယ့် ဆောက် လုပ်ရေးပစ္စည်းများရဲ့ ဈေးနှုန်း ဟာသိသာစွာ ပြောင်းလဲမှုမရှိ ရောင်းဝယ်မှုမှာ သွက်လက်နေပါတယ်။ ဆောင်းရာသီ ပွင့်လင်းချိန်မှာ အုတ်ဈေးနှုန်း ဟာမတ္တရာ မှာ ပထမတန်းစား အုတ်တစ်ချပ်ကို ၈၀ ကျပ်၊ ဒုတိယတန်းစာ အုတ်ဟာ ၇၀ ကျပ်နဲ့တည်ငြိမ်စွာရောင်း ဝယ်မှုဖြစ်ခဲ့ပြီး မိုးရာသီရောက်ရှိလာတဲ့ မေလလယ်ပိုင်း မှာတော့ အုတ်ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲချက်မရှိ ယခင်နှုန်းထား အတိုင်း ရောင်းဝယ်မှု တွင်ကျယ်နေပါတယ်။
သြင်္ကန်ပွဲတော်အပြီးကာလက ပင်စတင်အေးနေသောရန်ကုန်မြို့ ကားဈေးကွက်သည် မေလ လယ် ရောက်လာ သည်အထိ ထူးထူးခြား ခြားအရောင်းအဝယ်ကောင်းလှသည် မရှိပဲ ဈေးကွက်ပါးပါးနှင့်သာ တစ်ပိုင် တစ်နိုင်ဝယ်လက် များ အရောင်းသာ ရှိကြောင်း သိရသည်။
ဘိလပ်မြေတန်ချိန် သုံးသောင်းခုနှစ်ထောင်နီးပါးဝင် ပြည်တွင်းကို ပင်လယ်ရေကြောင်းလမ်း မှ ဧပြီ ၂၁ ရက်မှ ၂၇ ရက်နေ့အတွင်း ကန်ဒေါ်လာ သုံးဆယ့် တစ်သိန်းကျော်တန်ဖိုးရှိ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် ၃၆၈၉၆ ဒသမ ၂၁ တန်ကို တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ စင်ကာပူနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေ ၄၆ တန်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် ၁၈၁၅၀ နဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေ ၁၈၇၀၀ တန်တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေအများ ဆုံးတင်သွင်းလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယခင်သီတင်းပတ်ဘိလပ်မြေအဝင်က တန်ချိန် နှစ်သောင်းကျော်ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာ တန်ချိန် တစ်သောင်း ခြောက်ထောင်ကျော်အဝင်ပိုခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ MIRT (DOT)
စဉ် နယ်အမည် အမျိုးအစား ဧပြီလ မတ်လ နှိုင်းယှဉ်ချက် တင်သွင်းမှုတန်ချိန် တင်သွင်းမှုတန်ချိန် (ပို/လို) +/- ၁။ မူဆယ် ဘိလပ်မြေ ၃၈၃၀ .၇၀ ၅၆၈၂ .၈၀ (-) ၁၈၅၂ .၁၀ ၂။ လွယ်ဂျယ် ။ ၁၆၂၉ .၀၀ ၂၄၈၆ .၆၃ (-) ၈၅၇ .၆၃ ၃။ ကန်ပိုက်တီး ။ ၄၇၂၁ .၀၀ ၇၄၀၀ .၀၀ (-) ၂၆၈၀ .၀၀ ၄။ ချင်းရွှေဟော် ။ ၄၀၀ .၀၀ ၂၀၀ .၀၀ (+) ၁၂၀၀ .၀၀ ၅။ တာချီလိတ် ။ ၈၅၃၀ .၀၀ ၁၇၉၅၈ .၀၀ (-) ၉၄၂၈ .၀၀ ၆။ ကော့သောင်း ။ ၉၁၆၀ .၀၀ ၆၃၉၉ .၀၀ (+) ၂၇၆၁ .၀၀ ၇။ မြိတ် ။ ၄၆၁၈ .၀၀ ၃၄၂၃ .၉၀ (+) ၁၁၉၄ .၁၀ ၈။ စစ်တွေ ။ ၅၅ .၀၀ - (+) ၅၅ .၀၀ စုစုပေါင်း ၃၃၉၄၁ .၂၀၅ ၄၄၆၀၀ .၁၅၁ (-) ၁၀၆၅၈ .၉၄၆