ဗီယက်နမ်မှာ ဒေါ်လာဈေးကွက်တွေမြောက်နေပြီး ဒေါ်လာဝယ်လိုအားလည်း တိုးတက်များပြားနေတဲ့ အတွက် ဒေါ်လာဈေးအပြင်ဈေးကွက်က ယခုရက်ပိုင်းမှာ လှုပ်လှုပ်ရှားရှားဖြစ်နေပါတယ်။နိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ရွှေဆိုင်တွေကို စစ်ဆေးတာကို အရှိန်မြှင့်ပြီး တရားမဝင် ဒေါ်လာရောင်းဝယ်တာကို နှိမ်နင်းဖို့ဆောင်ရွက်လာတဲ့ အတွက် လွတ်လပ်တဲ့ အပြင်ဒေါ်လာဈေးကွက် ပျောက်ကွယ်သွားလိမ့်မယ်လို့လွန်ခဲ့တဲ့ လအနည်းငယ်က လူတွေ ယုံကြည်ထားကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒေါ်လာဈေးကွက်က ပြန်ပြီးအရှိန်တက်လာပါတယ်။ အရောင်းအဝယ် လုပ်ကြ သူတွေကဗဟိုဘဏ်ရဲ့ စစ်ဆေးမှု ကလွတ်အောင်ရောင်းရာ ဝယ်ရာမှာ ပါးပါး နပ်နပ်ရှိရပါတယ်။ နှစ်ကုန်တဲ့အထိ ဒေါ်လာဝယ်လိုအားက မြင့်နေဦးမယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဗဟိုဘဏ် ကမျက်လုံးဒေါက်ထောက်ကြည့်နေတဲ့အတွက် အရောင်း အဝယ်သမားတွေက သတိတော့ထားရတယ်လို့ ဟိုချီမင်းမှ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။                       ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်ဆီကို ဒေါ်လာဝယ်ဖို့လာတဲ့လူရှိတဲ့ အခါဆိုင်ရှင်ကရောင်းမဲ့လူကို ဖုန်းဆက်ခေါ်ပြီးတွေ့ပေး လိုက်ပါတယ်။ ဒေါ်လာရောင်းမဲ့သူကဒေါ်လာပေးတယ်။ ဒေါ်လာဝယ်မဲ့သူကဒေါင်ပေးတယ်။ မျက်နှာချင်းဆိုင်တွေ့ ပေးလိုက်တာပါပဲ။ စစ်ဆေးရေးသမားတွေလာရင်တော့ ဒီကိစ္စမှာကျွန်တော်မပါဘူးလို့ပြောရုံပါပဲလို့ ဆိုင်ရှင်က ပြောပါတယ်။                          ရွှေဝယ်ရောင်းလုပ်တာထက် ဒေါ်လာရောင်းဝယ် လုပ်တာ ပိုကိုက်တယ်လို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက ယုံကြည် ထားပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ဟာ ရွှေအရောင်းအဝယ် လုပ်ရင်တစ်တီး(Tael) ကို အမြတ်ဒေါင် ၃၀၀ ၀၀၀ က ၅၀၀ ၀၀၀ ထိ ကျန်ပါတယ်။ ဒီငွေ ပမာဏနဲ့ ဒေါ်လာ အရောင်းအဝယ်လုပ်ရင် ဒေါင်တစ်သန်းအမြတ်ကျန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အန္တရာယ်များပေမဲ့ ရွှေဆိုင်အတော် များများက ဒေါ်လာအရောင်းအဝယ်ကို ဆက်လုပ်နေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သတိတော့အများကြီးထားရပါတယ်။ တချို့ ဆိုင်တွေက စစ်ဆေးရေးမှူးတွေရောက်လာရင် အချက် ပေးဖို့ အစောင့်တွေချထားပြီး ရောင်းဝယ်ကြပါတယ်။ ယခုအခါဆိုင်တွေက အရောင်းအဝယ်လုပ်တဲ့ ပုံစံကို ပြောင်းထားပါတယ်။ ဒေါ်လာဝယ်ဖို့ဖောက်သည်တွေ လာတဲ့အခါ ပထမတစ်ယောက်ကဒေါင် ကိုယူသွားပါတယ်။ နောက် ၅ မိနစ် ၁၀ မိနစ်လောက်ကြာမှ နောက်တစ်ယောက်လာပြီး ဒေါ်လာကိုပေးပါတယ်။ တချို့ဆိုင်တွေက သူတို့ကောင်းကောင်းသိပြီး ယုံ ကြည်ရတဲ့ ဖောက်သည်တွေကိုသာဆိုင်မှာ ရောင်းပါတယ်။ ဒေါ်လာ ၁၀၀၀၀ အောက်မှာသာအရောင်းအဝယ် လုပ်ပြီး များများလိုချင်ရင်နောက်တစ်ကြိမ်ပြန်ချိန်းပါတယ်။

                   အမေရိကန်စီးပွားရေးပညာရှင်နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ခရစ်တိုဖာဆင်းနဲ့ သောမတ်ဆာဂျင့်တို့ နှစ်ဦးက ယခုနှစ်အတွက် စီးပွားရေးဆိုင်ရာနိုဘယ်ဆုကို ရရှိကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ရရှိတဲ့ သုတေသနစာတမ်းက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းအတွက် အဖြေများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရာမှာ ဗဟိုဘဏ် လုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ မူဝါဒရေးဆွဲသူများအတွက် လမ်းညွှန်သဖွယ်ဖြစ်စေပါတယ်။ ဆုရရှိသူအမေရိကန် နှစ်ဦးက အသက် ၆၈ ရှိကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေးနဲ့ အစိုးရမူဝါဒတွေအကြားဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ကြောင်းကျိုးဆက်နွယ်မှုကို ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များနဲ့ ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် သူတို့ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ သုတေသနလုပ်ငန်းအတွက် သူတို့နှစ်ဦးအား နိုဘယ်ဆုကို ချီးမြှင့်ခဲ့ တာ ဖြစ်ပါတယ်။                 ဆင်းကပရင့်စတန်တက္ကသိုလ်ကဖြစ်ပြီး ဆာဂျင့်က နယူးယောက်တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခနဲ့ ပရင့်စတန် တက္ကသိုလ် ရဲ့ ဧည့်ပါမောက္ခဖြစ်ပါတယ်။ နိုဘယ်ဆုရ စီးပွားရေး ပညာရှင်နှစ်ဦးကသူတို့သုတေသနလုပ်ငန်း အတော်များများကို သီးခြားစီနှစ်ပေါင်း များ စွာ ပြုစုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အတိုးနှုန်းတွေနဲ့ အခွန်ကောက် တွေပြောင်းလဲမှုက စီးပွားရေးကြီးထွားမှုနဲ့ ငွေကြေးဖောင်း ပွမှုအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ဆန်းစစ်နိုင်မဲ့ နည်းလမ်း တွေကို ပေးခဲ့ပါတယ်။ (နှစ်ဦးစလုံး)ဟားဗတ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းထွက်ဖြစ် တဲ့ ဆာဂျင်နဲ့ဆင်းတို့ ၁၉၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေကတည်း က မိတ်ဆွေတွေ ဖြစ်ပါတယ်။                  စီးပွားရေးဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုက ၁၈၅၉ ခုနှစ် နိုဘယ်ရဲ့ သေတမ်းစာအရ ထူထောင်ခဲ့တဲ့ဆုထဲမှာ ပါဝင် ခြင်း မရှိပါဘူး။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်ရောက်မှ ဆွီဒင် ဗဟိုဘဏ်က ထူထောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ Source.AFP

                    ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း အဆိုးဆုံး ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ရေလွှမ်းမိုးမှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပစ္စည်း ပေးသွင်းမှုတွေအပေါ်မှာ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုရှိခဲ့တဲ့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ စက်ရုံသုံးရုံကိုအနည်းဆုံး အောက်တို ဘာ ၁၅ ရက်အထိ ရပ်ထားရမယ်လို့ တိုယိုတာကုမ္ပဏီက အောက်တိုဘာ ၁၂ ရက်က ပြောပါတယ်။ ဆမ်ရောင်း၊ ဂိတ်ဝေးနဲ့ ဘန်ဖိုစက်ရုံတွေက ရေတိုက်ရိုက်လွှမ်းမိုးမှု မဖြစ် ခဲ့ပေမဲ့ ပစ္စည်းပေးသွင်းရသူတွေထံမှ နှောင့်နှေးမှုတွေရှိခဲ့တယ်လို့ တိုယိုတာက ပြောပါတယ်။                 စက်ရုံသုံးရုံကစက်လည်ပတ်လုပ်ငန်းတွေကို အောက် တိုဘာ ၁၀ ရက်က စတင်ရပ်တန့်ခဲ့ရပြီး အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်မနက်အထိ ရပ်တန့်ထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ကျမှ နောက်ထပ်ဘာဆက်လုပ်ရမယ်ဆိုတာကို ကုမ္ပဏီ ကဆုံးဖြတ်မယ်လို့ပြောပါတယ်။ ဒီစက်ရုံသုံးခုက ထုတ်လုပ် ပေးတာက တစ်နှစ်ကိုစီးရေ ၆၅၀၀၀၀ ရှိပါတယ်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်က စီးရေ ၆၃၀၀၀၀ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ "နောက်ဆုံးပိတ်ထုတ်လုပ်မှုရပ်ဆိုင်းချိန်မှာ ကားစီး ရေ ဘယ်လောက်ကျဆင်းမယ်ဆိုတာကို မပြောနိုင်သေး ပါဘူး" လို့ ကုမ္ပဏီကဆိုပါတယ်။ အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက် က တိုကျိုမှာတိုယိုတာရှယ်ယာတွေ သုည ဒသမ ၃၄ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ထူးထူးကဲကဲ ရွာသွန်းတဲ့ မုတ်သုံမိုးကြောင့် ဒုက္ခရောက်နေသူတွေကို အာဏာပိုင် တွေကကယ်တင်နေချိန်မှာ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ဗီယက် နမ်မှာ လူရာပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ Source.AFP

                   သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မည့် လောင်စာဆီကို အသုံးပြုသောမျိုးစပ်ကားများ ကို ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့နိုင်ရန်ရည်ရွက်ချက်ဖြင့် တိုယိုတာမော်တာကော်ပိုရေးရှင်းက စီးပွား ရေးလုပ်ငန်းသုံးအထိ အသုံးပြုနိုင်မဲ့ မော်တော်ကားများကို ထုတ်လုပ်ရန်ကြိုးပမ်းမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားပါတယ်။ လူတို့စားသုံးခြင်းမပြုနိုင်သော အပူပိုင်း မြက်အမျိုးအစား တစ်ခုမှ ထုတ် လုပ်တဲ့သကြားကို အချဉ်ဖောက်ယူပြီး အီသနောကိုထုတ်လုပ် ရန် တိုယိုတာက စမ်းသပ်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။                 ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှာ လက်တွေ့အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဇီဝလောင် စာဆီကို ဈေးနှုန်းသက်သာစွာထုတ်လုပ်နိုင်မည့်နည်းကို တိုယိုတာက ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ Source.asahi.com