Background
မြန်မာနိုင်ငံသည် စပါး၊ ပြောင်း၊ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ၊ ဝါ၊ ကြံတို့အား အဓိကသီးနှံများအဖြစ် စိုက်ပျိုး လျက်ရှိပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးစိုက်ဧရိယာ စုစုပေါင်း၏ ၃၄ရာခိုင်နှုန်းကို စပါးစိုက်ပျိုးပြီး ၂၁ ရာခို င်နှုန်းကို ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းကို ဆီထွက်သီးနှံများ စိုက်ပျိုးပြီး ကျန် စိုက်ဧရိယာများကိုတော့ စက်မှုကုန်ကြမ်းသီးနှံများ စိုက်ပျိုးကြ ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ပဲမျိုးစုံစိုက်ဧကအနက် ၆၆ ရာ ခိုင်နှုန်းတွင် မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်းနှင့် ပဲစင်းငုံ တို့ကို စိုက်ပျိုးကြပြီး ကျန် ၃၄ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲလွန်း၊ ကုလားပဲ၊ ပဲပုပ်၊ စာ
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၏ (၁၀၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ဟာ မန္တလး-လားရှိုး-မူဆယ် ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီး၊ မိုင်းယုကျေးရွာအနီးတွင် တည်ရှိပြီး မူဆယ်မြို့နှင့် ခုနစ် မိုင်ခန့်ကွာဝေးပါ တယ်။ နယ်စပ်စခန်းများအားလုံး၏ ကုန်သွယ်မှု ပမာဏအနေဖြင့် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ဆောင်ရွက်ပေး နေတဲ့စခန်းဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ များပြားသည့်အလျောက် တရားဝင် အခွန်အခပေးဆောင်ပြီး ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေသကဲ့သို့ ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကို ရှောင်ကွင်းလျက် တရားမဝင် ကန့်သတ်ကုန် ပစ္စည်းများလည်း သွားလာလျက်ရှိပါတယ်။ အဆိုပါ ကန့်သတ်ကုန်ပစ္စည်းများအနက် ကျွဲ၊ နွား(အရှင်)များ တရား မဝင်တင်ပိ
မည်သည့် ပုဂ္ဂလိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းမဆို စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ရာတွင် နိုင်ငံမှချမှတ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာရုံသာမက အစိုးရဌာနများဖြင့်လည်း ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ကြရပါသည်။ ယင်းသို့ချိတ်ဆက်ဆော င်ရွက်ကြရာတွင် လွယ်ကူလျင်မြန်စွာဖြင့် ဆောင် ရွက်နိုင်မှသာ အချိန်ကုန်ငွေပန်းမဖြစ်ဘဲ မိမိတို့လုပ်ငန်းကို အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ စီးပွားရေးတွင် အချိန်သည် အရေးအပါဆုံးကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ပုဂ္ဂလိကစီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအောင်မြင်မှသာ နိုင်ငံစီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မည် ဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ ပုဂ္ဂလိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်ရာတွင် လွယ်ကူလျင်မြန်မှုရှိမရှိကိုလေ့လာ ဆန်
မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတစ် နိုင်ငံအဖြစ်သို့ တက်လှမ်းနိုင်ရန်အတွက် အစိုးရနှင့်ပြည်သူလက်တွဲ ညီညီ ဘက်စုံကဏ္ဍစုံမှ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံ တော်အစိုးရသည် နိုင် ငံ၏ စီးပွားရေးကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် စီးပွားရေးမူဝါဒ(၁၂)ရပ် ချမှတ်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးမူဝါဒများ အော င်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်စေရန်ရည်ရွယ်၍ “ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများဖြင့် အမျိုးသားစီးပွားရေး ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရန် (Developing National Economy Through Trade)”ဟူသ
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရော်ဘာကို မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသတွေအနက် မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ်ဟာ ရော်ဘာအများဆုံးစိုက်ပျိုးတဲ့ ဒေသတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ တနင်္သာရီတို င်းဒေသကြီး တို့မှာလည်း စိုက်ပျိုးကြပေမယ့် မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ်လောက် အများအပြားစိုက်ပျိုးခြင်း မရှိကြပါဘူး။ မွန်ပြည်နယ်မှာ ရော်ဘာစိုက်ဧက ငါးသိန်း နီးပါးရှိပြီး ကရင်ပြည်နယ်မှာ ရော်ဘာစိုက်ဧက ၂၇၀၀၀၀ နီးပါးရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးအနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ရော်ဘာစိုက်ဧက ၁၆ သိန်းရှိပြီး အပင်ပေါင်း ခုနစ်သန်းခန့်ဟာ အစေးခြစ်ရမယ့်အရွယ်ကို ရောက်ရှိနေပြီလို့ သိရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ရော်ဘာတ
မြန်မာနိုင်ငံဟာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ နိုင်ငံ ရဲ့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်အတွက် လယ်ယာ ထွက်ကုန်များ ဈေးကွက်ထိုးဖောက်နိုင်ရေးအပေါ် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ေ ရး ဝန်ကြီး ဌာနမှ အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက်အထိ ဆန် တင်ပို့နိုင်မှုဟာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၅၈ ဒသမ ၁၄၃ သန်းကျော်တန်ဖိုးရှိ ဆန်တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၈၆ သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ကာလတူ ဆန်တင်ပို့မှုကို နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၀၁၆ ခုနှစ်က တန်ချိန် သုည ဒသမ ၆၁၂ သန်း တင်ပို့ခဲ့တာကြောင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ ဆန်တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၂၅ သန်း ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါ တယ်။ ဒါဟာ မြန်မာနိုင်ငံ သမို
ချင်း(ဂျင်း)ကို သိပ္ပံအမည်အားဖြင့် Zingiber offcinale ဟု ခေါ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာအခေါ် အဝေါ်မှာ Ginger ဖြစ်ပါ သည်။ ချင်းစိမ်းကို Fresh Ginger ဟု လည်းကောင်း၊ ချင်းခြောက် (သင်္ဘောချင်းခြောက်)ကို Dried Ginger ဟုလည်း ကောင်း၊ Ginger ဟုလည်းကောင်းခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲ ကြကြောင်းတွေ့ရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်း၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုလုပ်၍ ပြည်တွင်း ဖူလုံကာ ဈေးနှုန်းလည်း တည်ငြိမ်ပြီး ထုတ်လုပ်သူ၊ တောင် သူ၊ ကုန်သည်၊ Exporter၊ စားသုံးသူမျှတသည့် ပုံမှန်အရောင်း အဝယ်ဖြစ်နေအောင် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ကြရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ ထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်ပြီး ပြည်တွင်းတွင်ဖူလုံမှုရှိကာ ပိုလျှံလျှင် ပြည်ပဈေးကွက်ကို
အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည့် ပဲဈေး နှုန်းများနိမ့်ကျလာမှုကို အထောက်အကူပြုစေရန်အတွက် ပြည်တွင်းသို့ ပဲတင်သွင်းမှု ကန့်သတ်ချက်ကို ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လအတွင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ယ င်းကဲ့သို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး အကြံပေးအရာရှိချုပ် Arvind Subramanian က အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေ ဖြင့် ပဲတင်ပို့မှုမူဝါဒကို ကန့်သတ်လိုက်သော်လည်း နိုင်ငံတကာဈေး ကွက်နှင့် ဈေးနှုန်းကန့်သတ်မှုရှိေ နခြင်း၊ ပို့ကုန်အတွက် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းနိမ့်ကျခြင်း၊ ပို့ကုန်တင်ပို့ခွင့်တွင် အခြားပဲအမျိုးအစားများအား တင်ပို့ခွင့်မပြုခြင်းစသည့် အကြောင်းအရာများကြောင့် ပဲတင်ပို့ခွင့် မူဝါဒအပြောင
မြန်မာ့ဆိတ်များကို ပြည်ပနိုင်ငံအတော်များများက ကြိုက်နှစ်သက်ကြတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံဟာ မြန်မာ နိုင်ငံရဲ့ဆိတ်များကို အများအပြား ဝယ်ယူနေတဲ့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ဆိတ်အရှင်များ ကို တရားဝင်တင်ပို့ခွင့်ရရှိပြီးနောက်ပိုင်းမှာ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆိတ်အရှင် တင်ပို့မှုဟာ တစ်နှစ်ကို ကောင်ရေ ခြောက်သောင်းကျော်ရှိတယ်လို့ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ရဲ့ စာရင်းများအရ သိရပါ တယ်။ ဆိတ်တင်ပို့မှုကို ယခင်အစိုးရလက်ထက်များမှာ တရားဝင် တင်ပို့ခွင့် ပြုထားခြင်းမရှိပေမယ့် တစ်ဖက်နိုင်ငံရဲ့ လိုအပ်ချက်အရ ဆိတ်များကို တရားမဝင်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့တင်ပို့နေတာကြောင့် တရား ဝင်တင်ပို
အတိတ်ကာလကိုဆန်းစစ်ခြင်း