Background
ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည် ဇွန် ၂၆ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၃၃၉ ဒေါ်လာ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၃၄၂ ဒေါ်လာ ဖြစ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ပြည်တွင်းရွှေဈေးသည် လည်း ဇွန် ၂၆ ရက်တွင် အခေါက်ရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၇၉၆၀ဝ၀ဝ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် ကျပ် ၇၈၉၀ဝ၀ဝ သို့ အတက်အကျ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်းကို ရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရှိရပါသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး မြိတ်မြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသတွင် တည်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ကမ်းရိုးတန်း သုံးခုအနက် အရှည်ဆုံး ကမ်းရိုးတန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကမ်းရိုးတန်းမိုင် ၂၀ဝ ရှိပြီး ပင်လယ်ထွက်ကုန်များဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြု၍ ရေထွက်ကုန်များဖြင့် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသော မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်းဒေသဖြစ်သည့်အတွက် ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေး ငါးဖမ်းလှေများဖြင့် စည်ကားသော မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ကမ်းနီးငါးဖမ်းလှေများသည် လှေငယ်များဖြင့် ကျေးရွာ အနီးအနားရှိ ရေမိုင် ၁၀ မိုင်အတွင်း ဖမ်းဆီး၍ရပြီး ကမ်း ဝေးငါးဖမ်းလှေများသည် ကျွန်းများဖြင့် ဝေးကွာသော ပင်လယ်ရေမိုင် ၁၀ မိုင်မှ မိုင်၂၀ဝ
ကမ္ဘာ့လောင်စာဆီ ဈေးကွက်အခြေအနေအား လေ့လာကြည့် ရာတွင် ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် မေ ၂၆ ရက်Global Petrol Prices Website တွင်ဖော်ပြထားရှိသည့် ဈေးနှုန်းများအရ ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၄ နိုင်ငံအနက် မြန်မာနိုင်ငံသည် ယခုတစ်ပတ်တွင် ၄ ဒသမ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ် ခဲ့ပြီး El Salvador နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့တွင် ၁ ဒသမ ၆၀ ရာခိုင် နှုန်း၊ ဘာဘေဒိုနိုင်ငံတို့တွင် ၁ ဒသမ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် လက်ဘနွန် နိုင်ငံတွင် ၁ ဒသမ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံပေါင်း ၃၁ နိုင်ငံရှိကြောင်း တွေ့ရှိရ သည်။
ပြည်ပဆန်ဈေးကွက်ကို လေ့လာကြည့်ပါက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၂၇ ရက်တွင်Thai Rice Exporter Association Website တွင် ဖော်ပြချက်အရ ပါကစ္စတန် ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ဧည့်မထ (၅ ရာခိုင်နှုန်း) တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၉၆ ဖြင့်လည်း ကောင်း၊ ဧည့်မထ(၂၅ ရာခိုင်နှုန်း) တစ်တန်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၆၄ ဖြင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို သိရှိရသည်။
သိပ်သည်းဆ ၁၉ ဒသမ ၂၅ နှင့်အထက်ရှိသော စံချိန်မီရွှေ တစ်ကျပ်သား (၁၆.၃၂၉၃၂၅ ဂရမ်)၏ ဈေးနှုန်း ကျပ် ၅၇၆၀ဝ၀ဝ ဖြစ်ကြောင်း ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ရေးကော်မတီမှ သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။
သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အရေး ကြီးကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)အရ ပြည်ထောင်စုအစိုးရ အဖွဲ့က အပ်နှင်းသည့် အမိန့်ထုတ်ပြန်နိုင်ခွင့်ကို ကျင့်သုံး၍ ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရောင်းဝယ်ခြင်းဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကို အရေးကြီးဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် သတ်မှတ် ခဲ့ပြီးနောက် နေ့စဉ်ရွှေရည်ညွန်းဈေးနှုန်းအား သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေထားသည့် စတော့ရှယ်ယာများကို ၎င်းကုမ္ပဏီ၏ ဝန်ထမ်းများအား ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပေး သည့်အစီအစဉ် ကို Employee Stock Ownership Plan (ESOPဟုခေါ်သည်။ နှဥဏ ရှယ်ယာများသည် ကုမ္ပဏီတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေ သည့် ဝန်ထမ်းများရရှိသည့် လုပ်ခလစာများ၏ တစ်စိတ်တစ် ပိုင်းဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီ၏ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်တက်ရေးနှင့် ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်စေရေးတို့ကို ရည်ရွယ်၍ နှဥဏ အစီ အစဉ်ကို ဆောင်ရွက်လေ့ရှိသည်။ ဤအစီအစဉ်ကို ဝန်ထမ်းများ သို့ ပါဝင်ခွင့်ပြုခြင်းဖြင့် ကုမ္ပဏီ၏ အကျိုးစီးပွားကို ပိုမိုတိုးတက် လိုစိတ်ဖြစ်ပေါ်စေသလို ရှယ်ယာရှင်များအတွက် အကောင်းဆုံး ဖြစ်စေရန် မည်သို့ ဆောင်ရွက်မည်ဆိ
ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်းရှိ မအူပင်မြို့နယ်တွင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကထား လုပ်ကိုင်သူ တောင်သူများ၊ ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်အတွက် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်လာသူများနှင့် စီးပွား ရေးလုပ်ငန်းရှင်များလည်းရှိသည်။ မွေးမြူရေးလုပ် ငန်းတွင် ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို အဓိကလုပ်ကိုင် ပြီး တစ်ဖက်တစ်လမ်း ဝင်ငွေပိုမိုရရှိနိုင်ရန်နှင့် ငါး မွေးမြူရာတွင် အထောက်အကူပြုစေရန်အတွက် ကြက်နှင့် ဘဲများကို ငါးကန်များတွင် တွဲဖက်၍ မွေးမြူလာကြသည်။
သိပ်သည်းဆ ၁၉ ဒသမ၂၅ နှင့်အထက်ရှိသော စံချိန်မီရွှေ တစ်ကျပ်သား (၁၆ ဒသမ ၃၂၉၃၂၅ ဂရမ်)၏ ဈေးနှုန်း ကျပ် ၅၆၆၀ဝ၀ဝ ဖြစ်ကြောင်း ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ရေးကော်မတီမှ သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။
သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် အရေး ကြီးကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)အရ ပြည်ထောင်စုအစိုးရ အဖွဲ့က အပ်နှင်းသည့် အမိန့်ထုတ်ပြန်နိုင်ခွင့်ကို ကျင့်သုံး၍ ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရောင်းဝယ်ခြင်း ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကို အရေးကြီးဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် သတ်မှတ် ခဲ့ပြီးနောက် နေ့စဉ် ရွှေရည်ညွန်းဈေးနှုန်းအား သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဦးစီးမှူးရုံးက ၂၀၂၅ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့စားသုံးသူ အခွင့်အရေးများ နေ့ အခမ်းအနားကို မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှု လက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ် မင်္ဂလာခန်းမတွင် မတ် ၁၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည်။
အခမ်းအနားကို ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိန်းနှင့် အဖွဲ့ဝင်ဝန်ကြီးများ၊ ဌာနဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ များ၊ ဖိတ်ကြားထားသော ဧည့်သည်တော်များ၊ စားသုံးသူ ရေးရာဦးစီးဌာန ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဦးစီးမှူး ဦးကျော် ကျော်လွင်နှင့် အရာထမ်း၊ အမှုထမ်းများ စုစုပေါင်း ၄၀ဝ ဦး တက်ရောက်ခဲ့သည်။
မတ် ၂၂ ရက်နံနက်က စီးပွားရေး နှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၊ ပို့ကုန်သွင်း ကုန်ရုံး ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှု အခြေခံသင်တန်း (စနေ၊ တနင်္ဂနွေ) အမှတ်စဉ် (၁၁) သင်တန်းဖွင့်ပွဲ အခမ်း အနားကို ကျင်းပခဲ့ရာ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးကျော်ရွှေထွန်း တက် ရောက်၍ အဖွင့်အမှာစကား ပြောကြား ခဲ့သည်။ သင်တန်းဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားသို့ ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ဝန်ကြီးဌာန လက် အောက်ရှိ ဦးစီးဌာနများမှ တာဝန်ရှိသူ များ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ချုပ် UMFCCI မှ တာဝန်