Background
နေပြည်တော်၊ ရုံးအမှတ်- ၃ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အစည်းအဝေး ခန်းမ - ၁ ၌ ဇူလိုင် ၂၉ ရက် နံနက်က ကျင်းပခဲ့သည့် မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအေဂျင်စီ အစည်းအဝေး ၄/၂၀၂၅ သို့ မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအေဂျင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ၊ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးမင်းမင်း တက်ရောက် အဖွင့်အမှာစကားပြောကြား ခဲ့သည်။
အိမ်ခြံမြေ တိုက်တာ အဆောက်အအုံများသည် ရင်းနှီးမြှုပ် နှံမှု Portfolio အစုထဲတွင် အရေးပါသည့် အမျိုးအစားတစ်ခု ဖြစ် သည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ခိုင်မာသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ အဖြစ် အိမ်၊ ခြံ၊ မြေ တိုက်တာများကို ရှေးမဆွကပင် ဝယ်ယူရင်းနှီး မြှုပ်နှံကြသော်လည်း ယင်းထက်ပိုမို အဆင့်မြင့်သည့် အိမ်ခြံမြေ အခြေပြု ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု စာချုပ်စာတမ်းများဖြစ်သည့်Real Estate Investment Trust (REIT)များတွင် ဝင်ရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် အလေ့အထ နည်းပါးလျက်ရှိသည်။
ကမ္ဘာ့လောင်စာဆီ ဈေးကွက်အခြေအနေအား လေ့လာကြည့် ရာတွင် ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းသည် ဇွန် ၃၀ ရက်Global Petrol Prices Website တွင် ဖော်ပြထားရှိသည့် ဈေးနှုန်းများအရ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၄ နိုင်ငံအနက် ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံသည် ယခုတစ်ပတ်တွင် ၁၀ ဒသမ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ရဝမ်ဒါ နိုင်ငံတွင် ၁၀ ဒသမ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၅ ဒသမ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံတွင် ၅ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ ၄၅ နိုင်ငံရှိကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။
ပြည်ပဆန်ဈေးကွက်ကို လေ့လာကြည့်ပါက ဇူလိုင် ၂ ရက် တွင် ွှ့ငေ ျွငခန နထစသမအနမ ဗျသခငအေငသည ျွှနဘျငအန တွင် ဖော်ပြ ချက်အရ ပါကစ္စတန် ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ဧည့်မထ ၅ % တစ် တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၉၀ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၂၅ % တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၅၆ ဖြင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို သိရှိရသည်။ ထိုင်းဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ၁၀ဝ % ဘီဂရိတ်ဆန် တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၁၁ ဖြင့် လည်း ကောင်း၊ ဧည့်မထ ၅ % တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၉၅ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၂၅% ဆန်တစ်တန်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၉၀ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပေါင်းဆန်တစ်တန်လျှင် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ ၄၀၅ ဖြင့်လည်းကောင်း အသီးသီး ဖြစ်ပ
ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည် ဇွန် ၂၆ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၃၃၉ ဒေါ်လာ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၃၄၂ ဒေါ်လာ ဖြစ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ပြည်တွင်းရွှေဈေးသည် လည်း ဇွန် ၂၆ ရက်တွင် အခေါက်ရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၇၉၆၀ဝ၀ဝ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် ကျပ် ၇၈၉၀ဝ၀ဝ သို့ အတက်အကျ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်းကို ရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရှိရပါသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး မြိတ်မြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသတွင် တည်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ကမ်းရိုးတန်း သုံးခုအနက် အရှည်ဆုံး ကမ်းရိုးတန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကမ်းရိုးတန်းမိုင် ၂၀ဝ ရှိပြီး ပင်လယ်ထွက်ကုန်များဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြု၍ ရေထွက်ကုန်များဖြင့် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသော မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်းဒေသဖြစ်သည့်အတွက် ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေး ငါးဖမ်းလှေများဖြင့် စည်ကားသော မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ကမ်းနီးငါးဖမ်းလှေများသည် လှေငယ်များဖြင့် ကျေးရွာ အနီးအနားရှိ ရေမိုင် ၁၀ မိုင်အတွင်း ဖမ်းဆီး၍ရပြီး ကမ်း ဝေးငါးဖမ်းလှေများသည် ကျွန်းများဖြင့် ဝေးကွာသော ပင်လယ်ရေမိုင် ၁၀ မိုင်မှ မိုင်၂၀ဝ
ကမ္ဘာ့လောင်စာဆီ ဈေးကွက်အခြေအနေအား လေ့လာကြည့် ရာတွင် ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် မေ ၂၆ ရက်Global Petrol Prices Website တွင်ဖော်ပြထားရှိသည့် ဈေးနှုန်းများအရ ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၄ နိုင်ငံအနက် မြန်မာနိုင်ငံသည် ယခုတစ်ပတ်တွင် ၄ ဒသမ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ် ခဲ့ပြီး El Salvador နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့တွင် ၁ ဒသမ ၆၀ ရာခိုင် နှုန်း၊ ဘာဘေဒိုနိုင်ငံတို့တွင် ၁ ဒသမ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် လက်ဘနွန် နိုင်ငံတွင် ၁ ဒသမ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံပေါင်း ၃၁ နိုင်ငံရှိကြောင်း တွေ့ရှိရ သည်။
ပြည်ပဆန်ဈေးကွက်ကို လေ့လာကြည့်ပါက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၂၇ ရက်တွင်Thai Rice Exporter Association Website တွင် ဖော်ပြချက်အရ ပါကစ္စတန် ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ဧည့်မထ (၅ ရာခိုင်နှုန်း) တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၉၆ ဖြင့်လည်း ကောင်း၊ ဧည့်မထ(၂၅ ရာခိုင်နှုန်း) တစ်တန်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၆၄ ဖြင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို သိရှိရသည်။
သိပ်သည်းဆ ၁၉ ဒသမ ၂၅ နှင့်အထက်ရှိသော စံချိန်မီရွှေ တစ်ကျပ်သား (၁၆.၃၂၉၃၂၅ ဂရမ်)၏ ဈေးနှုန်း ကျပ် ၅၇၆၀ဝ၀ဝ ဖြစ်ကြောင်း ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ရေးကော်မတီမှ သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။
သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အရေး ကြီးကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)အရ ပြည်ထောင်စုအစိုးရ အဖွဲ့က အပ်နှင်းသည့် အမိန့်ထုတ်ပြန်နိုင်ခွင့်ကို ကျင့်သုံး၍ ဓာတ်သတ္တု (ရွှေ) ရောင်းဝယ်ခြင်းဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကို အရေးကြီးဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် သတ်မှတ် ခဲ့ပြီးနောက် နေ့စဉ်ရွှေရည်ညွန်းဈေးနှုန်းအား သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေထားသည့် စတော့ရှယ်ယာများကို ၎င်းကုမ္ပဏီ၏ ဝန်ထမ်းများအား ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပေး သည့်အစီအစဉ် ကို Employee Stock Ownership Plan (ESOPဟုခေါ်သည်။ နှဥဏ ရှယ်ယာများသည် ကုမ္ပဏီတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေ သည့် ဝန်ထမ်းများရရှိသည့် လုပ်ခလစာများ၏ တစ်စိတ်တစ် ပိုင်းဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီ၏ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်တက်ရေးနှင့် ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်စေရေးတို့ကို ရည်ရွယ်၍ နှဥဏ အစီ အစဉ်ကို ဆောင်ရွက်လေ့ရှိသည်။ ဤအစီအစဉ်ကို ဝန်ထမ်းများ သို့ ပါဝင်ခွင့်ပြုခြင်းဖြင့် ကုမ္ပဏီ၏ အကျိုးစီးပွားကို ပိုမိုတိုးတက် လိုစိတ်ဖြစ်ပေါ်စေသလို ရှယ်ယာရှင်များအတွက် အကောင်းဆုံး ဖြစ်စေရန် မည်သို့ ဆောင်ရွက်မည်ဆိ