Background
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် တတိယသုံးလပတ် လုပ်ငန်းညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ရုံးအမှတ် (၃) ညီလာခံခန်းမ၌ ကျင်းပ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးထွန်းအုံ တက် ရောက် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့သည်။
E-Commerce အစပျိုးချိန်
အစိုးရများ၊ အစိုးရအေဂျင်စီများ၊ ကုမ္ပဏီများအနေနှင့် အရင်းအနှီးဈေးကွက်မှတစ်ဆင့် ကာလရှည် ရင်းနှီးငွေများ ရှာဖွေရာတွင် မြူနီစီပါယ်ငွေချေးစာချုပ်များ၏ အခန်းကဏ္ဍသည် လည်း အရေးပါသည့်နေရာမှ ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ မြူနီစီပါယ် ငွေချေးစာချုပ်များ municipal bond)) ကို အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် ပြည်နယ်၊ တိုင်းများ၏အစိုးရများ၊ မြူနီစီပါယ်အဖွဲ့များ၊ အစိုးရ အေဂျင်စီများစွာတို့က ထုတ်ဝေလေ့ရှိကြသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံ ရှိ ပြည်နယ်များအားလုံးလိုလိုတွင် မြူနီစီပါယ် ငွေချေးစာချုပ် များကိုထုတ်ဝေကာ လိုအပ်သည့် ဘဏ္ဍာငွေများကို ဖြည့်တင်း လေ့ရှိသလို အခြားသောနိုင်ငံများတွင် ဒေသဆိုင်ရာ အစိုးရများ၊ မြို့တော်ကြီးမျာ
နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဦးတည်ချက်နှင့် အညီ MSMEs စက်မှုလုပ်ငန်းများ၏ စီးပွားရေး မောင်းနှင်အားကို အဓိကထား၍ ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့၏ ဦးဆောင်မှုနှင့်အတူ ကျုံပျော်ခရိုင်၊ ကျုံပျော်မြို့၌ ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့် အလတ်စားMSME ဒေသထွက်ကုန်ပစ္စည်းပြပွဲကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက် နေ့တွင် ကျင်းပရာ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီအဖွဲ့ဝင် မန်းငြိမ်းမောင်နှင့်အဖွဲ့ဝင်များ၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးတင်မောင်ဝင်းနှင့်ဝန်ကြီးများ၊ ကျုံပျော်ခရိုင် အတွင်းရှိ ဌာနဆိုင်ရာများ ဖိတ်ကြားထားသော ဧည့်သည်တော်များနှင့်မြို့မိမြို့ဖများ တက်ရောက်
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကုက္ကိုလှ၊ ကျွန်းညိုကြီး၊ သံပုရာပင်ကုန်း၊ မြင်းကျွန်း၊ ကျွန်းညို၊ မှိုက်ပင်ကုန်း၊ တင်းဂပ်အုပ်စုအတွင်းရှိကျေးရွာများတွင် စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိက ထားလုပ်ကိုင်ကြ၍ ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတစ်လျှောက်ရှိ ကိုင်းကျွန်းမြေ များတွင် နှစ်စဉ် ငရုတ်၊ ဆေးရွက်ကြီး၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)၊ ပဲနီ ကြားနှင့် ကုန်စိမ်းသီးနှံမျိုးစုံကို ရာသီအလိုက် ဒေသစီးပွားဖြစ် စိုက် ပျိုးကြပြီး ငရုတ်သီးနှံနှင့် ဆေးရွက်ကြီးကို စိုက်ဧကအများ ဆုံးစိုက်ပျိုး ကြောင်း သိရှိရသည်။ ဗမာဆေးရွက်ကြီးမျိုးကို အများဆုံး စိုက်ပျိုး ကြောင်း၊ ယခင်နှစ်က စိုက်ဧက(၃၀ဝ)ခန့် စိုက်ပျိုးပြီး သီးနှံရော
လက်ခစား CMP စနစ်ဖြင့် ချုပ်လုပ်နေသည့် မြန်မာ့ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများတွင် ပြည်ပက ကုန်အမှတ်တံဆိပ် အသစ်များ ဝင်ရောက်လာရန်ရှိနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ သိရသည်။
လက်ရှိတွင် အသစ်ဝင်ရောက်ရန် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးနေ သည့် Brand အသစ်များရှိနေပြီး တရုတ်အဝတ်အထည်Brand များကလည်း လာရောက်လေ့လာမှုများ လုပ်ဆောင်ထား ကြောင်း သိရသည်။
တရုတ်နိုင်ငံအပြင် ကိုရီးယားနိုင်ငံမှလည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ သူ လုပ်ငန်းရှင်အသစ်အဖြစ် ဝင်ရောက်ရန် ရှိနေပြီး ဥရောပ သမဂ္ဂနိုင်ငံများနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့ကလည်း အမှာစာအများဆုံး ဝင်ရောက်ထားကြောင်း သိရသည်။
ကမ္ဘာ့လောင်စာဆီ ဈေးကွက်အခြေအနေအား လေ့လာကြည့်ရာတွင် ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်Global Petrol Prices Website တွင် ဖော်ပြထားရှိသည့် ဈေးနှုန်းများအရ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်း ၁၁၉ နိုင်ငံအနက် နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံသည် ယခုတစ်ပတ်တွင်၂ ဒသမ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံတွင် ၂ ဒသမ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ သြစတြေးလျနိုင်ငံတွင် ၁ ဒသမ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း နှင့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံတို့တွင် ၁ ဒသမ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံပေါင်း ၁၅ နိုင်ငံ ရှိကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ယခုအပတ်အတွက် ကမ္ဘောဒီ
ပြည်ပဆန်ဈေးကွက်ကို လေ့လာကြည့်ပါက ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်တွင်Thai Rice Exporter Association Website တွင် ဖော်ပြချက်အရ ပါကစ္စတန် ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာဧည့်မထ ၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၉၇ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၁၇ ဖြင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို သိရှိရသည်။ ထိုင်းဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ၁၀ဝ ရာခိုင်နှုန်း ဘီဂရိတ်ဆန်တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၇၄ ဖြင့် လည်းကောင်း၊ဧည့်မထ ၅ ရာခိုင်နှုန်း တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၅၉ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဧည့်မထ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ဆန်တစ်တန်လျှင်အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၂၃ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပေါင်းဆန် တစ
ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါနှင့်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကြောင့် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည်အပြောင်းအလဲများစွာ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို သိရသည်။ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၂၀၃၅ ဒေါ်လာ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ ရာမှဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၀၆၅ ဒေါ်လာ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်း ရွေဈေးသည်လည်း ၂၁ ရက်တွင် အခေါက်ရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ကျပ်၃၆၇၀ဝ၀ဝ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ကျပ်၃၆၉၅၀ဝ၀ သို့ အတက်အကျ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်းကို ရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရှိရသည်။၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) ၏စက်တင်ဘာလ အစ
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာ ဦးစီးဌာန အနေဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ် ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် ပြည်တွင်းကုန် သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်း များကိုလည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ကန့်ဘလူ ခရရိုင် ကျွန်းလှမြို့နယ် ရှမ်းစုကျေးရွာ တွင် ပန်းဂေါ်ဖီကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက် ပျိုးကြပြီး မိသားစု အပိုဝင်ငွေရရှိနေ ကြောင်း သိရသည်။