Background
နိုင်ငံတော်၏စီးပွားရေးဦးတည်ချက်(၃)ရပ်အနက် တိုးတက် ကောင်းမွန်လာသည့် စီးပွားရေးမောင်းနှင်အားကို မဏ္ဍိုင်ပြု၍MSME စက်မှုလုပ်ငန်းများကို အားပေးဆောင်ရွက်ကာ ပို့ကုန် ကဏ္ဍမြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်၍စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့၏ ဦးဆောင်ကြီးကြပ်မှုဖြင့် စစ်ကိုင်းခရိုင် အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စားMSME စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ထုတ်ကုန်များပြပွဲ နှင့် ဈေးရောင်းပွဲတော်ကို စစ်ကိုင်းမြို့၊ မြို့တော်ခန်းမ၌ စက်တင် ဘာလ ၁၆ရက်နှင့် ၁၇ရက်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းခရိုင် အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စားMSME စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ထုတ်ကုန်များပြပွဲနှင့် ဈေးရောင်းပွဲတော် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနား
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှ ဦးတည်ချက် (၉)ရပ်ကို ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ စီးပွားရေး ဦးတည်ချက် (၃)ရပ်တွင် ဒုတိယဦးတည်ချက်ဖြစ်သည့် တိုးတက် ကောင်းမွန်လာသည့် စီးပွားရေးမောင်းနှင်အားကို မဏ္ဍိုင်ပြု၍ ြှနြ စက်မှုလုပ်ငန်းများ ကို အားပေးဆောင်ရွက်ကာ ပို့ကုန်ကဏ္ဍမြှင့်တင်ရေးကို ဦးတည်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး တောင်ငူခရိုင်သည် ဆန်စပါးပိုလျှံသည့် ဒေသဖြစ်သည်နှင့်အညီ ဆန်အခြေခံ ဒေသထွက်ကုန်များကို ထုတ် လုပ်လျက်ရှိရာ မုန့်ဖတ်ခြောက်လုပ်ငန်းသည် ဒေသအတွင်း၌အောင် မြင်နေသည့်လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနသို့ ကုန် အညွှန်းအမှတ်အသားများ စိစစ်ပေးန
လူတို့ နေ့စဉ်လှုပ်ရှားသွားလာမှုအတွက် လိုအပ်သောစွမ်းအင် ကို အများဆုံးပေးနိုင်သော အစားအစာဖြစ်သည့် စားသုံးဆီအား ဆီထွက်ပင်ရင်း သီးနှံနှင့် အစေ့အဆန်များကို ကြိတ်ချေ ဖိညှစ်ခြင်း ဖြင့်ဖြစ်စေ၊ ဓာတုဆေးရည်ဖြင့် ဖျော်ထုတ်ခြင်းဖြင့်ဖြစ်စေ ထုတ်လုပ် နိုင်သည်။ ဆီထွက်ပင်ရင်း၏ စုစုပေါင်းဆီပါဝင်မှု ရာခိုင်နှုန်းပေါ် မူတည်ပြီး သင့်လျော်သောနည်းစဉ်ကိုအသုံးပြု၍ ထုတ်လုပ်ရရှိသော စားသုံးဆီသည် စားသုံးသူများကို ဘေးဥပဒ် မဖြစ်စေဘဲ အစားအစာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှု Food safety ) ရှိရန် လိုအပ်သည်။
အင်ဒိုနီးရှားအပါအဝင် ဒေသတွင်းနိုင်ငံ များက မြန်မာ့သကြားဝယ်ယူရန် ထပ်မံ ကမ်းလှမ်း မှုများရှိနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ သကြားနှင့်ကြံ ထွက်ပစ္စည်းလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ သိရသည်။
“ကမ်းလှမ်းတဲ့ နိုင်ငံတွေကတော့ အများ ကြီးပဲ။ အခုအချိန်မှာ ကမ္ဘာ့သကြားဈေးကလည်း တက်နေတယ်။ နိုင်ငံတကာမှာလည်း သကြား လိုအပ်ချက် ရှိနေတော့ ကမ်းလှမ်းတဲ့နိုင်ငံတွေက လည်း အများကြီးပဲပေါ့။ ဗီယက်နမ်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နဲ့ တခြား အာဆီယံနိုင်ငံတွေ၊ အင်ဒိုနီးရှားတို့ အဲဒီ လိုမျိုးတွေ လာကမ်းလှမ်းကြတာရှိပါတယ်”ဟု အဆိုပါအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းဌေးက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ပြောသည်။
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာကံဇော်သည် ထိုင်းနိုင်ငံ ဗန်ကောက်မြို့အခြေစိုက် ကုလသမဂ္ဂ စီမံကိန်းဝန်ဆောင်မှုရုံး (UNOPS) ၏ အာရှဒေသဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး Regional Director)) ဖြစ်သူ Mr. Sanjay Mathur နှင့်အဖွဲ့အား စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် နေပြည်တော်ရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြား စီးပွားဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ရုံးအမှတ် (၁) ၌ လက်ခံတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသည် ခေတ်မီနည်းပညာများကို ပိုင်ဆိုင်ရန် အပြင်းအထန် ကြိုးစားနေကြသည်။ ခေတ်မီနည်းပညာများကို ပိုင်ဆိုင်နေခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးနှင့် စစ်ရေးအရပါ အခြားသောနိုင်ငံများထက် သာလွန် နေမည်ဖြစ်သည်။ AIဟူသော ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာမှာ မျက် မှောက်ခေတ်ကာလတွင် အလွန်အရေးပါသော နည်းပညာဖြစ်ပြီး ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ထိုး ဖောက်ဝင်ရောက်လျက်ရှိသော နည်းပညာ ဖြစ်သည်။ AI နည်းပညာသည် ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် စတင်ပေါ် ပေါက်ခဲ့သော နည်းပညာဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာ့လောင်စာဆီ ဈေးကွက်အခြေအနေအား လေ့လာကြည့် ရာတွင် ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းသည် စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်Global Petrol Prices Website တွင် ဖော်ပြထားရှိသည့် ဈေးနှုန်းများအရ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ပေါင်း ၁၂၃ နိုင်ငံအနက် ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံသည် ယခုတစ်ပတ်တွင် ၁၁ ဒသမ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ွမနညေေိ နိုင်ငံတွင် ၁၀ ဒသမ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ Botswana နိုင်ငံတွင် ၉ ဒသမ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ကင်ညာနိုင်ငံတွင် ၈ ဒသမ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း ဖြင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံပေါင်း ၃၇ နိုင်ငံရှိကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကြောင့် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေး သည် အပြောင်းအလဲများစွာ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရ သည်။ ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက် တွင် ရွှေတစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၉၀၅ ဒေါ်လာ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ရွှေတစ်အောင်စ လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၉၂၈ ဒေါ်လာ ဖြစ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိ ရသည်။ ပြည်တွင်းရွှေဈေးသည်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင် ဘာလ ၁၄ ရက်တွင် အခေါက်ရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၃၅၇၅၀ဝ၀ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ရာမှ စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ကျပ် ၃၅၅၀ဝ၀ဝ သို့ အတက်အကျ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်းကို ရွှေဈေးကွက် အတွင်းမှ သိရှိရသည်။
ယခု စက်တင်ဘာလအတွင်း ရန်ကုန် ဆိပ်ကမ်းသို့ နိုင်ငံတကာ ကုန်တင်သင်္ဘော ၅၃ စင်း ဝင်ရောက်ဆိုက်ကပ်ပြီး ကုန်သွယ်မှုပြုလုပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့ဆိပ်ကမ်းအာဏာပိုင် ရုံးမှ သိရသည်။
နိုင်ငံ့ကုန်သွယ်မှုတွင် ရန်ကုန်အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာဆိပ်ကမ်းများသို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန် သေတ္တာတင်သင်္ဘောများ လစဉ်ပုံမှန် ဝင်ရောက် ဆိုက်ကပ်နေပြီး ပိုမိုကုန်သွယ်နိုင်ရန်အတွက်လည်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရသည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ARCCI) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ Tak ခရိုင် ကုန်သည်များနှင့်စက်မှုလက်မှုအသင်းမှ ကိုယ်စားလှယ် တို့သည် စက်တင်ဘာ ၅ ရက် ညနေ ၃ နာရီတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ပုသိမ်မြို့ရှိ Royal Ayar ကုမ္ပဏီ ဧည့်ခန်းမဆောင်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည်။ တွေ့ဆုံပွဲတွင် မြန်မာ နိုင်ငံဘက်မှARCCI အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ၊ မွန်ပြည်နယ်CCI အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး၊ ARCCI အသင်း၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူး၊ မြန်မာကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဦးစီးမှူးရုံး တာဝန်ခံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်မှ