Background
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေဖို့ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍနဲ့အစိုးရကဏ္ဍပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး ဘက်ပေါင်းစုံ၊ နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ ကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ေ အာ င် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုဆောင်ရွက်ရာမှာ ကုန်သွယ်မှုလျင်မြန်ချောမွေ့စေရေးအတွက် ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒဆိုင်ရာများ ကို ဖြေလျော့မှုများ ပြုလုပ်ပေးခဲ့သလို အစိုးရသစ် လက်ထက်တွင် ပို့ကုန်သုံးဆတိုးမြှင့်စေရေး အတွက် အစီအမံများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို ဆောင်ရွက်ခဲ့မှုတွေေ ကြာင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍအသီးသီးမှာ အခက်အခဲတွေ ၊ စိန် ခေါ်မှုတွေရှိနေပေမယ့် ပို့ကုန်ကဏ္ဍမှာ အ
ဆန်စပါးသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးသော သီးနှံဖြစ်သလို အဓိကစိုက်ပျိုးသော သီးနှံလည်းဖြစ်ပါတယ်။ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများတွင် ဆန်စပါးသည် နိုင်ငံ ၏ အရေးအကြီးဆုံး စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်တစ် ခုဖြစ်ပါ တယ်။ နိုင်ငံသားတို့၏ အဓိကအစားအစာ (Staple Food) ဖြစ်သည့်အပြင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် သက်ဆိုင်ေ နခြင်းကြောင့် ဆန်စပါးကို နိုင်ငံရေးသီးနှံ (Political Crop) ဟုလည်း ခေါ်ဆိုပါတယ်။ မြန်မာ့ ဆန်စ ပါးဈေး ကွက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရာတွင် ၂၀ဝ၃ ခုနှစ်အထိ နိုင်ငံပိုင်အဖွဲ့အ စည်း ဖြစ်သည့် (မြန်မာ့လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေး) ကိုသာ တင်ပို့ခွင့်ပြုခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရ ပါတယ်။ ၂၀ဝ၃ ခုနှစ် နောက်
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် လယ်သမားများ၏အကျိုးစီးပွား မြှင့်တင်ရေးအတွက် ပြည်ပဈေးကွက် လိုအပ်ချက် ရှိနေသည့် စပါးကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေပြီဖြ စ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာလ ၂၁ရက် က နိုင်ငံတော်ရဲ့ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ပြည်တွင်းစပါးဈေးများ ကျဆင်းမှုများကြောင့် တောင် သူလယ်သမားများ နစ်နာမှုများဖြစ်ပေါ်နေ ကြောင်း CB ဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်မောင်အေးက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၅ခုနှစ် စပါးပေါ်ချိန်က ဧရာဝတီ တိုင်းဒေသကြီးမှာ မနောသုခ စပါးတင်းတစ်ရာကို ကျပ်၅၄၃၀၀၀ ရ
အတိတ်ကို ပြန်သုံးသပ်ခြင်း
သစ်သီးရောင်းကွင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော့်ရဲ့ လူမှုကွန်ရက်မှာ တင်တယ်။တစ်ဖက် ကွင်းက တာဝန်ရှိသူ တစ်ယောက်နဲ့ နှစ်ယောက်တည်း တွေ့ကြတယ်။FB ပေါ်က Commet တချို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အရှေ့မြောက်တံ ခါးနဲ့ ပတ်သက်တာတွေကို ပြောသင့်တယ်ထင်လို့ ပြောပြချင်ပါတယ်။ အရှေ့မြောက်တံခါးက ၂၀၁၅ မှာစတာပါ။အဲဒီမတိုင်ခင်က ပွဲရုံတွေဟာ မူဆယ်မြို့ထဲက ကိုယ့်အိမ်နေရာမှာကိုယ်ရောင်းကြတာပါ။ ကုန်သွယ်ရေးဇုန် ဖွင့်မယ် ဆိုတဲ့အခါ (၁၀၅)မိုင်ကို မဖြစ်မနေ တက်ရောင်းရမယ်ဆိုတော့ ပွဲရုံ အားလုံးလောက်နီးပါး ကိုယ့်အိမ်ကနေ မခွာချင်ကြဘဲ အချိန်ဆွဲနေခဲ့ကြပါတယ်။အဲဒီမှာ ပွဲရုံ နှစ်ရုံက သစ်သီးပွဲရုံတွေအတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဧကကွက် ရှစ် ကွက်ထဲက တစ်ကွက်ကိ
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်အစိုးရက သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရထံသို့ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးပြီးနောက် သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက်တွင် ဖြေလျော့မှုပေါင်းများစွာကို ပြုလုပ်ပေးခဲ့သည်။ သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရ သည် ကုန်သွယ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ လုပ်ငန်းများလျင်မြန်ချောမွေ့စေရေးအတွက် ဖြေလျော့မှုများကို ပြုလုပ်ပေးခဲ့သော်လည်း ကုန်သွယ်မှုပမာဏသည် ယခင်တပ်မတော် အစိုးရတာဝန်ယူသည့် ကာလထက် ပိုမိုတိုးတက်လာခြင်း မရှိသဖြင့် တရားမဝင်ကုန်သွယ်မှု တားဆီးထိန်းချုပ်ရေးဗဟိုအဖွဲ့ကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်က ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး သမ္မတဦးသိန်းစိန် ကိုယ်တိုင်တာဝန်ယူကာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန် ကြီးဌ
မြန်မာသီလဝါ အက်စ်အီးဇက်ဟိုးလ်ဒင်းပတ်ဘလစ် လီမိတက်အနေဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် အစုရှယ်ယာများသို့ ကုမ္ပဏီ၏လက်ရှိ သာမန်အစုရှယ်ယာတစ်စုအား ဆယ်စုအဖြစ်သို့ ရှယ်ယာခွဲခြမ်းခြင်း (Share Split) များ ပြုလုပ်ရန် စက်တင်ဘာလ ၂၈ ရက်တွင် ဒါ ရိုက်တာအဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း MTSH ၏ ကိုယ်ပိုင်ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ အဆိုပါကြေညာချက်တွင် ရှယ်ယာခွဲခြမ်းခြင်း ခံစားခွင့်ရရှိမည့် အစုရှယ်ယာရှင်အဖြစ် အတည်ပြုမည့်နေ့ရက်အား သတ်မှတ်ပြီးပါက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် အစုရှယ်ယာရှင်များ ထံသို့ ထပ်မံအသိပေး အကြောင်းကြားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြုပြင် ပြောင်း လဲမှု ဆောင်ရွက်ခြင်းများကို အသိအမှတ်ပြုသည့်အနေဖြင့် မြန်မာ နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေရန်ရည်ရွယ်၍ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် အမျိုးသားအရေး ပေါ် အက်ဥပဒေသက်တမ်း တိုးမှုရုပ်သိမ်းခြင်း၊ ယေဘုယျ အကောက် ခွန် သက်သာခွင့်စနစ် (GSP - Generalized System of Preference)ကို ပြန်လည် ခံစားခွင့်ပြုစေခြင်း၊ အမေရိကန် - မြန်မာ မိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေး ကဏ္ဍတစ်ရပ် ထူထောင်ခြင်း၊ နှစ်နိုင်ငံ ပြည်သူ အချင်း ချင်းအကြားဆက်ဆံရေး ကဏ္ဍတိုးမြှင့်ခြင်း၊ နှစ်နိုင်ငံအကြား စီးပွားရေးကဏ္ဍ ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊Open Skies Treaty သ
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ ကုန်သွယ်မှုအခြေအနေကို လေ့လာကြည့်ရင် ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ် စက်တင်ဘာလ ပထမ ပတ်အထိ ပို့ကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၅၀၀၀ ကျော်၊ သွင်းကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၆၅၀၀ ကျော်ရှိပြီး စုစုပေါင်း ကုန်သွယ်မှု ပမာဏအနေဖြင့် အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၁၁၀၀၀ ကျော်ရှိရာ ယခင်နှစ်အလား တူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါက ပို့ကုန်တင်ပို့ မှုတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀ ကျော် ပိုမို တင်ပို့နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ သွင်းကုန် တင်သွင်းမှုအနေဖြင့် အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၄၂၆ ကျော် လျော့နည်း တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ စုံစမ်းသိရှိရပါတယ်။
တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်မှတစ်ဆင့် မြန်မာ နိုင်ငံသို့ တရုတ်နိုင်ငံမှ စားသောက်ကုန် ပစ္စည်းအမျိုးမျိုး ဝင်ရောက်လျက်ရှိရာ စားသုံးရာ မှာ အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်သည့် မီးဖိုချောင်သုံး စားသုံးဆီသည်လည်း တရားမဝင် နည်းလမ်းမျိုးစုံ နဲ့ ဝင်ရောက်တာကို သိရှိနေရပါတယ်။တရုတ်နိုင်ငံမှ တရားမဝင် ဝင်ရောက်နေ သည့် စားသုံးဆီ အမျိုးမျိုးရှိသော်လည်း အဓိက ဝင်ရောက်နေသည့် ဆီအမျိုးအစား (၂)မျိုး ရှိတယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။ ၎င်းင်းဆီအမျိုးအစား များမှာ တရုတ်အခေါ် တာ့တုံးယုံ့နဲ့ ရှောက်မိုင်း ယန့်ဆီများ ဖြစ်ကြပါတယ်။ တာ့တုံးယုံ့ဆီက (၁၁၅) ပိဿာခန့်ဆံ့သည့် သံပေပါများဖြင့် ဝင် ရောက်ပြီး၊ ရှောက်မိုင်းယန့်ဆီက (၁) ပိသာခန့် ဆံ့သည့် ပလပ်စတစ်အကြည်ဘူး၊