Background
အာရှအချို့ဒေသတွေမှာ ကောက်ပဲသီးနံှ အထွက်ကျဆင်းတာနဲ့ ကုန်စည်ဈေးကွက်အပြောင်းအလဲများတာတွေက ၂ဝ၁ဝ မှာ ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံများအတွင်း စားနပ်ရိက္ခာဈေးနှုန်းများနဲ့ပတ်သက်တဲ့ နောက်ထပ်အန္တရာယ်နဲ့ တွေ့ကြုံနိုင်တယ်လို့ နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့က ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဌ Robert Zoellickက ပြောကြားပါတယ်။ အောက်တိုဘာလမှာ အမေရိကန်စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ စိုက်ပိုျးရေးအဖွဲ့အစည်း USDAက ခန့်မှန်းတာတော့ ဒီနှစ်ကမ္ဘာ့ဆန်ထုတ်လုပ် မှုဟာ တန်ချိန် ၄၄၆ သန်းခန့်ရှိနိုင်တာမို့ ၂ဝဝဝ ခုနှစ်ကစပြီး၊
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအနေနဲ့ ၂ဝ၁ဝ အတွက် ဆန်အလုံအလောက်ဝယ်ယူပြီးဖြစ်လို့ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဆန်ဝယ်လက်ဟာ ယခုနှစ် အတွက် ဆန်ဈေးကွက်ကနေ ထွက်ခွာဖွယ်ရှိတယ်လို့
ဗန်းမော်-လွယ်ဂျယ်ကားလမ်းပိုင်း စိန်လုံမရောက်မီ မိုင်(၂ဝ)ခန့်အကွာ လော့ဒန်ရွာအနီးမှာ တရားမဝင်ဆန်မှောင်ခိုသယ် ဆောင်သည်ဟု ယူဆရသော ဆန်ကားများအား ဒေသအာဏာပိုင်၊
တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာဆန်ဈေးနှုန်းများ လေ့လာကြည့်ရာတွင် တောင်အမေရိကဆန်းဈေး အနည်းငယ်မြင့်တက်ခဲ့ပေမယ့် အာရှနိုင်ငံများမှာတော့ ဆန်ဈေးဆက်လက်
ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဖျာပုံခရိုင်၊ ဖျာပုံမြို့နယ်တွင် ယုဇနကုမ္ပဏီလီမိတက်နှင့် မိတ်ဖက်ကုမ္ပဏီလီမိတက်များအပါအဝင် အစုအဖွဲ့ တာဝန်ခံများ၊ မြို့နယ်ဒေသခံဆန်စက်ပိုင်ရှင်များ ဆန်ကုန်သည်များ၊ တောင်သူများနှင့်ပူးပေါင်း၍တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းခဲ့ပြီး ''ဧရာဝတီ စိမ်းလန်းမြေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကုမ္ပဏီ'' အား ၂ဝဝ၉ ခုနှစ် ဇွန်လတွင်စတင်
မုံရွာနယ်အတွင်းရှိ ဘုတလင်၊ ကနီ၊ ယင်းမာပင်၊ ပုလဲ၊ ဆားလင်းကြီးဒေသများမှ စက်တင်ဘာလကစိုက်ခဲ့တဲ့ ဆောင်း နေကြာများလှိုင်လှိုင်ပေါ်နေပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပါတယ်။ ယမန်နှစ်ကထက် စိုက်ဧကများပေမယ့် နောက်မိုးမသိမ်းလို့ အထွက်အနည်းငယ်လျော့ခဲ့ပါတယ်။ နေကြာအပွင့်သေးလို့ အထွက်နှုန်း အနည်းငယ်လျော့ခဲ့ပေမယ့် နှစ်တိုင်းထက် အအောင်ပိုတဲ့ အတွက် ဆီစက်သမားများ အကြိုက်ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဆောင်းနေကြာရဲ့
ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရဲ့ ပဲပုပ်ဈေးကွက်ကတော့ အရောင်း အဝယ်ပုံမှန်ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် မှာ ပဲပုပ် (လုံးကြီးသန့်)က တစ်ပိဿာ ၇ဝဝ ကျပ်၊ ဒုတိယတန်းစား ပဲပုပ်သန့် က ၆၅ဝ ကျပ်ဈေးရှိပါတယ်။ ပဲပုပ်အညံ့ကတော့
ဂန့်ဂေါ၊ ထီးလင်းစတဲ့ မြောက်ယောနယ်ဘက်က မိုးအကုန်မှာစိုက်တဲ့ ဆောင်းမြေပဲတွေ ပခုက္ကူကို တစ်နေ့ပိဿာ တစ်သောင်းခွဲမှ နှစ်သောင်းအတွင်း ဝင်လာနေပါတယ်။ အစို၊ အခြောက်၊ အတောင့်လှတဲ့အပေါ်မူတည်ပြီး တစ်ပိဿာကို ၉ဝဝ ကျပ်၊ ၁ဝဝဝ ကျပ်၊ ၁ဝ၅ဝ ကျပ်ထိရှိပါတယ်။ လုံးဆံရောင်းဈေးကတော့
ပြည်တွင်းစားအုန်းဆီဈေး ဆက်လက်တည်ငြိမ်နေပြီး ဘဏ်သွင်းဈေးမှာလည်း အပြောင်းအလဲမရှိကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရပါတယ်။ ဘဏ်သွင်းဈေးကတော့ တစ်ပိဿာ ၁၄၉၇ ကျပ်ဈေးရှိနေပြီး မြို့တွင်း ၂၃ မြို့နယ်က ကိုယ်စားလှယ်
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အတွင်းမှာ ၄ဝ ရာခိုင်နှုန်းကျော်မြင့်တက်ခဲ့တဲ့ ပဲမိုျးစုံ ဈေးနှုန်းဟာ ၂ဝ၁ဝ မှာလည်း ဝယ်လို အားနဲ့ ရောင်းလိုအား မမျှတာကြောင့် ဈေးနှုန်းထပ်မံမြင့်တက်အုံးမယ်လို့ ဒီဇင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကုန်သည်များနဲ့ စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်း များ အသင်း Assocham က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်းပဲမိုျးစုံ ထုတ်လုပ်မှုလျော့ကျတာရယ်၊ လူဦးရေတိုးပွားလာတာအပြင် နိုင်ငံ တကာဈေးကွက်မှာ ပဲမိုျးစုံဈေးနှုန်း ပိုမိုမြင့်မားတာတွေက