Background
ဒေါ်လာနဲ့ဖလှယ်ရာမှာဝမ်တန် ဖိုးမြင့်တက်တဲ့အတွက် တောင်ကိုရီး ယား သွင်းကုန်တန်ဖိုးတွေ ဇန်နဝါရီလထဲမှာ သုံးနှစ်ကျော်ကာလအတွင်း အနိမ့်ဆုံးသို့ ကျဆင်းစေခဲ့ကြောင်းဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်ကဗဟိုဘဏ် ထုတ် ပြန်ချက်အရ သိရ ပါတယ်။ ဝမ်ငွေကြေးနဲ့တန်ဖိုးဖြတ်ရင်သွင်းကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ကယခင်နှစ်က ထက် ဇန်နဝါရီမှာ ၁၀ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ၁၅ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ဘူးတဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ်အောက်တိုဘာ က နောက်ပိုင်းအနိမ့်ဆုံး ကျဆင်းခဲ့တာဖြစ် ကြောင်းဗဟိုဘဏ်ကပြောပါတယ်။ ယခင်ဒီဇင်ဘာနဲ့နှိုင်းယှဉ် ရင် သုည ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းပါတယ်။
စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံနဲ့ ဖွံ့ ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ ၂၀ ပါဝင်တဲ့အဖွဲ့ (ဂျီ-၂၀) အစည်းအဝေးမတိုင်မီမှာ ယန်းငွေတန် ဖိုးကသုံးနှစ်အတွင်းအမြင့်ဆုံးဖြစ်နေရာ မှ ပြန်လည်မြင့်တက်လာတဲ့အတွက် တောင်ကိုရီးယားအာဏာပိုင်တွေက လည်းဝမ်ငွေတန်ဖိုးမြင့်တက်နေတာကို ထိန်းချုပ်ဖို့ဆောင်ရွက်တော့မှာမဟုတ် ပါဘူးဆိုတာ ပြသလာပါတယ်။ ဒါ ကြောင့်ဝမ်ငွေကြေးတန်ဖိုးက ရက်သ တ္တပတ်အလိုက်တိုးတက်နှုန်းမြင့်မားလာ တာတွေ့ရပါတယ်။ ဝမ်ငွေတန်ဖိုးက ယန်းငွေနဲ့ဖလှယ် တဲ့အခါတတိယမြောက်ရက်သတ္တပတ် အဖြစ်မြင့်တက်ပြီးတစ်ယန်းကို ၁၁ ဒသမ ၆၂ ဝမ်နှုန်းရှိခဲ့ပါတယ်။ ဖေဖော် ဝါရီ ၁၂ ရက်ကဆိုရင် ၁၁ ဒသမ ၅၇ ဝမ်နှုန်းရှိပြီး လွန်ခဲ့တဲ့သုံးလအတွင်း ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။
ပြင်ပငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းတွင် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များ၏ ငွေလဲစင်တာများ မှ သတ်မှတ်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိ သည့်ဈေးထက် လျော့၍ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလုပ် လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ပြင်ပငွေကြေးဈေးကွက် တွင် ငွေလဲဈေးနှုန်းများမှာ နေ့စဉ်လိုလို အပြောင်းအလဲများဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။
အာရှစိမ်းလန်းမှုဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (အေဂျီဒီဘဏ်)အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဘဏ် အား အများပိုင်ဘဏ် အဖြစ် ပြောင်းလဲလုပ်ဆောင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှ နိုင်ငံခြား မတည်ငွေတွေကို ပြန်လှည်လွှဲထုတ်ပေးပြီး ဘတ်ငွေတန်ဖိုးမြင့်တက်နေတာကို ရပ်တန့်ဖို့အတွက် အစီအမံတစ်ရပ်အဖြစ်ဗဟို ဘဏ်ရဲ့ပေါ်လစီအတိုနှုန်းတွေေ လျှာ့ချပေးဖို့ ထိုင်းပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်တွေက ထိုင်းဗဟိုဘဏ်ကိုတိုက်တွန်းပါတယ်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်နှစ်ကုန်ကစပြီး ဘတ်ငွေ တန်ဖိုး ၃ ရာခိုင်နှုန်းဆက်လက်မြင့်တက် ကာအတက်ဘက်မှာဆက်လက် တည်ရှိ နေတဲ့အတွက်အစိုးရ ကချက်ချင်းအရေး ယူဆောင်ရွက်ပေးဖို့ ထိုင်းအမျိုးသား ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့သူများအသင်းရဲ့ ဥက္ကဌ ပိုင်ဘွန်ပွန်ဆု ဝန်နာက အစိုးရကိုတိုက် တွန်းပါတယ်။
ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပြန်လည်နာလန် ထူလာပြီဖြစ်ကြောင်း အကောင်းမြင်တဲ့ ဘက်ကများလာတဲ့အတွက် အာရှငွေ ကြေးတွေရက်သတ္တပတ်အလိုက် နှိုင်း ယှဉ်ရင် တန်ဖိုးမြင့်တက်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ စက်တင်ဘာနောက်ပိုင်း မှာ အရှည်ကြာဆုံးတန်ဖိုးမြင့်တက်ခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။
ငွေဖြစ်လွယ်မှုစည်းကမ်းများ လျှော့ချပေးတဲ့ပြဌာန်းချက်ကစတင် အကျိုး သက်ရောက်တော့မှာဖြစ်တဲ့အတွက် မျှော်လင့်ချက်တွေတိုးတက်လာပြီး ယူရို ဇုန်နဲ့ ချေးငွေလုပ်ငန်းပြန်လည် နာလန်ထူလာတော့မယ်လို့ လေ့လာဆန်းစစ် သူတွေက ပြောပါတယ်။
ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ယန်း ၁၀ ဒသမ ၃ ထရီလီယံ (ဒေါ်လာ ၁၁၆ ဘီလီယံ) သုံးစွဲမှုအစီအစဉ်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ပို့ကုန် ပြန်လည်မြင့်တက်လာမှုတွေက ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေးနာလန်ထူမှုအလားအလာကို တိုးတက်ကောင်းမွန် လာစေတဲ့အတွက် အာရှငွေကြေးတွေက တတိယမြောက် ရက်သတ္တပတ်အဖြစ် တန်ဖိုးမြင့်တက် လာမဲ့အလားအလာရှိနေပါတယ်။
ယခုတစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံခြားငွေနှင့် မြန်မာငွေလဲလှယ်နှုန်းသည် ငြိမ်သက် လျက်ရှိသော် လည်း နိုင်ငံခြားငွေ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားသည့် လိုင်စင်ရရှိထားသည့် ပုဂ္ဂလိကဘဏ် များနှင့် ပြင်ပငွေလဲေ ဈးကွက်တို့ ဈေးအပြိုင်ပေး၍ ဝယ်ယူရောင်းချ နေကြကြောင်း ငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲ့ နာလန် ထူမှုက အတန်အသင့်သာရှိမယ်။ငွေ ကြေးဖေါင်းပွမှုကလည်း တည်ငြိမ်မယ် လို့ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ဒါကြောင့်ယခု နှစ်အတွက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲ့ ငွေကြေးမူဝါဒ အလားအလာကို ကမ္ဘာ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ် (IBS) တွေက အမျိုးမျိုးရှုမြင်သုံးသပ်ကြပါတယ်။