Background
တရုတ်ကုန်သည်တွေအတွက် ယွမ်နဲ့ငွေပေးချေဖို့ ခွင့်ပြုတဲ့နည်းဥပ ဒေတွေဒီနှစ်ထဲမှာ ထုတ်ပြန်ပြီးတဲ့ နောက် သူတို့စိတ်ကြိုက်ငွေကြေးအ ဖြစ်ယွမ်ငွေကြေးကိုအသုံးပြုတဲ့နိုင်ငံခြား ကုမ္ပဏီအရေအတွက်ကပိုမိုများပြား လာတာတွေ့ရကြောင်းနဲ့ ယွမ်ငွေကြေး နဲ့ပေးချေတဲ့ပြင်သစ်ကုမ္ပဏီအရေအတွက် ကယခင်သုံးလပတ် နဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင်ဒုတိယ သုံးလပတ်မှာ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက် လာကြောင်းasiaone မှာဖော်ပြထား ပါတယ်။
ဖွံ့ဖြိုးမှုနှုန်းနှေးကွေးပြီး ပြင်းထန်တဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မှုတွေနဲ့ တွေ့ကြုံနေရပေမဲ့ စင်ကာပူပြည်တွင်းဘဏ်သုံးခုက တတိယသုံးလပတ်မှာမျှော်မှန်းထားတာထက် ကျော်လွန်ပြီးအကျိုးအမြတ်တွေ ရရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်းပြည်ပ စီးပွား ရေးတွေကြံ့ခိုင်မှုရှိလာပြီဆိုတဲ့ လက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ DBS Group Holdings OCBC Bank နဲ့ United Overseas Bank တို့ကဒေသတွင်း လုပ်ငန်းချဲ့ထွင်မှုကြောင့်အကျိုးအမြတ်တွေရရှိခဲ့ပါတယ်။ ထို့ပြင် တစ်စစ တိုးပွား လာတဲ့လူလတ်တန်းစားတွေကို သာမက အစဉ်အလာအားဖြင့် အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာဘဏ်တွေ ရဲ့ ဖေါက်သည်တွေဖြစ်တဲ့ လူချမ်းသာတွေကိုပါရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု ဆိုင်ရာစာချုပ်စာတမ်းတွေ ရောင်းချမှုတွေကို တိုးတက်ဆောင်ရွက် နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဂရိ နိုင်ငံမှာဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ဘတ်ဂျက်လိုငွေ က ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနာလန် ထူတာကို နှောင့်နှေးစေလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှု ကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက ပိုစွန့်စား ရတဲ့ အက်ဆက်တွေမှာ ရင်းနှီးထားတဲ့ ငွေတွေကို ပြန်သိမ်းလာတာကို တွေ့ရ ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အာရှငွေကြေးတွေ က ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်းမှာ ကျ ဆင်းခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။
ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များနှင့် အစိုးရဘဏ်များတွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ငွေလဲစင်တာ များကို ပိတ်ရက်မရှိဖွင့်လှစ်ပေး ပါက ငွေလဲလှယ်လိုသူများအတွက် အထူးအဆင် ပြေစေနိုင်ကြောင်း သိမ်ဖြူငွေလဲစင်တာ တွင် ငွေလာရောက်လဲ လှယ်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဗဟိုဘဏ်မှ ဟောင်းနွမ်းဒေါ်လာများကို လဲလှယ်ပေးမည်ဟု ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် အတွက် ပြင်ပငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းရှိ ငွေလဲနှုန်းနှင့် ပုဂ္ဂလိက ဘဏ်များ၏ငွေလဲစင်တာများရှိ ငွေလဲနှုန်းတို့ ကွာဟမှု နည်းပါးလာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ပြင်ပငွေလဲဈေးကွက်တွင် အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်က အမေရိကန် တစ် ဒေါ်လာလျှင် ရောင်းဈေး ၈၄၇ ကျပ်၊ ဝယ်ဈေး ၈၄၆ ကျပ်ရှိခဲ့သည်။ ပုဂ္ဂလိက ဘဏ်များ၏ ငွေလဲစင်တာများတွင်လည်း အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်က ရောင်းဈေး ၈၅၀ ကျပ်၊ ဝယ်ဈေး ၈၄၄ ကျပ်ရှိခဲ့သည်ကိုတွေ့ရသည်။ငွေလဲစင်တာများနှင့် အပြင်ငွေလဲဈေးကွက်တို့ ကွာဟချက်နည်းပါးလာခြင်း ကြောင့် ပြင်ပငွေဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှု နည်းပါးသွားကြောင်း ငွေလဲ ဈေးကွက်အတွင်းမှ သိ ရှိရသည်။"ကျွန်တော်တို့ ဒီနေ့ ဈေးကွက်ထဲမှာတော့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်တာတွေ နည်းသွားတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်တုန်းကဆိုရင် ငွေလဲတဲ့သူတွေ တော်တော်များ များလာတယ်။ အခုတော့ စင်တာတွေက ဟောင်းနွမ်းငွေစက္ကူတွေကိုပါ သင့်တင့်တဲ့ ဈေးနဲ့ဝယ်ပေးတယ်ဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ဈေးကွက်မှာ အရောင်းအဝယ်က နည်း သွားတယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း ဘဏ်နားတွေမှာ သွားပြီးတော့ ကျန်ဖြတ်ဆွဲလို့ မရတော့ဘူးပေါ့"ဟု ငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။ မယ်သီတာ
တိုးတက်ပြီးနိုင်ငံတွေမှာ ဆောင် ရွက်နေတဲ့ငွေကြေးမူဝါဒလျှော့ချတာ တွေကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ငွေကြေး စီးဝင်မှုတွေကနေမိမိတို့ငွေကြေးတွေကို ကာကွယ်နိုင်အောင် အာရှနိုင်ငံတွေက အရေးယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ထိုင်းဗဟိုဘဏ်ကလည်း ကုမ္ပဏီတွေနဲ့တစ်သီးပုဂ္ဂလတွေအတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ ပင်လယ်ရပ်ခြား ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုစည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို လျှော့ချသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အသစ်ချ မှတ်လိုက်တဲ့စည်းမျဉ်း ဥပဒေတွေအရ ငွေကြေးစီးထွက်သွားဖို့လွယ်ကူအောင် အများကြီးအထောက်အကူပေးမှာဖြစ် ပြီး၊ထိုင်းကုမ္ပဏီတွေနဲ့ တစ်သီးပုဂ္ဂလိတွေ ကသူတို့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေက အမျိုးမျိုး ခွဲခြားပြီးယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှုကို ခိုင်မာလာ အောင်အားေ ပးနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်ကထုတ်ပြန် တဲ့ဗဟိုဘဏ်ကကြေညာချက်မှာဖေါ်ပြ ထားပါတယ်။
ကမ္ဘာမှာ အကြီးမားဆုံး ဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်စီးပွားရေးကို နာလန်ထူလာ အောင် အထောက်အကူပေးဖို့အတွက် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေမဲ့မူဝါဒကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်း မှာဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုပြောကြား ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ စတော့ရှယ်ယာဈေး တွေ က လေးရက်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးကို ကျဆင်းတဲ့အတွက် အာရှငွေကြေးတွေ ရှစ်လအတွင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းကိုရောက် ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဗဟိုဘဏ်မှ ဟောင်းနွမ်းဒေါ်လာများကို လဲလှယ်ပေးမည်ဟု ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် အတွက် ပြင်ပငွေလဲဈေးကွက်အတွင်းရှိ ငွေလဲနှုန်းနှင့် ပုဂ္ဂလိက ဘဏ်များ၏ ငွေလဲစင်တာများရှိ ငွေလဲနှုန်းတို့ ကွာဟမှု နည်းပါးလာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
စပိန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်ချေးငွေ အဆင့်ကိုလျှော့ချပြီးနောက်စပိန်နိုင်ငံ မှာအကြီးဆုံးဘဏ်နှစ်ခုဖြစ်တဲ့ Santan der နဲ့ BBVAအပါအဝင် စပိန်ဘဏ် ခုနှစ်ခုတို့ရဲ့ ချေးငွေအဆင့်ကို Standard & Poor ချေးငွေအဆင့်သတ် မှတ်ရေးအေဂျင်စီကလျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်ညနေပိုင်းက အဆင့်လျှော့ချခံရတဲ့ဘဏ်တွေထဲမှာ ဆန်တန်ဒါ၊ BBVA ဘန်ကန်စတို၊ ဘန် ကိုပေါ်ပြူလာ၊ Bankia-BFA ဘန်ကို ဆာဘာဒဲနဲ့ ကိုင်ဇာဘဏ်တို့ ပါဝင် ကြောင်း နယူးယောက်အခြေစိုက်ချေး ငွေအဆင့်သတ်မှတ်ရေးအေဂျင်စီရဲ့ ကြေညာချက်မှာဖေါ်ပြထားပါတယ်။ S&P က စပိန်နိုင်ငံရဲ့ချေးငွေအ ဆင့်ကိုနှစ်မှတ်လျှော့ချပြီးသတ်မှတ်ပြီး အဆိုးဆုံးအခြေအနေထက်တစ်ဆင့် သာပိုပြီးထားရှိခဲ့ပါတယ်။ တခြားအေ ဂျင်စီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Moody's Investor Service ကလည်း စပိန်နိုင်ငံရဲ့ ကြွေးးမြီအဆင့်ကိုအလားတူလျှော့ချ ခဲ့ပြီးစပိန်နိုင်ငံရဲ့ ဘွန်းစာချုပ်များကို အဆင့်မမီတဲ့ဘွန်းစာချုပ်အဖြစ်သတ် မှတ်ပြီးကြွေးမြီအဆင့်ကို ယခုလကုန် မှာလျှော့ချဦးမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါ တယ်။ ဒီလိုလျှော့ချခံရမယ်ဆိုရင် စပိန် နိုင်ငံရဲ့ချေးငွေအဆင့်ကဇောက်ထိုးကျ ဆင်းပြီးနိုင်ငံတော်ကယ်တင်မှုချေးငွေ ကိုရှာဖွေရမဲ့ဘဝကို စပိန်နိုင်ငံကျရောက် သွားနိုင်ပါတယ်။ S&P က ဆန်တန်ဒါနဲ့ဘန်နက် စတိုရဲ့လက်အောက်ခံဘဏ်တွေရဲ့အ ဆင့်ကို A မှ BBB အဆင့်သို့လျှော့ချ ခဲ့ပြီးBBVA ဘဏ်ကို BBB + ကနေ အဆင့် BBB - သို့ အဆင့်နှစ်ဆင့် လျှော့ချသတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။Source.AFP
ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးမှာအာရှရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ အရေးပါလာပါတယ်။ ထို့အတူ လက်ရှိအပြည်ပြည်ဆိုင် ရာ ငွေကြေးစနစ်က ငွေကြေးရဲ့မှန်ကန်တဲ့တန်ဖိုးကို ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်တာမရှိတဲ့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင် ရာ ငွေကြေးသစ်တစ် ခုရရှိရေးကအရေးကြီးလာပါတယ်။ လက်ရှိ အမေရိကန်ဒေါ်လာ တွင်ကျယ် လွှမ်းမိုးနေတာကိုတန်ပြန်ထိန်းညှိဖို့အတွက် ယွမ်ငွေကြေးက အသင့်တော် ဆုံးဖြစ်ကြောင်းအာရှ-ဥရောပဖောင်ဒေး ရှင်းကအောက်တိုဘာ ၁၃ ရက် ကျင်းပ တဲ့ စားပွဲဝိုင်းဆွေးနွေးပွဲမှာပါဝင်သူတွေက သဘောတူခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အတိုင်းအတာနဲ့ဆောင်ရွက်သွားနိုင်ဖို့က အလှမ်းဝေးနေ သေးတယ်လို့ပြောပါတယ်။