Background
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကြီးကြပ်မှုဖြင့် လုပ် ကိုင်ခွင့်ရရှိထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား များဘဏ်လီမိတက်အား မြန်မာနိုင်ငံ တော်ဗဟိုဘဏ်မှ နိုင်ငံခြားသုံးငွေဖြင့် စာရင်းရှင်အပ်ငွေစာရင်းများကို လက် ခံဆောင်ရွက်ခွင့်အား စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်မှစတင်၍ လုပ်ကိုင်ဆောင် ရွက်ခွင့်ပြုလိုက်ကြောင်း သိရသည်။မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်မှ မြန် မာနိုင်ငံသားများဘဏ်သို့ သြဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် နိုင်ငံခြားသုံးငွေ လုပ်ကိုင်ခွင့် လိုင်စင်ကို ချထားပေးပြီးနောက် ဘဏ် ၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများအား လာ ရောက်စစ်ဆေးမှုကို ပြီးခဲ့သည့် စက် တင်ဘာ ၈ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ယခုရက်ပိုင်းအတွင်းတွင် တရားဝင်ဖွင့်လှစ်ခွင့်ရထားသည့် ငွေလဲကောင်တာများ၏ရှေ့နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် ဒေါ်လာ မှောင်ခိုရောင်းဝယ်သူများ စုပုံနေကြောင်း သိရသည်။ ပြင်ပဈေးကွက် ၏ ငွေလဲလှယ် သည့်နှုန်းနှင့် စင်တာများ၏ငွေလဲလှယ် သည့်နှုန်းထားများ များစွာကွာဟနေမှုကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ဒေါ်လာမှောင်ခို သမားများ ငွေလဲစင်တာများ၏ရှေ့နှင့် အနီးတစ်ဝိုက် တွင် စုပုံနေရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ ဒေါ်လာပွဲစားများမှာ ဘဏ်မှထွက်လာသူများထံမှ ငွေကို စောင့်ဆိုင်း၍ ပြန်လည် ဝယ်ယူခြင်း၊ ပြန်လည်ရောင်းချခြင်းများပြုလုပ်ကြသည်ကို တွေ့ရသည်။
အာရှဗဟိုဘဏ်များက အခိုင်အမာအဖြစ်ထားရှိရာတွင် ငွေကြေးကိုအမျိုးမျိုးခွဲဖြန့်ထားရှိပြီး ယွမ်ငွေကြေးကိုပါ အသုံး ပြုလာပါတယ်။ သို့ဖြစ်ရာ ယွမ်ငွေကြေးကို အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ ငွေကြေးအဖြစ် တစ်စစ ဦးတည်လာစေခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိသတ်မှတ်ထားသော ပေါ်လစီအတိုးနှုန်းသည် သင့်တင့်သောအနေ အထားတွင်ရှိ သဖြင့် နောက်ထပ်အတိုးနှုန်းလျှော့ချရမည့် ကိစ္စကိုတောင်ကို ရီးယား ဗဟိုဘဏ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက အသေအချာသတိ ထားပြီး ဆောင်ရွက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါ်လာနဲ့ ဖလှယ်ရာမှ ယန်းငွေ တန်ဖိုးမြင့်တက်နေတာကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ဂျပန်အာဏာပိုင်တွေက ကြိုးပမ်းလျက် ရှိနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်ဗဟို ဘဏ်က ဘွန်းစာချုပ်တွေဝယ်ယူဖို့ ဆုံး ဖြတ်ချချပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်က အာရှဈေးကွက်မှာ ဒေါ် လာတန်ဖိုးကျဆင်းလျက်ရှိပါတယ်။ အာရှငွေကြေးများရဲ့ ရက်သတ္တပတ်အ လိုက်တန်ဖိုးမြင့်တက်မှုက ဇွန်လနောက် ပိုင်းအမြင့်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
ယခုတစ်ပတ်အတွင် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များ၏ ငွေလဲစင်တာများတွင် ငွေလဲနှုန်းမှာ ဗဟိုဘဏ်မှ သတ်မှတ်ထားသည့် အနိမ့်ဆုံးဈေးနှုန်းအတိုင်း ရောင်းဝယ်လျက်ရှိသော်လည်း ပြင်ပဈေးကွက်တွင်မူ နေ့စဉ်ဆက်တိုက် ဒေါ်လာဈေးများ ကျဆင်း လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ထိုကဲ့သို့ ပြင်ပဈေးကွက်မှ အမေရိကန်ဒေါ်လာဈေးနှုန်းသည် စင်တာများမှ ဈေးနှုန်းထက် ၁၀ ကျပ်ခန့်ကွာဟနေသဖြင့် ပြင်ပမှဝယ်ယူပြီး စင်တာများတွင် လာရောက်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် မှောင်ခို ဈေးကွက်အတွင်းမှ အရောင်းအဝယ် သမားတချို့ပင်လျှင် နေ့စားများငှားရမ်း၍ စင်တာများတွင်တန်းစီတိုးကာ ရောင်းချနေကြ ကြောင်း သိရသည်။
ဂျပန်ယန်းငွေတန်ဖိုး မြင့်မားတာကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုကိုလျော့ကျစေတဲ့အပြင် ကော်ပိုရေးရှင်းတွေရဲ့ အကျိုးအမြတ်တွေလည်း ကျဆင်းစေတယ်။ ဒါ့အပြင် စီးပွားရေးယုံကြည်ချက်လည်း ယိုယွင်းကျဆင်းနေလျက်ရှိရာ ဂျပန်ဗဟိုဘဏ် (BOJ) အနေနဲ့ ယန်းငွေ တန်ဖိုးမြင့်တက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေကို ဂရုတစိုက်လေ့လာထိန်းချုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လိ့ု BOJ Masaaki Shirakawa က ပြောကြားတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ငါးနှစ်အတွင်း ဂျပန်ယန်းက ကန်ဒေါ်လာနဲ့လဲလှယ်ရာမှာ တန်ဖိုး ၄၅ ရာခိုင်နှှုန်းဝန်းကျင် မြင့်မားခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် Sony နဲ့ Toyota ကော်ပိုရေးရှင်းများ အပါအဝင် ပို့ကုန်တင်ပို့သူတွေရဲ့ အကျိုးအမြတ် ကျဆင်းခဲ့တယ်။
နိမ့်ကျနေတဲ့ အတိုးနှုန်းနဲ့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးနှုန်း နှေးကွေး နေတာတွေက နောက်ထပ် ၁၂ လ ကနေ ၁၈ လအထိ အမေရိကန်ဘဏ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍကို ထိခိုက်နေဦးမှာဖြစ်တဲ့ အတွက်အမေရိကန်ဘဏ်တွေရဲ့ရှေ့အလားအလာက အနုတ် လက္ခဏာဆက်ပြနေဦးမှာဖြစ်ကြောင်း Moody's Invester Services ကပြောပါတယ်။ပြည်ထောင်စု ဘတ်ဂျက် လိုအပ် ငွေအတွက်ဥရောပကြွေးမြီအတွက် ရေရာတဲ့စီမံချက်မရှိတာ အမေရိကန်ဘဏ်များအတွက် ခက်ခဲတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ပေါ် ပေါက်လာစေပါတယ်။
တချို့သော စည်းကမ်းချက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီမယ်ဆိုရင် ဥရောပဘဏ် လုပ်ငန်းစနစ်အတွက် ကြီးကြပ်ရေးအခန်း ကဏ္ဍကို ဥရောပဗဟိုဘဏ် (အီးစီဘီ) က ဆောင်ရွက်လိုသော ဆန္ဒရှိကြောင်း အီးစီဘီအရာရှိ တစ်ဦးက စက်တင်ဘာ ၄ ရက်မှာ ပြောပါတယ်။
ဥရောပဒေသရဲ့ ကြွေးမြီအကျပ် အတည်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်အောင် ဘွန်း စာချုပ်တွေဝယ်မဲ့အစီအစဉ်ကို ဥရောပ ဗဟိုဘဏ်(အီးစီဘီ)က ကြေညာပြီး နောက် အာရှငွေကြေးများက ရက် သတ္တပတ်အဖြစ် တတိယမြောက် မြင့် တက်မဲ့အလားအလာကို ပြသလာပါ တယ်။ဒါပေမဲ့ အမေရိကန် ပြည်ထောင် စုနဲ့တရုတ်နိုင်ငံတို့က စီးပွားရေး ဆိုင် ရာကိန်း ဂဏန်းတွေ မထုတ် ပြန်သေး လို့ဈေးနှုန်းကို အနည်းငယ် အထိန်းအ ကွပ်ရှိနေပါတယ်။