Background
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အရည် အသွေးစစ်မှန်ကောင်းမွန်ပြီး ထိရောက် သည့် အကျိုးအာနိသင်ရှိပြီး ကျန်းမာ ရေးအတွက် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်း စေသော အလှကုန်ပစ္စည်းများကို အများပြည်သူတို့သုံးစွဲနိုင်ရန် စနစ် တကျကွပ်ကဲလျက်ရှိပါတယ်။မြန်မာနိုင်ငံ၊ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အလှကုန်ပစ္စည်းဆိုင်ရာ အမိန့် အမှတ် (၁/၂၀၁၀)နဲ့အညီ အစားအသောက်နှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီး ဌာန တွင် မှတ်တမ်းတင်ထားခြင်း မရှိ ဘဲ ပြည် တွင်း၌ ဈေးကွက်တင် ရောင်းချနေ သော ဖော်ပြပါ အလှကုန်ပစ္စည်းများ ၁၃ မျိုးမှာကျန်းမာရေးအတွက် ဘေး အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ တားမြစ်ဓါတု ပစ္စည်းများ ပါဝင်နေကြောင်း စစ်ဆေး တွေ့ရှိရသဖြင့် သုံးစွဲရန် မသ င့်တော်ေ ကြာင်း အများပြည်သူလူ
မဲခေါင်စြင်္ကံလမ်းမကြီးပေါ်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှ လမ်းပိုင်းများအား အဆင့်မြှင့်တင်နိုင်ရန် အာရှဖွံ့ဖြိုးရေး ဘဏ်မှ ချေးငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၀၀ ကူညီပံ့ပိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်၏ သတင်း ထုတ် ပြန် ချက်များအားကိုးကား၍ နေးရှင်း သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။မဟာမဲခေါင်ဒေသခွဲနိုင်ငံများ၏ အဓိကလမ်းမကြီး၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်သည့် ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိအိန္ဒုမြို့နှင့်ကော့ကရိတ်မြို့နှစ်မြို့ကို ဆက်သွယ်သည့် အရှည် ၆၆ ဒသမ ၄ ကီလိုမီတာရှိ လမ်းပိုင်းအား အဆင့်မြှင့် တင်ပြုပြင်နိုင်ရန်အတွက် ယခုကဲ့သို့ ထုတ်ချေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။''ကရင်ပြည်နယ်ဟာ မပြည့်စုံတဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံနဲ့ဆင်းရဲနွမ်း ပါး မှုနှ
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုဗဟိုဌာနတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ အမျိုးသားအဆင့် ပို့ကုန်မဟာဗျူဟာရဲ့ လုပ်ငန်းစီမံချက်မှာ ပါဝင်တဲ့ အရေးကြီးပို့ကုန်အဖြစ် သတ်မှတ်ထား တဲ့ ရော်ဘာ ကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ရော်ဘာဗဟိုဈေးတစ်ခုကို မွန် ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့တွင် ပထမဦးဆုံး ဖွင့်လှစ်သွားမယ်လို့ သတင်းရရှိပါတယ်။ရည်ရွယ်ချက်မှာ ရော်ဘာ အရည်အသွေး ထိန်းသိမ်း ရေး နဲ့ ရော် ဘာဈေးကို ဈေးမှန်ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရေးဖြစ် ပါတယ်။ ရော်ဘာစိုက်ခြံရှင်များမှ ဈေးကွက်ကို အထူးရှာဖွေ ရန်မလိုဘဲ ရောင်းချနိုင်ပြီး ဝယ်ယူသူ ကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် လည်း ပစ္စည်းမှန်ဈေးနှုန်းမှန် အရည်အသွေး
၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလအတွင်းမှာ သစ်နဲ့ သစ်တောထွက်ပစ္စည်း(အခြား)အမှုတွဲ ၁၇ မှု၊ ဆင်သားရေခြောက် အမှုတွဲ တစ်မှု အကောက်ခွန်အမှုတွဲဖွင့်တားဆီးခဲ့ရပါတယ်။သစ်နဲ့သစ်တောထွက်ပစ္စည်း (အခြား)ခန့်မှန်းတန်ဖိုး ကျပ် ၁၉၉ သန်း၊ တန်ချိန် ၅ တန်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်သားရေခြောက် ၁ ပိဿာ ၊ ခန့်မှန်းတန်ဖိုး ကျပ် ၁ သန်းကို သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှ ၂၀၁၅ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလအထိ သစ်နဲ့သစ်တောထွက်ပစ္စည်း (အခြား) ၄၉၄ တန်၊ တမလန်းသစ် ၄၇၆ တန်၊ ပိတောက်သစ် ၉၉ တန်ကျော်၊သစ်ခွ ၁၁ တန်နီးပါး၊ ဆင်သားရေခြောက် ၁၂ ပိဿာ၊ မြွေ ၄၆၅ ကီလိုနဲ့ ၈၃၄ ကောင်၊လိပ် ၆၉ ကောင်၊ သင်းခွေချပ်အခွံ ၂၅ ပိဿာခွဲ၊ ခန့်မှန်းတန်ဖိုးစုစုပေါင်း ကျပ်
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဒဂုံမြို့နယ် ဦးဝိစာရလမ်းရှိ တပ်မတော်ခန်းမမှာကျင်းပပြုလုပ်မယ့် ဗီယက်နမ်ကုန်စည် ပြပွဲကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်မှ ၂၂ ရက်အထိ ကျင်းပမှာဖြစ်ကြောင်း သတင်း ရရှိပါတယ်။
၂၀၁၅ -၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ် ၁-၄-၂၀၁၅ မှ ၂၃-၁၀-၂၀၁၅ ထိ ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှုအခြေအနေ မှာကန်ဒေါ်လာ ၆၇၀၅ သန်း၊ သွင်းကုန်တင်သွင်း နိုင်မှု အခြေအနေ ကန်ဒေါ်လာ ၈၈၉၈ သန်းဖြစ် သဖြင့် စုစုပေါင်း ကုန်သွယ်မှု ပမာဏမှာ ကန် ဒေါ်လာ ၁၅၆၀၃ သန်းကျော်ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီး ကုန်သွယ် မှုလိုငွေကန်ဒေါ်လာ ၂၁၉၂ ဒသမ ၆၅၉ သန်းပြနေ ပါတယ်။ ပြည်ပသို့ တင်ပို့လျက်ရှိတဲ့ ပို့ကုန်အုပ်စု ခုနစ်ခု (လယ်ယာထွက်ပစ္စည်း၊ တိရစ္ဆာန် ထွက် ပစ္စည်း၊ ရေထွက်ကုန်၊ သတ္တုတွင်းထွက်ပစ္စည်း၊ သစ်တောထွက်ပစ္စည်း၊ စက်မှုကုန်ချောနဲ့အခြား) ရှိတဲ့အနက် သတ္တုတွင်းထွက်ပစ္စည်းအုပ်စု တင်ပို့ နိုင် မှု ဟာ ယမန်နှစ်ကာလတူထက် ကန်ဒေါ်လာ ၁၀၂ သန်းနီး ပါး လျော့ နည်းခဲ
ကျပ်ရှစ်သိန်းကျော်အထိမြင့်တက် ခဲ့သည့် မြန်မာ့ရွှေဈေးသည် ယခုတစ် ပတ်တွင်အနည်းငယ်ပြန်လည်ကျဆင်း လာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ရွှေဈေးများပြန်လည်ကျဆင်းလာ မှုကြောင့် ပြန်လည်ရောင်းချသူများ ပိုမိုများ လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့ ပြင် ဈေးဆက်လက်ကျဆင်းနိုင်သည်ဟု ယူဆသူများ များပြားလာသဖြင့်လည်း ပြန်လည်ရောင်းချသူ များလာခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်ဟု ရွှေကုန်သည်အသိုင်းအဝိုင်းမှ သိရသည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးကျဆ င်း လာ သဖြင့်လည်း မြန်မာ့ရွှေဈေးကျဆင်းလာ ခြင်းဖြစ်သကဲ့သို့ ဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းချမှုများ ပိုမိုများပြားလာသဖြင့် လည်း ပြန်လည်ဈေးကျဆင်းလာရခြင်း ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ မြဝတီကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ အောက်တိုဘာလ ၁၀ ရက်မှ ၁၆ ရက်တာ သီတင်းပတ်အတွင်း ကန်ဒေါ်လာ ၁၇၆၀၇၉ တန်ဖိုးရှိ ကြက် သွန်နီ ၃၃၃ တန်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခင်တစ်ပတ်က မြဝတီမှ ၁၄၁ တန်သာ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ် မူဆယ်(၁၀၅)မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကတော့ ယခင် သီတင်းပတ်က သုံးတန်တင်ပို့ခဲ့ပြီး ယခုတစ်ပတ်မှာ ကြက်သွန်နီ နှစ်တန်ကို ကန် ဒေါ်လာ ၆၁၀ ဖိုးသာ တင်ပို့မှုရှိခဲ့ပါ တယ်။ တာချီလိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းကတော့ ကန်ဒေါ်လာ ၇၀၅၆၇ တန်ဖိုးရှိ ကြက်သွန်ဖြူ တန် ၅၀ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။
စည်းကမ်းတွေ၊ ဥပဒေတွေ၊ နည်းဥပဒေတွေ သူ့ကဏ္ဍနဲ့သူ ထုတ်ပြန်ထားတယ်။ အမှန်တကယ် စောင့်ထိန်းလိုက်နာရမှာက ပြည်သူတွေ၊ ကြပ်မတ်ပေးရမှာက သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနနဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဌာနဆိုင်ရာ များက ထိန်းကျောင်းတည့်မတ်နှိုး ဆော်ပေးကြရတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ သန်း ၅၀ ကျော်သော ဘဲအုပ်ကြီးနဲ့ မဗေဒါတို့ အသွင်အတိုင်းပါပဲ။ နှစ်ပေါင်းများစွာက အရိုးစွဲလာခဲ့တဲ့ အခါအားလျော်စွာ စည်းကမ်း လို က် နာခဲ့ကြတဲ့ မီးစင်ကြည့်က လာခဲ့ကြတဲ့ ကျွန်တော်တို့ဟာ စည်းကမ်းကျနသော ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဘယ်လိုအံဝင်ကြပါမလဲ။ ဒီမို ကရေစီကြီးသာ သက်ရှိအရာဖြစ်ရင် ခေါင်းကုတ်စဉ်းစားနေလောက် ပြီ၊ အဖမ်းအဆီးရှိရင်တစ်မျိုး၊ မျက်ကွယ်မှာတစ်မျိုး၊ လူကြ
ရန်ကုန်မြို့ ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် (ဝါးတန်း)ရဲ့ လက်ကားဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့ဈေးနှုန်းအရ ဖျာပုံပေါ်ဆန်း လတ်စတစ်အိတ်ကို ၃၆၅၀ဝ ကျပ်၊ ထိပ်စ ၃၈၅၀ဝ ကျပ်၊ မြောင်းမြ/ပုသိမ် ပေါ် ဆန်းလတ်စ ၃၉၅၀ဝ ကျပ်၊ထိပ်စ ၄၁၀ဝ၀ ကျပ်၊ နယ်စုံပေါ်ဆန်း လတ်စတစ်အိမ် ၃၅၅၀ဝ ကျပ်၊ ထိပ်စ ၃၆၅၀ဝ ကျပ်၊ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း ၄၈၀ဝ၀ ကျပ်မှ ၅၀ဝဝဝ ကျပ်တို့ဖြင့် ဈေးဆက်ငြိမ်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ရန်ကုန်သို့ ဆန်ေ ချာ ပုံမှန်ဝင်နေသော်လည်း အဝယ်အေးနေလို့ ကုန်စည်ဒိုင်မှာ အရောင်းအဝယ်မပြတ်တာတွေ ရှိနေကြောင်း၊ ဆန်ကြမ်းတွေဖြစ်တဲ့ ဧည့်မထလတ်စတစ်အိတ် ၂၃၀ဝ၀ ကျပ်၊ ထိပ်စ ၂၅၀ဝ၀ ကျပ်၊ မိုးသုခ ၂၅၀ဝ၀ ကျပ်မှ ၂၆၀ဝ၀ ကျပ်၊ ရက် ၉၀ မီးကော