Main menu

Background

Sunday, 1 Jan 2012

    လွန်ခဲ့သော သုံးနှစ်ခန့်က အမေရိ ကန်နိုင်ငံ၏ ငွေရေးကြေးရေး၊ စီးပွား ရေး အကျပ်အတည်းတွင် ခေါင်ခိုက် အောင်မြင့်တက်ခဲ့သော အိမ်ခြံမြေဈေး နှုန်းများ ရုတ်ချည်းထိုးကျဆင်းခဲ့ဖူးသည် ကို သတိရသည်။ တစ်ရိပ်ရိပ်မြင့်တက်ခဲ့ သည့် အိမ်ခြံမြေဈေးနှုန်းအခြေအနေကို လေမှုတ်သွင်းထားသော ပူဖောင်းကဲ့သို့ သဘောထားပြီး ဈေးနှုန်းများရုတ်တ ရက်ကျဆင်းကာ ဈေးကွက်ပျက်ခဲ့သည့် အခြေအနေကို   ပူဖောင်းပေါက်ကွဲ သွားသည်ဟုဆိုသည်။

Monday, 26 Dec 2011

လှုပ်ရှားလာတဲ့ အိမ်ခြံမြေလက်ရှိအခြေအနေမှာ အိမ်ခြံမြေ ဈေးကွက်ဟာ ဈေးကစားလို့ကောင်းတဲ့ အခြေအနေတစ်ရပ်ကို ရောက်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ရဲ့ မူဝါဒ တွေပြောင်းလဲမှုနဲ့အတူကားဝယ်ရောင်း လုပ်သူတွေ၊ဒေါ်လာဝယ်ရောင်းလုပ်သူ တွေ၊ ရွှေဝယ်ရောင်းလုပ်နေသူတွေဟာ  လှုပ်လှုပ်ရှားရှားမရှိတဲ့ ဈေးကွက်မှာ ငွေ ရင်းမြှုပ်နံှမယ့်အစား နေ့စဉ်ဆိုသလို့ ဈေးတွေ ပြောင်းလဲနေတတ်တဲ့ အိမ်ခြံ မြေဘက်ကို ဦးတည်လာခဲ့ပါတယ်။ယခင်နှစ်များက အိမ်ခြံမြေဈေး ကွက်ဟာ ကာလအတန်ကြာ ငြိမ်သက် နေပေမယ့် ဒီနှစ်အတွင်းမှာတော့ လှုပ် ရှားရိုက်ခတ်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို လှုပ်ရှားလာတာဟာနိုင်ငံတော်ရဲ့ နိုင်ငံ ရေး၊ စီးပွားရေး မူဝါဒတွေ ပြောင်းလဲမှု နဲ့အတူ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ရေစီးကြောင်း  တစ်ခုသာဖြစ်တယ်လို့ အိမ်ခြံမြေ ကျွမ်း ကျင်သူများက သုံးသပ်ကြပါတယ်။စီးပွားရေးပြောင်းလဲမှုနဲ့အတူနိုင်ငံတော်ရဲ့စီးပွားရေးးလမ်းကြောင်း တွေပွင့်လာတာနဲ့အမျှ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတွေရဲ့မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်အာရုံ စူးစိုက်လာမှုတွေကြောင့် မြေကွက်ဈေး တွေဟာ ယခင်ရှိစဉ်ကထက် အဆများ စွာ ဈေးတက်ခဲ့ရတဲ့ အကြောင်းတွေထဲ မှာ အဓိကကျတဲ့ အချက်ဖြစ်တယ်လို့ လည်း ဆိုကြပါတယ်။အထူးသဖြင့် စက်မှုဇုန်မြေကွက် တွေဟာ ၁၀ဆမက ထိုးတက်ခဲ့ရပါ တယ်။အဲဒီလိုထိုးတက်ခဲ့ပေမယ့်အလုပ် ဖြစ်မှုဟာ အနည်းငယ်သာရှိခဲ့ပါတယ်။ မဖြစ်မနေဝယ်ဖို့လိုအပ်သူတွေကသာ ဈေးကို မတန်တဆပေးပြီးဝယ်နေတာ ကြောင့် အခုလို ဈေးတွေတက်ကုန်ရ တာဖြစ်ကြောင်းအိမ်ခြံမြေအကျိုးဆောင် တစ်ခုရဲ့ပြောပြချက်အရ သိရပါတယ်။အသံကြောင့် ဖားသေရတဲ့အိမ်ခြံမြေအိမ်ခြံမြေဈေးကွက်ပျက်ရခြင်းရဲ့ နောက်တစ်ချက်ကတော့သတင်းအမှန် မရရှိတဲ့ အတွက်ပါပဲ။ မြေကွက်တစ် ကွက်ရဲ့တန်ဖိုးဟာ အဝယ်လိုက်လို့ ဈေး တက်ရတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ အသံကြောင့် ဈေးတက်သွားတာမျိုးတွေလည်း ရှိ တတ်ပါတယ်။   တချို့နေရာတွေမှာ အမှန်တကယ်  ပေါက်တဲ့ဈေးထက် ပို လိုချင်တဲ့အတွက် ဈေးကို ပိုပြီးပြော လိုက်တဲ့အခါမှာ မထင်မှတ်ဘဲ ဈေး တွေတက်လာရတာဖြစ်တယ်လို့ အကျိုး ဆောင်တစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။"တကယ်တော့   အိမ်ခြံမြေဈေး ကွက်အနေအထားဟာ သာမန်ဆိုရင် ဈေးက အခုလောက်တက်စရာမရှိပါ ဘူး။ သူ့ခြံတောင် ဒီလောက်ရနေမှ တော့ ငါ့ခြံဆိုရင် ဒီထက်မကတောင် ရနိုင်သေးတယ်ဆိုပြီး ဈေးတွေစွတ်ခေါ် တာမျိုးတွေ၊ နောက်ပြီး ဒီနေရာမှာ အမှန်တကယ်ဒီလောက်မရှိပေမယ့် ဝယ်တဲ့သူကဝယ်သွားတဲ့အခါကျ တော့ ဈေးက အမှန်ဖြစ်သွားပြန်ရော။ အဲဒါ အသံကြောင့် ဈေးတက်ရတဲ့ကိစ္စလေ"အရောင်းသာရှိပြီး အဝယ်မရှိတဲ့ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်မှာ လတ်တ လောအခြေအနေအရအရောင်းစာရင်း များသာရှိပြီး အဝယ်မလိုက်ကြောင်း လည်း သိရပါတယ်။ အခုလိုအရောင်း သာရှိပြီး   အဝယ်မလိုက်ရတာဟာ အိမ်ခြံမြေဈေး  ကစားသူများကြောင့် ဖြစ်ရကြောင်း   သုခကမ္ဘာ   အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်လုပ်ငန်းမှ ကိုအောင်ခန့် ကျော်က ပြောခဲ့တာပါ။"အခုဆိုရင် အိမ်ခြံမြေလောကမှာ အရောင်းပဲရှိတယ်။ အဝယ်ကမရှိသ လောက်ပဲ။ ဒါဟာ ဘာကြောင့်လဲဆို တော့  ငွေပိုနေတဲ့သူတွေဟာ  အရင် တုန်းကတော့ ရွှေတို့ ဒေါ်လာတို့ ကား တို့ကို ဈေးကစားတယ်၊ အခုအဲဒီဘက် က ဈေးကစားလို့ မကောင်းတော့ မြေ ဘက်ကို လှည့်လာတာ။ သူတို့က  ဝယ် ရောင်းလုပ်တာ သိပ်ကျွမ်းကျင်တယ် လေ။ ဥပမာပြောရရင် သန်လျင်လိုနေ ရာမျိုးမှာ မြေတစ်ကွက်ကို အရင်တုန်း က ၅သိန်းလောက်ပဲရှိတာ။ အဲဒီအ ချိန်က ဈေးသိပ်မတက်သေးဘူး။ သူတို့ တွေက ကားကအခြေအနေမကောင်း တော့ဘူးဆိုတာ ကြိုသိနေတော့ အဲဒီ နေရာက မြေကွက်တွေကို ဝယ်ထားကြ တာ၊ ဟော အခုလည်းကျရော တစ် ကွက်ကို သိန်း ၅၀တို့ ၁၀၀ တို့ခေါ်ပြီး ရောင်းတာ။ အဲဒါကြောင့်လည်း မြေ ဈေးတွေ အိမ်ဈေးတွေက တဖြည်း ဖြည်းနဲ့တက်ပြီးရင်းတက်ဖြစ်နေပြီ"ကားဈေးကွက်ကစားသူတွေ အိမ်ခြံမြေဘက်ကိုလှည့်ပြီအိမ်ခြံမြေဈေးကွက်တွေ တစ်ရိပ် ရိပ်နဲ့တက်နေချိန်မှာ  ကားဝယ်ရောင်း လုပ်သူတွေ အိမ်ခြံမြေဘက်ကို ပုံအော ပြီး ဆင်းလာခဲ့တဲ့အတွက်လည်း အခုလို ဈေးတက်လာရတာဖြစ်တယ်လို့ Future Light အိမ်ခြံမြေရောင်းဝယ်ရေး အကျိုးဆောင် လုပ်ငန်းမှ ကိုရဲဝင်းက ပြောပြခဲ့တာပါ။"အခုဆိုရင် ဒေါ်လာဈေးတွေက လည်းကစားလို့မရ၊ ရွှေကစားသူတွေက လည်း ရွှေဈေးကို ကစားလို့မရနဲ့ဖြစ် ကုန်တဲ့အခြေအနေပါ။  အဲဒီလိုဖြစ်နေ တဲ့ အခြေအနေမှာ ကားဝယ်ရောင်း လုပ်သူတွေဟာလည်း  နိုင်ငံတော်က ကားတွေကို တရားဝင်သွင်းလို့ရသလို ကားအရောင်းစင်တာတွေကိုလည်း ဖွင့်ပြီး လုပ်လာတော့ အဲဒီ ကားဝယ် ရောင်းလုပ်တဲ့သူတွေ ငွေတွေ အိပ်ကုန် တာ။ သူတို့လည်း ကားဝယ်ရောင်းမှာ မကိုက်တော့ အိမ်ခြံမြေဘက်ကို လှည့် လာကြတယ်။ ကားဝယ်ရောင်းလုပ်တဲ့ သူတွေကလည်း ဒီအိမ်ခြံမြေ ဘက်ကို လှည့်လာတဲ့အခါကျတော့ အရပ်ပွဲစား တွေများလာသလို  ဝယ်ရောင်းလုပ်တဲ့ သူတွေလည်း များလာတယ်။ အဲဒီလို ဝယ်ရောင်းလုပ်တဲ့သူတွေ  များလာတဲ့ အတွက် အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်ဟာ တ ဖြည်းဖြည်းနဲ့ မြင့်တက်လာတာပါ။"ဝယ်ရောင်းသမားများကြောင့် စက်မှုဇုန်မြေကွက်များဈေးတက်အမှန်တကယ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမရှိ တဲ့ ဝယ်ရောင်းသမားများရဲ့ ဈေးက စားနေမှုကြောင့် စက်မှုဇုန်မြေကွက်များ ဈေးနှုန်း အဆမတန်တက်လျက်ရှိ ကြောင်း အိမ်ခြံမြေ ရောင်းဝယ်ရေးဈေး ကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရပါတယ်။အဲဒီလိုဖြစ်ရတာဟာ   ဂျာနယ် တွေမှာ  ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု  သတင်းများ ကြောင့် ငွေရှင်များမှ အိမ်ခြံမြေဘက် မှာ အာရုံစိုက်လာပြီး အဝယ်လိုက်လာ တဲ့အတွက် အခုလိုဈေးများ မြင့်တက်ရ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်လျက်ရှိ သည်။ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အခက်တွေ့နိုင်ယခင်က စက်မှုဇုန်မြေကွက်များ မှာ စိတ်ဝင်စားသူနည်းပါးခဲ့ပေမယ့် အခုအခါမှာ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များဝင်လာပြီး အဆိုပါဇုန်များတွင် ဝင် ရောက်လာနိုင်တယ်ဆိုသည့်   မှန်းဆ ချက်တွေကြောင့် ငွေပင်ငွေရင်းမြှုပ်နှံ နိုင်သူများမှာအဆိုပါစက်မှုဇုန်မြေကွက် များကို ကြိုက်ရောင်းကြိုက်ဝယ်ဈေးဖြင့် ဝယ်ရောင်းလုပ်နေကြတယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။စက်မှုဇုန်မှာကုန်ပစ္စည်းများထား ရှိရန် ဂိုဒေါင်ဆောက်ဖို့မြေနေရာရှာ ဖွေ နေသူတစ်ဦးက"အရင်တုန်းက ဒီနေရာ ကို ဘယ်သူမှစိတ်မဝင်စားကြဘူး။ ဈေး လည်းသိပ်မရှိဘူး။ အခုမေးကြည့်လိုက် တော့ တစ်ဧကကို သိန်း ၂၅၀၀တောင် ခေါ်နေတယ်။  အလွန်ဆုံး  ပေးနိုင်မှ ၁၅၀၀လောက်ပဲဆိုတော့ ဘယ်လိုမှ မတတ်နိုင်ဘူး။ ဒီအတိုင်းပဲ ထားလိုက် ရတယ်။ တချို့က နောက်ဆို ဒီထက် ဈေးတက်ဦးမှာဆိုပြီး မျက်စိစုံမှိတ်ပြီး ဝယ်လိုက်ကြတဲ့ သူတွေလည်း ရှိနေ ကြတော့ ဈေးကို ခေါ်ချင်သလို ခေါ်နေ ကြတော့တာ။  ဒီအတိုင်းဆိုရင် ဒီလို စက်မှုဇုန်တွေမှာ မြေဈေးတွေတက်နေ ရင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအပိုင်းမှာ တော်တော် အခက်တွေ့နိုင်တယ်"ဟု မြေကွက် လိုက်လံ ရှာဖွေနေသူတစ်ဦးက ပြော ပြခဲ့တာပါ။အဲဒီလိုဈေးအဆမတန်တက်နေ ပေမယ့် တချို့နေရာများမှာသာ အလုပ် ဖြစ်နေတာပါ။ အများစုမှာ ခေါ်ဈေး သာရှိပြီး အရောင်းအဝယ်မှာ မဖြစ် သလောက်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။မြေချပါမစ်ကိုသာ အမိအရဝယ်နေကြမြို့သစ်တော်တော်များများမှာရှိတဲ့ နေရာတွေမှာတောင် မြေကွက်တွေကို လိုက်လံဝယ်ယူနေတဲ့သူတွေတော်တော် များများရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အ ထူးသဖြင့် စက်မှုဇုန်နဲ့နီးတဲ့နေရာကမြေ ကွက်တွေကို လိုက်လံဝယ်ယူနေမှုဟာ အိမ်ခြံမြေလောကမှာ အထူးဆန်းဆုံးလို့  ပြောစမှတ်ပြုနေကြပါတယ်။စက်မှုဇုန်နားမှာရှိတဲ့မြေကွက်တွေ ဟာ မြေသာရှိပြီးလူနေကျဲတဲ့ဒေသတစ် ခုအဖြစ်ရှိနေသလို တချို့နေရာတွေမှာ ပျံကျတွေသာနေကြတဲ့အတွက် မြေ ကွက်ရယ်လို့ အတိအကျသတ်မှတ်ထား ခြင်းမရှိသေးတဲ့နေရာတွေသာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုနေရာမျိုးကို မြေပုံပေါ်မှာ ကြည့် ပြီး ဒီမြေကွက်တစ်ဝိုက် ဘယ်နှကွက်ယူ မယ်စသည်ဖြင့် လက်ညှိုးထိုးဝယ်ယူနေ ကြသူတွေကြောင့်လည်း အိမ်ခြံမြေဈေး ကွက်ဟာ တစ်နေ့တခြား ကြီးထွား လာရတာဖြစ်ကြောင်း Future Light အိမ်ခြံမြေရောင်းဝယ်ရေးမှ  ကိုရဲဝင်း အောင်က ပြောကြားခဲ့တာပါ။ထိုကဲ့သို့ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်များ Burst out  ဖြစ်ရခြင်းမှာ ကုန်သည် အများစုမှာ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်ရန်   ကြိုးစားရမည့်နည်းလမ်း ထက် မည့်သည့်အချိန်တွင်မှ   အရှုံး မပေါ်နိုင်ဖူးလို့ ယူဆနေတဲ့ အိမ်ခြံမြေ ဘက်ကို လှည့်လာခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဆို ပါတယ်။လုပ်ငန်းရှင်တွေလည်း အိမ်ခြံမြေဘက်လှည့်ကုန်ကြပြီမြန်မာနိုင်ငံမှာ ပို့ကုန်ဝင်ငွေ ၂ ဘီ လီယံနဲ့ ၃ဘီလီယံကြားတွင် ပိုလျှံနေ ကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ပိုလျှံနေသည့် ပို့ကုန် ပိုငွေများကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ရာတွင် သေချာ ခိုင်မာသည့် အိမ်ခြံမြေဘက် တွင်လှည့်၍  ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုနေခြင်း ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် များ မြင့်တက်နေရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေး ကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးက သုံးသပ် ပြခဲ့ပါတယ်။"တခြားနိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် ပို့ကုန် ကရတဲ့ ပိုလျှံငွေတွေကို အစိုးရက ကန့် သတ်ပြီးဝယ်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာနှစ် စဉ် ပို့ကုန်ပိုငွေတွေက ၂ဘီလီယံနဲ့ ၃ ဘီလီယံကြားမှာရှိနေတာ၊ နှစ်စဉ်အမြဲ တမ်းပိုနေတဲ့အတွက် Trade Surplus  က ရတဲ့ ဒေါ်လာကလည်း ငွေကြေး ဈေးကွက်မှာ ဖိအားတစ်ခုပါပဲ။ ဒါပေ မဲ့ ပို့ကုန်ကို တိုးမြှင့်တင်ပို့ဖို့က လုပ်ကို လုပ်ရမယ်။ ထုတ်လုပ်မှုတိုး၊ ပို့ကုန်တိုး မှ၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတိုးမှာ ဖြစ်လို့ တိုင်းပြည်ကတော့ ပို့ကုန်ဝင်ငွေ တန်ဖိုးကို တည်ငြိမ်အောင် တစ်ဖက်က ထိန်းရင်း၊ ပို့ကုန်တိုးမြှင့်ရေးကို ကြိုးပမ်း ကြရတာပါ။ အဲဒီလိုနဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုတွေဝင်လာတော့မယ်။ အဲဒီလို ဝင်လာလို့ ဒီမှာမြေဈေးက တော်တော် ကို မြင့်နေပြီ။ သူတို့က မြေအတွက် အသုံးစရိတ်ကို ဥပမာ ၂ သန်း သတ် မှတ်ထားမယ်ဆိုရင် ဒီမှာက ၂သန်းမ ကတော့ ဒီနိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုက လည်း လာမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ ဒီလို ဖြစ်လာရင်တော့ တိုင်းပြည်အတွက် အကျိုးမရှိဖြစ်လာနိုင်တယ်"လို့ စီးပွား ရေးကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးက သုံးသပ်ပြခဲ့ တာပါ။အဲဒီလိုဖြစ်ရတာဟာ ပို့ကုန်သွင်း ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဒေါ်လာ တန်ဖိုး မတည်ငြိမ်မှုနှင့် ယုံကြည်ရမှု အားနည်းခြင်းတို့ကြောင့် ယုံကြည်စိတ် ချရသည့် အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်သို့ခြေဦး လှည့်ကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်နေ ကြခြင်းဖြစ်တယ်လို့ အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လုပ်ငန်း တိုးချဲ့လျှင်ရရှိမည့် အမြတ်အစွန်းထက် အိမ်ခြံမြေဘက်တွင်ရင်းနှီးပါက ပိုမို အ မြတ်ရမည်ကို တွက်ချက်ပြီးအဆိုပါလုပ် ငန်းဘက်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များအနေ  ဖြင့်ပိုလျှံငွေများကိုထုတ်လုပ်မှုဘက်တွင်   ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုမည်ဆိုပါကပြည်သူများ  အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ပိုမို ရရှိလာမည့်အပြင် ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက် လာသည်နှင့်အမျှပြည်သူများ၏စားသုံး  မှုမှာလည်း ပိုမိုမြင့်တက်လာနိုင်မှာဖြစ် ပါတယ်။ ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များက လည်း ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းကို တိုးမြှင့် လုပ်ကိုင်ပါက အရှုံးနှင့်ရင်ဆိုင်ရမည့် အရေးကို တွေးမိသဖြင့် ဈေးကွက်ခိုင် မာတဲ့ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်ကို ခြေဦး လှည့်လာတာဖြစ်ပါတယ်။အကယ်၍ ဒေါ်လာတန်ဖိုး တည် ငြိမ်အောင် ထိန်းထားနိုင်ပြီး ဒေါ်လာ ငွေအပေါ်ကုန်သည်များမှယုံကြည်စိတ် ချရမှုရှိပါက ထုတ်လုပ်မှုမှာ  ပိုမိုအား စိုက်လာနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ထုတ်လုပ်မှု တွင်ကျယ်လာတာနဲ့အမျှအလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ တိုးတက်ရရှိလာနိုင် မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့် အလမ်းတွေ တိုးတက်ရရှိလာမှုနဲ့အတူ ပြည်သူများရဲ့ စားသုံးမှုနှုန်းဟာလည်း မြင့်တက်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမြင့် တက်လာမှ ထုတ်လုပ်မှုလည်း ထပ်မံ မြင့်တက်လာနိုင်မှာပါလို့ အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ် ကပဲ ထပ်မံ သုံးသပ်ပြခဲ့တာပါ။သီလဝါသတင်းကြောင့်အခုဆိုရင်  အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် ဟာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကြီးထွားလာခဲ့ပါ ပြီ။ သီလဝါဒေသမှာ ရေနက်ဆိပ်ကမ်း လုပ်မယ်ဆိုတဲ့သတင်းကြောင့်အဲဒီဒေသ က  မြေကွက်တွေဟာ တစ်နေ့တခြား ဒီရေအလားသို့  တက်ပြီးရင်းတက် ဆို သလို ဖြစ်နေပါပြီ။ကျောက်တန်းမှ   အေးမေတ္တာ အိမ်ခြံမြေအကျိုးဆောင်လုပ်ငန်းမှ ဦ း မောင်မြင့်က"သီလဝါစက်မှုဇုန်နဲ့ကပ်နေ တဲ့ မြေကွက်တွေဆိုရင် ပေ ၄၀×၆၀ မြေကွက်တစ်ကွက်ကို အရင်တုန်းက သိန်း ၂၀လောက်ပဲရှိတာ။ အခုဆိုရင် သိန်း ၂၅၀လောက်တောင်ရှိနေပြီ။ နောက်ပြီး အဲဒီဇုန်ရဲ့အပြင်ဘက်ဆိုရင်  အရင်က သိန်း ၁၅၀ပဲရှိတာ။ အခုဆို ရင် သိန်း ၆၀၀လောက်တောင်ရှိနေပြီ။ ထမလုံ ဆိုရင် ပိုဆိုးသေးတယ်။ အရင် က ဘယ်သူမှစိတ်မဝင်စားတဲ့နေရာမျိုး၊  အရင်က ၂သိန်းလောက်ရှိတာကို အခု သိန်း ၂၀-၂၅လောက်အထိပေးဝယ်နေ ကြတာ"လို့ ပြောပြခဲ့တာပါ။အဲဒီလိုဖြစ်ရတာဟာ သီလဝါစက် မှုဇုန်ကို ရေနက်ဆိပ်ကမ်းဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ဖို့ ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်က လာပြီး ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတဲ့သတင်းတွေကြောင့် လည်းဖြစ်ရကြောင်း၊ ယခုအချိန်အထိ သီလဝါစက်မှုဇုန် အနီးဝန်းကျင်ကမြေ ကွက်တွေမှာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေ တယ်လို့ အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်ကပဲ ပြောကြား ခဲ့တာပါ။အလားအလာကောင်းမဟုတ်ပြည်တွင်းက ငွေကြေးတတ်နိုင်သူ များဟာ ဈေးကွက်အနေအထားအရ ခိုင်မာမှုရှိတဲ့ အိမ်ခြံမြေများဘက်တွင် သာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်လာခြင်းဟာ အနာဂတ်မြန်မာ့စီးပွားရေးအတွက်  ကောင်းတဲ့အလားအလာမဟုတ်ကြောင်း ကိုလည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး က သုံးသပ်ပြထားပါသေးတယ်။"၁၉၉၇ခုနှစ်ဝန်းကျင်က ထိုင်း နိုင်ငံကနေစပြီး ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ စီးပွား ရေးအကျပ်အတည်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အိမ်ခြံမြေ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍကိုပါ လာပြီးရိုက်ခတ်ခဲ့တယ်။အဲဒီအချိန်တုန်း ကလည်း အာဆီယံနိုင်ငံတွေက ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုတွေ  ဝင်လာတော့မယ်ဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်နဲ့ မြေတွေကို စွတ်ဝယ်ပြီး ရင်းနှီးခဲ့ကြတာ။ နောင်ဖြစ်မလာတော့ အကျပ်တည်းတွေ ကြုံလာရတာပဲလေ။ ဒါမျိုးကို  ကြုံဖူးနေတော့ အခုလို မြေ ဈေးတွေ မဟားဒရားတက်လာတာဟာ တကယ့်ကို  မဖြစ်သင့်တဲ့ ကိစ္စတစ်ခု လိုပါပဲ"လို့ သုံးသပ်ပြခဲ့တာပါ။မြေကွက်  ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများမှာ မြို့တွင်းရှိ မြေကွက်များထက် စက်မှုဇုန် နှင့်နီးစပ်သည့်ဒေသများရှိမြေကွက်များ ကိုသာဦးတည်ပြီး ဝယ်ယူမှုများတာကို တွေ့ရပါတယ်။  ဒီလိုမြေကွက်တွေကို ဈေးအမြင့်ပေးပြီးဝယ်ယူနေမှုကြောင့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေဟာ မြေ ဈေးမြင့်တက်နေတဲ့အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ် နှံမှု မပြုလိုတော့ဘူးဆိုရင် ထိခိုက် မှုရှိမှာက ပြည်သူများသာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏လက်ရှိအခြေအနေ မှာ အစိုးရသစ်တက်လာပြီးနောက်ပိုင်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများစွာကြောင့် နိုင်ငံ ရေးအခြေအနေကောင်းများရရှိလာတဲ့ အတွက် ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအလုံး အရင်းနှင့်ဝင်ရောက်လာနိုင်တဲ့အနေအ ထားတစ်ရပ်ကို ရောက်ရှိနေပါပြီ။ အဲဒီ လိုအခြေအနေကောင်းတစ်ရပ်မှာ ပြည် တွင်းမှာရှိတဲ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ အနေနဲ့ စီးပွားရေးအခြေခံကောင်းများ ယခုအချိန်ကတည်းက ရှိထားဖို့လိုအပ် လှပါတယ်။ဒါပေမယ့်လည်း ပြည်တွင်းက စီး ပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အများစုဟာ ကုန် ထုတ်လုပ်ငန်းထက်  အိမ်ခြံမြေတစ်ခု တည်း၌သာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနေမည်ဆိုပါ က အနာဂတ်ကာလရဲ့ ကုန်သွယ်မှုနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေအပေါ်မှာပါ ထိခိုက် ပြီး၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ကိုပါ ထိခိုက်မှာ စိုးရိမ်ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံတော်နဲ့ ပြည်သူတွေက နှစ်ပေါင်းများစွာ အပင်ပန်း အချို့တဲ့ ခံပြီး တည်ထောင်ထားတဲ့ အခြေခံ အဆောက်အဦတွေပေါ်မှာ  ကုန်သွယ် ရောင်းဝယ်ရင်း၊ တိုးတက်ကြီးပွားလာ တဲ့ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအတွက် အကျိုး ဖြစ်ထွန်းစေမဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကိုသာ ဆောင်ရွက်စေလိုကြောင်းပါခင်ဗျား။

Sunday, 18 Dec 2011

ယခင်တစ်နှစ်လုံးတင်ပို့မှုထက် ပမာဏပိုပေမဲ့ ဝင်ငွေလျော့    လက်ရှိကာလဟာ ပဲဟောင်းများ ရောင်းပြီးကုန်သလောက်ဖြစ်လို့ ပဲအချို့အသစ် ဈေးကွက်ထဲ ဝင်လာစ ပြုနေပြီဖြစ်တဲ့ ကာလဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ၂၀၁၂ ပဲဈေးကွက်ထဲကို ပဲစင်းငုံတွေ လှိုင်လှိုင်ဝင်လာတော့မှာဖြစ်သလို ပဲတီစိမ်း အချို့လည်း ဝင်လာနေတဲ့ကာလလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီနှစ် ရာသီဥတုအနေအထားအရ ပဲစင်းငုံက ပုံမှန် ဖြိုင်ဖြိုင်ဝင်မယ့်ကာလထက်တော့ နည်းနည်းနောက်ကျ နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ပဲမျိုးစုံတင်ပို့မှုကို လေ့လာကြည့်ရင် ဒီနှစ်လက်ရှိ အချိန်ထိ တင်ပို့မှုဟာ မနှစ်က ဒီအချိန်ထက် ပမာဏမှာ သုံးပုံတစ်ပုံ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ပြီး  ဖြစ်သလို မနှစ်က တစ်နှစ်လုံး တင်ပို့မှုထက်လည်း တန်  ၄ သောင်းလောက်ပိုနေပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ ရရှိတဲ့ဝင်ငွေ အနေနဲ့တော့ တင်ပို့နိုင်တဲ့ ပမာဏနဲ့ယှဉ်ရင် မနှစ်ကထက် လျော့နည်းတဲ့ အနေအထားတွေ့ရပါတယ်။ ဒါကတော့ ဒီနှစ်ပဲမျိုးစုံဈေးက အတက်ဘက်ကိုမသွားဘဲ အဆင်းဘက်ကိုပဲ ထောက်လျှောက်ဆင်းလာခဲ့တာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ပဲမျိုးစုံတင်ပို့နိုင်တဲ့ ပမာဏနဲ့ တန်ဖိုးများကို လေ့လာဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။        တန်ဖိုး ကျပ်သန်းပေါင်း    ပဲအမျိုးအစား            ၂၀၁၀-၂၀၁၁                    ၂၀၁၁-၂၀၁၂                                   ဘဏ္ဍာနှစ်     တန်ဖိုး    (၉.၁၂.၂၀၁၁ ထိ)       တန်ဖိုး                                    တန်ချိန်                       တန်ချိန်    မတ်ပဲ                      ၄၆၄၃၀၀       ၄၅၈     ၄၇၁၀၀၀                ၃၉၄    ပဲတီစိမ်း                    ၂၆၈၂၀၀     ၂၉၉     ၂၁၈၆၀၀               ၂၀၉    ပဲစင်းငုံ                     ၁၄၆၃၀၀     ၁၂၁     ၁၇၅၁၀၀                ၁၀၈    ပဲလွန်းဖြူ                  ၂၈၃၀၀        ၂၄       ၁၇၃၀၀                  ၁၆    ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး      ၈၅၀၀          ၆        ၆၄၉၀၀                  ၂၅    မြေထောက်ပဲ            ၁၀၃၀၀         ၆         ၉၇၀၀                      ၆    စုစုပေါင်း                 ၉၅၇၀၀၀      ၉၃၉      ၉၉၀၀၀၀               ၈၁၅ပဲစင်းငုံဈေးကွက် တစ်ကျော့ပြန်ဦးမော့လာ    မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဲဖောက်သည် အိန္ဒိယရဲ့ ပဲထွက်ရှိမှု ကာလကလည်း မြန်မာနဲ့ အနီးစပ်ဆုံး တူတာမို့ ပဲစင်းငုံတွေ ဈေးကွက်ထဲဝင်လာစပြုနေပြီဖြစ်ပြီး မတ်ပဲနဲ့ ပဲတီစိမ်းကတော့ ဈေးကွက်ထဲ ဝင်ရောက်မှု လျော့ကျနေပြီလို့ သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အရင်နှစ်တွေလိုပဲ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း ဈေးကွက်ထဲ ဖြိုင်ဖြိုင်ဝင်ရောက်တဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့၂ လလောက်မှာ အိန္ဒိယက ပဲဝယ်ယူမှု နှေးခဲ့တဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံက ပဲမျိုးစုံတင်ပို့မှုလည်း လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့လအတွင်း ပဲအားလုံးထဲမှာ ပဲစင်းငုံ တင်ပို့မှုက တစ်ကျော့ပြန်ခေါင်းထောင်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ အရင်လပိုင်းများမှာ ပဲစင်းငုံတင်ပို့မှု ပမာဏသိသိ သာသာ နည်းခဲ့ရာက အိန္ဒိယမှာ ပဲအသစ်ဖြိုင်ဖြိုင်မဝင်မီ ပဲဟောင်းလက်ကျန် ကုန်လုနီးတဲ့ စပ်ကူးမတ်ကူး ကာလအတွက် အဝယ်ပြန်လိုက်လာလို့ဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာလည်း ပဲဟောင်းလက်ကျန် တချို့ ရှိနေသေးသလို ပဲစင်းငုံနဲ့ ပဲတီစိမ်းသစ်တွေလည်း ဝင်လာနေပြီဆိုတော့ ၂၀၁၂ ရဲ့ ပဲဈေးကွက် အလား အလာနဲ့ပတ်သက်လို့ ပဲလောကသား တချို့ရဲ့ အတွေးအမြင်တွေကို ကောမတ်စ်က မျှဝေလိုပါတယ်။မြန်မာ့ပဲစင်းငုံက အိန္ဒိယဈေးကွက်အပေါ် သက်ရောက်        Asia Myint ကုမ္ပဏီက ဦးရဲမြင့်ကတော့ " ပဲစင်းငုံအနေနဲ့ အိန္ဒိယမှာ လက်ကျန်နည်းနေပြီ။ အိန္ဒိယ ပဲစင်းငုံအထွက်လျော့နိုင်သလို အရည်အသွေးလည်း မကောင်းနိုင်ဘူးလို့ သိရပါတယ်။ အာဖရိက ပဲစင်းငုံကို ဝယ်ပေမဲ့ အရည်အသွေး မကောင်းလို့ မြန်မာပဲစင်းငုံတွေကို လတ်တလော နေ့တိုင်းအဝယ်ရှိ နေပါတယ်။ ပြည်တွင်းရှမ်းအစ အဟောင်းတွေကုန်လို့ အနီစကို လှည့်ဝယ်လာပြီ၊ ပြည်တွင်းမှာ ပုံမှန်ဆိုရင် ပြည်၊ အောင်လံ၊ပခုက္ကူ၊ မုံရွာစက ဝင်လာပြီး။ အခုဒီမှာလည်း အဝင်နည်းနည်းနောက်ကျတယ်။ ဇန်နဝါရီ လလောက်မှ လှိုင်လှိုင်ထွက်မယ်လို့ ခန့်မှန်းရ ပါတယ်။ ရှမ်းစက နည်းနည်းစောဝင်နိုင်တယ်။ မနှစ်က ရှမ်းစကို အဝယ်နည်းပေမဲ့ ဒီနှစ်တော့ ရှမ်းစက သူ့ဈေးနဲ့သူအရောင်းအထွက်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယက ပဲစင်းငုံတစ်နှစ်ကို  တန် ၃ သန်းလောက် ထွက်ရှိစားသုံးတာဖြစ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံက ထုတ်လုပ်တဲ့ပမာဏ ဒီထက်ပိုရင်လည်း အိန္ဒိယဈေးကွက်ကို ထိခိုက်တာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ သူတို့ဘက်ကသာ ကစားလို့ ဒီဘက်မှာ လာထိခိုက်တာမျိုးပါ" လို့ ဆိုပါတယ်။ ဈေးကွက်ပေါက်ဈေး သင့်တင့်ရင် ရောင်းသင့်တဲ့အချိန် ရောင်းတာအကောင်းဆုံးပါ    ဆက်လက်ပြီး " ယခုနောက်ပိုင်း မတ်ပဲဈေးကျသွားတဲ့အကြောင်းရင်းက အိန္ဒိယမှာ အရည်အသွေး ညံ့တဲ့ ပဲတွေရောရောင်းချမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ အိန္ဒိယကုမ္ပဏီတစ်ခုအရှုံးပေါ်ရာက ဖြစ်လာတဲ့ ဂယက်ပါ။ မတ်ပဲဈေးအနေနဲ့ အများကြီးပြန်တက်ဖို့ သိပ်မလွယ်ဘူးလို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။ အလားတူ ပဲတီစိမ်း အနေနဲ့ ဒီနှစ် တရုတ်ပြည်မှာ အထွက် အားကောင်းတော့ ဈေးအကြီးအကျယ် မတက်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ရပါတယ်။ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးကတော့ ဒီနှစ် သြစတြေးလျကပျက်လို့  ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က အဝယ်ရှိတဲ့အတွက် ဒီနှစ်တင်ပို့အားကောင်းတာပါ။ အမှန်တော့ ဈေးကွက်မှာဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဈေးနှုန်းဟာ ကိုယ့်အတိုင်းအတာနဲ့ရောင်းသင့်တဲ့ ဈေးဆိုရင်  ရောင်းတာအကောင်းဆုံးပါပဲ"လို့ ဆိုပါတယ်။ဝယ်သူဈေးကွက်ပဲ ဖြစ်နေဆဲ    နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်ရှိတဲ့ ပဲဖြစ်လို့ ပြည်တွင်းက ကုလားပဲတွေ မျိုးပြောင်းလဲစိုက်သင့်ပါပြီ။ အလုံးကြီးတဲ့ ကုလားပဲ V12 ကိုစိုက်ရင် တစ်တန် ကန်ဒေါ်လာ ၁၀၀-၂၀၀ ပိုရတဲ့အတွက် တောင်သူ များကို မျိုးအလုံအလောက် ထုတ်ပေးနိုင်ရင်ပိုကောင်းမှာပါ။ပဲဈေးကွက်ကိုကြည့်ရင် ကျွန်တော်ကို နိုင်ငံ က တင်ပို့မှုအများဆုံးဖြစ်ပေမဲ့ ဝယ်သူရဲ့ဈေးကွက်ဖြစ်နေဆဲမို့ အိန္ဒိယရဲ့ဝယ်တဲ့ဈေးပေါ်မူတည်ပြီး ရောင်းဝယ်နေကြရပါတယ်။ Commodity Future Market ရှိသင့်ပါတယ်။ ဒါမှ Seller Market   ဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်းမှာဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှန်ကန်မှာဖြစ်ပါတယ်လို့ အကြံပြုပြောကြားပါတယ်။ပဲအသင်းခိုင်မာဖို့ တောင်သူကြီးများ၊ ပညာရှင်များ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းသင့်    Yeo Brothers ကုမ္ပဏီမှ ဦးသောင်းဟန်ကလည်း " ဒီနှစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပဲစင်းငုံက ပခုက္ကူ၊ မုံရွာဘက်ကကောင်းတယ်လို့သိရပါတယ်။ ကျောက်ပန်းတောင်းနယ်ဘက်ကတော့လျော့နိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ပျမ်းမျှဆိုရင် မနှစ်ကလောက် ထွက်နိုင်မယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ အာဖရိကမှာလည်း ဒီနှစ်အထွက်နည်း နိုင်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ အိန္ဒိယမှာတော့ ပဲစင်းငုံစိုက်ဧရိယာက ပုံမှန်နှစ်တွေလိုပဲရှိပေမဲ့ မနှစ်ကပိုသလို တော့ ဒီနှစ် စိုက်ဧရိယာမပိုဘူးဆိုပြီး ဈေးကွက်သတင်းတွေအရ သိရပါတယ်။ လတ်တလောမှာလည်း တချို့ဒေသတွေမှာ ပဲစင်းငုံအထွက်လျော့တယ်ဆိုပြီး ပြောနေကြတယ်။ အမှန်တော့ အိန္ဒိယက တစ်နှစ်ကို ပဲစင်းငုံကြီးဘဲ တန်ချိန် ၃ သန်းလောက်စားတာ။ ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံက တစ်နှစ်ကို တန် ၃ သိန်းလောက်ဘဲထွက်တာဆိုတော့ အိန္ဒိယကသာ ပုံမှန်ထက် လျော့ပြီး ထွက်တယ်ဆိုရင် မြန်မာ့ပဲစင်းငုံက သူတို့အတွက် မပြောပလောက်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် အိန္ဒိယမှာ ပဲစင်းငုံအထွက်တိုးမျိုးတွေ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုး သလို ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာလည်း စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး မျိုးပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးသင့်ပါတယ်။ ကုန်သည်ဆိုတာ ရောင်းဖို့ ဝယ်ဖို့ပဲသိတာပါ။ စိုက်ဖို့မကျွမ်းကျင်ပါဘူး။ အမှန်တော့ ပဲအသင်းကိုလည်း ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့ပဲ ဖွဲ့စည်းတာထက် တောင်သူကြီးတွေ၊ ပညာရှင်တွေပါ ထည့်သွင်းဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက် မယ်ဆိုရင် ဘက်စုံက ကျွမ်းကျင်သူတွေပါဝင်လို့ အသင်းအင်အားတောင့်တင်း ခိုင်မာလာမယ်လို့" အကြံပြု ဆွေးနွေးပါတယ်။ အခြေခံဈေးဖြစ်နေလို့ ဒီထက်ဈေး ထပ်မကျနိုင်ပိုင်ဖယ်မလီကုမ္ပဏီရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုဒါရိုက်တာ ဦးစိုးပိုင်က ဆွေးနွေးရာမှာ " ၂၀၁၂ ဒီဇင်ဘာမှာ လှိုင်လှိုင်ထွက်မယ့် အိန္ဒိယပဲစင်းငုံက တစ်နိုင်ငံလုံး အနေနဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် လျှော့မယ်ဆိုပြီး ခန့်မှန်းနေကြတယ်။  မြန်မာနိုင်ငံကတော့ တချို့ ဒေသတွေမှာ မိုးကြီးပေမဲ့ သိပ်ထိခိုက်မှုမရှိလို့ ပုံမှန် ထွက်နိုင်ပါတယ်။ ဈေးနှုန်းအနေနဲ့ မနှစ်က အိန္ဒိယ မှာ ဒီလိုအချိန် ရူပီးဈေးက တစ်ဒေါ်လာ ၄၄ ရူပီး ဖြစ်တော့ ပဲစင်းငုံဈေးတက်ခဲ့တယ်။ အခုလက်ရှိ အချိန်မှာ သူတို့အနေနဲ့  ပဲလိုအပ်နေပေမဲ့ ရူပီး တန်ဖိုးက တစ်ဒေါ်လာ ရူပီး ၅၁-၅၂ ထိဖြစ်နေလို့ ပဲဈေးနိမ့်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပဲစင်းငုံဈေးက အခြေခံကျတဲ့ဈေးဖြစ်နေလို့  အသစ်အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ရင်လည်း ဈေးဒီထက်ကျနိုင်မှာ မဟုတ် ဘူးလို့ ယူဆပါတယ်"လို့ ဆိုပါတယ်။တောင်သူများ မနှစ်က အတွေ့အကြုံအရ  ပဲအရည်အသွေးထိန်းဖို့ ပြင်ဆင်လာကြဆက်လက်ပြီး "မတ်ပဲအနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ မှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာရော အိန္ဒိယမှာပါမိုးမိလို့ အရည် အသွေးပျက်ပဲတွေပါတဲ့အတွက် ဈေးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တောင်သူတွေအနေနဲ့ ၁၉၉၀-၉၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း မတ်ပဲရိတ်သိမ်းချိန် မိုးတာရှည် မှုမျိုးကို မနှစ်က အတွေ့အကြုံရလာလို့ ရာသီဒဏ် ခံနိုင်မယ့် မျိုးတွေစိုက်လာသလို ခြွေလှေ့စက်တွေ ဝယ်ယူပြီး  ပြင်ဆင်မှုတွေ ရှိလာကြပါတယ်။ ဒါ ကြောင့် ဒီလာမယ့်မတ်ပဲရာသီ မိုးမိရင်တောင် မနှစ်ကလောက် အရည်အသွေးနိမ့်နိုင်မယ်မထင် ပါဘူး"လို့ ဆိုပါတယ်။ပဲအထွက်နောက်ကျပေမဲ့ အထွက်ကောင်းနိုင်ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းမှာတော့  ပခုက္ကူနဲ့ မုံရွာဈေးကွက်ဘက်ကို ပဲစင်းငုံအိတ်အနည်းငယ်စီ ဝင်ရောက်မှုရှိပေမဲ့ များများမဝင်သေးလို့ ပဲစင်း ငုံလက်ကျန်  အဟောင်းတွေကိုသာ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်တာများတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံ ထွက်ရှိမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ မုံရွာဒေသခံတစ်ဦးနဲ့ ဆွေး နွေးခဲ့ရာမှာ " လတ်တလောမှာ သက်နုပဲစင်းငုံ တွေလောက်ဘဲ ကြိုးကြားကြိုးကြား အဝင်ရှိပါသေး တယ်။ လောလောဆယ်တော့ ဒေသခံကုန်သည် တွေပဲ ဝယ်နေကြသေးတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက် က ပဲစင်းငုံတစ်တင်းကို ကျပ် ၁၄၅၀၀ ဈေးနဲ့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်တာ တွေ့ရတယ်။ စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီးမှာ အများဆုံးစိုက်တာက သက်ရင့် မျိုးတွေဖြစ်လို့ ဇန်နဝါရီလကုန်ပိုင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီ လဆန်းလောက်မှ လှိုင်လှိုင်ဝင်နိုင်မယ်။ ဒီနှစ် ပဲ စိုက်ချိန် မေ၊ ဇွန်လတွေမှာ မိုးခေါင်လို့ ကနဦး မိုးကောင်းကောင်းမသောက်ရပေမဲ့  အောက်တို ဘာမှာ မိုးကောင်းခဲ့လို့ အပင်အားကောင်းခဲ့တော့ ပဲထွက်ချိန် နောက်ကျပေမဲ့ အထွက်နှုန်းကတော့ ကောင်းနိုင်တယ်လို့" ဆိုပါတယ်။စိုက်ဧကနည်းတဲ့ ပဲတောင်သူ  လက်ရှိဈေးထက် ပိုရရင် တွက်ခြေကိုက်မယ်ဆက်လက်ပြီး "လက်ရှိ  ပဲစင်းငုံတစ်တင်း ၁၄၅၀၀ ကျပ်နှုန်းနဲ့ ပုံမှန်အထွက်နှုန်း တစ်ဧက ၁၀ တင်းနှုန်းနဲ့ဆိုရင် တစ်ဧကကို ကျပ် ၁၄၅၀၀၀ ရမယ်။ တစ်ဧကကို စိုက်စရိတ် ကျပ် ၇၅၀၀၀ လောက်ကျပြီး လက်ရှိဈေးနဲ့ အကျိုးအမြတ်ထက် ဝက်ကျန်တယ်ဆိုပေမဲ့ ပဲစင်းငုံကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရ တဲ့ကာလ ၉ -၁၀ လောက်ရှိတာဆိုတော့ စိုက်ဧက များတဲ့သူတွေအတွက် လုပ်သာကိုင်သာ ရှိပေမဲ့ စိုက်ဧကနည်းနည်းနဲ့ ပဲစင်းငုံကိုပဲ အမှီပြုနေရတဲ့ တောင်သူတွေအတွက်တော့ လက်ရှိဈေးနဲ့ တွက် ခြေကိုက်မှု  မရှိပါဘူး။  ဖြိုင်ဖြိုင်ထွက်တဲ့အချိန် ဒီဈေးထက်ပိုရရင်တော့  တောင်သူတွေအတွက် ဝမ်းသာရမှာပေါ့ဗျာ"လို့ ဆိုပါတယ်။တောင်သူများ ဈေးကွက်ရောင်းအားကောင်းတဲ့ မျိုးများကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးမှုများလာ" ပဲစင်းငုံကို မျိုးကောင်းတာတွေ စိုက်သင့် ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အချို့မြေတွေက နဂိုကကို မြေ ညံ့တွေဖြစ်လို့ မျိုးကောင်းတိုင်းလဲ မရနိုင်ပါဘူး။ ရွှေကမြေပေါ်မူတည်သလို ပဲကလည်း မြေအပေါ် အများကြီး မူတည်ပါတယ်။ ဒီနှစ် ကျွန်တော်တို့ နယ်မှာ  ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး ဈေးကောင်းရ အရောင်းသွက်လို့ တောင်သူတွေကလည်း ဈေး ကွက်ရောင်းအားကောင်းတဲ့ 929 နဲ့ V2 ကို ရွေး ချယ်စိုက်ပျိုးလာတာများပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့ ကြတော့လည်း မြေအနေအထားအရကို စိုက်လို့ မရလို့ ဒေသမျိုးကိုပဲ စိုက်ရတာတွေ ရှိပါတယ်။ စိုက်ဧက  ပိုစိုက်လာတာတွေရှိလို့ လာမယ့်နှစ် ကုလားပဲအထွက် ပိုနိုင်တယ်။ ထိုက်သင့်တဲ့ဈေးနဲ့ ဒီနှစ်လို အရောင်းအဝယ်သွက်ရင်တော့ ပိုကောင်း ပါတယ်"လို့လည်း ဆွေးနွေးပါတယ်။အထွက်ကောင်း ကုလားပဲဖြူလုံးကြီးမျိုးများ  စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးဖို့ ဖြန့်ဝေဘယ်သီးနှံမဆို  အရည်အသွေးကောင်း အထွက်ပိုဖို့ဆိုရင် ရေမြေအနေအထားနဲ့ ရာသီ ဥတုအရေးပါတဲ့အပြင် ရေမြေနဲ့ကိုက်ညီတဲ့ မျိုးစေ့ ဖြစ်ဖို့ဟာလည်း တကယ်ကို အရေးပါပါတယ်။ မျိုးနဲ့ပတ်သက်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလအတွင်း နိုင်ငံတော် သမ္မတကြီးနဲ့အတူ စီးပွားရေးနှင့် ကူး သန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး၊   ကုန်သည်စက်မှုအသင်းချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ပဲနှမ်းကုန်သည်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌနဲ့ တာဝန်ရှိသူတို့ အိန္ဒိယကိုသွားရောက်တဲ့ ခရီးစဉ်မှာ အရည်အသွေးကောင်းပြီး အထွက်နှုန်းကောင်းတဲ့ ကုလားပဲဖြူလုံးကြီး V12 မျိုးစေ့ ၆၀ ကီလိုဂရမ်ပါ ၅ အိတ်ကို ယူဆောင်လာခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲဒီမျိုးစေ့ကို  မြန်မာ့စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းဌာနနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးနဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတို့ကို ဖြန့် ဝေထားကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။ အဲဒီဒေသ တွေမှာ စိုက်ပျိုးတဲ့ မြေအမျိုးအစား၊ ကာလနဲ့ သုံးစွဲ တဲ့သွင်းအားစု စတဲ့ အချက်အလက်များကို ပြန် လည်ကောက်ယူပြီး မျိုးနဲ့ သင့်မယ့်ဒေသတွေကို လာမယ့်နှစ်မှာ ဖြန့်ဝေနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်သွား မယ်လို့လည်း ပဲအသင်းက သိရပါတယ်။စပါးလိုပဲ ပဲမျိုးစုံကိုလည်း အထွက်ကောင်းမျိုးစေ့များ  ထုတ်လုပ်တဲ့ နည်းပညာပေးသင့်ဒါ့အပြင် အိန္ဒိယမှာ စမ်းသပ်အောင်မြင် နေတဲ့ ပဲစင်းငုံစပ်မျိုးစေ့တွေကိုလည်း လာမယ့် ပဲစင်းငုံစိုက်ရာသီမှာ ဖြန့်ဝေနိုင်ဖို့ ပဲကုန်သည်များ က စီစဉ်သွားမယ်လို့လည်း ကုန်သည်တချို့က ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိမှာ စိုက်ပျိုးရေးဌာနအနေနဲ့ ပြည်ပက တင်သွင်းလာတဲ့ အထွက်နှုန်းကောင်း စပါးမျိုးစေ့တွေ  ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဝေလျက်ရှိသလို စိုက်ပျိုးရေးနည်းစနစ်တွေပါ လက်တွေ့ပြသ ကူညီ နေတာ သတင်းတွေထဲမှာ အမြဲတွေ့နေရပါတယ်။ ဒီလိုဘဲ မြန်မာ့ထိပ်တန်း  ပို့ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ပဲမျိုးစုံကိုလည်း အထွက်နှုန်းကောင်း စပ်မျိုးများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထုတ်လုပ်ဖြန့်ေ၀ နည်းပညာ ပေးရင်ဖြင့်  တောင်သူတွေအတွက် အကျိုးအမြတ် ပိုမို ရရှိလာနိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်ကြီးတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။ ပုံမှန်ဈေးကွက်ဖော်ဆောင်ဖို့ ကုန်သည်များရဲ့တာဝန်အဖြစ် ခံယူသင့်တောင်သူတွေ အထွက်နှုန်းကောင်းနဲ့ ထုတ် လုပ်ပေးတဲ့ ကုန်ကြမ်းတွေကို ထိုက်သင့်တဲ့ဈေးနှုန်း နဲ့ ပုံမှန်ဈေးကွက်ရရှိဖို့ဟာ လုပ်ငန်းရှင်တွေ၊ ပြည်ပ တင်ပို့သူတွေရဲ့ တာဝန်အဖြစ် ခံယူဆောင်ရွက် သွားရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် နိုင်ငံတော်ပိုင်း က ပြည်ပတင်ပို့သူလုပ်ငန်းရှင်တွေ လုပ်သာ ကိုင်သာရှိစေဖို့  ကုန်သွယ်မှု တိုးမြှင့်စေဖို့အတွက် အခွန်လျှော့ပေါ့ပေးတာတွေ၊ ငွေကြေးလဲလှယ် မှုနှုန်း တည်ငြိမ်မှန်ကန်အောင် ဆောင်ရွက်ပေး နေတဲ့အပြင် တွေ့ကြုံနေရသေးတဲ့ အခက်အခဲ တွေ လျော့ကျဖို့လည်း အတတ်နိုင်ဆုံး ကူညီဖြေ ရှင်းပေးနေတာ  အားလုံးသိမြင်နေရပါတယ်။ ဒီလိုကာလမှာ ကုန်သည်များ ပြည်ပတင်ပို့သူများ အနေနဲ့  မိမိအကျိုးစီးပွားတစ်ခုကိုပဲကြည့်ပြီး ဈေး ဆွဲတင်၊ ဆွဲချတာမျိုးတွေလုပ်၊ ဝယ်လိုအားရှိတဲ့ အချိန် ထုတ်မရောင်းမိရင်တော့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေက ကြုံတွေ့ခဲ့ရသလို ကျဈေးနဲ့မိပြီး နစ်နာပြီးရင်း နစ် နာမှုတွေရှိလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သည်များရဲ့ အတွေးအမြင်နှင့် ခံယူချက်များ  ပြင်ဆင်ဖို့ အချိန်သင့်ဒါ့အပြင် မိမိတို့ ကုန်ပစ္စည်းအရည်အသွေး ကို ထိန်းသိမ်းခြင်းဖြင့် ရေရှည်ဈေးကွက်ဖြစ်ဖို့ လည်း သက်ဆိုင်ရာအသင်းများ၊ ကုန်စည်ဒိုင်များမှ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ် ကြီးကြပ်သင့်သလို ကုန်သည် တစ်ဦးချင်းကိုယ်တိုင်ကလည်း ထိန်းသိမ်းရမှာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်ပဲရာသီ မိုးမိလို့ အရည်အသွေးပျက်ပဲ တွေ ရောနှောရောင်းချတာမျိုးဟာ မဖြစ်သင့်တဲ့ လုပ်ရပ်ပါပဲ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ပြည်တွင်းမှာ အရည် အသွေးပြဿနာ  မဖြစ်ပေမဲ့ အိန္ဒိယမှာတော့ အရည်အသွေးနိမ့်ပဲတွေ ရောနှောရောင်းချတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကုမ္ပဏီတစ်ခု ဒေဝါလီခံလိုက်ရတဲ့ အထိဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းစကား ကြားသိရပါ တယ်။ အမှန်တော့ မိမိတို့ ပစ္စည်းကို အကောင်းနဲ့ အညံ့ ရောနှောရောင်းချတာထက် အရည်အသွေး အလိုက် ဈေးခွဲခြားပြီး တိတိပပ ရောင်းဝယ်သင့် ပါတယ်။ ဒါမှသာ နိုင်ငံတကာနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ဆောင် ရွက်ရာမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ရေရှည်လက်တွဲဆောင် ရွက်နိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ကုန် သည်ကြီးများရဲ့ အတွေးအမြင်နဲ့ ခံယူချက်တွေ လည်း ပြင်ဆင်ဖို့ အချိန်သင့်ပါပြီ။ဈေးကွက်အပေါ် သက်ရောက်နိုင်တဲ့ အချက်များဒီနှစ်ပဲထွက်ရှိမှု ပြည်တွင်း  ပြည်ပ သတင်း တွေနဲ့ လက်ကျန်အခြေအနေတွေအရ ပဲစင်းငုံက အလားအလာကောင်းမယ့်  သဘောရှိတယ်လို့ ကုန်သည်တော်တော်များများက  ခန့်မှန်းနေကြပါ တယ်။ ကုန်သည်များရဲ့အဆိုအရ သီးနှံဈေးကွက် စက်ဝိုင်းအရ မနှစ်က ဈေးကွက်မကောင်းတဲ့ ပဲစင်း ငုံ ဒီနှစ်ကောင်းမယ့်အလှည့်လို့ ဆိုပါတယ်။ မတ်ပဲ အနေနဲ့ မိမိဘက်ကအရည်အသွေးထိန်းပြီး ရောင်း ချနိုင်မယ်ဆိုရင်  အဓိက  ဖောက်သည်အိန္ဒိယ အတွက် ပုံမှန်ဈေးကွက်ပဲလို့လည်း ဆိုကြတယ်။ ပဲတီစိမ်းကလည်း တရုတ်မှာ အထွက်ပိုလို့ မနှစ် ကလောက် ဈေးမမြောက်နိုင်ပေမဲ့ ဆိုးဝါးတဲ့အနေ အထား မရှိနိုင်ဘူးလို့ သုံးသပ်ကြတာ သိရပါ တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဈေးကွက်အလားအလာအပေါ် သက်ရောက်လာနိုင်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ သတိပြု ရမယ့် အချက်တွေအနေနဲ့ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ရောင်းသူဝယ်သူနိုင်ငံတွေ့ရဲ့ ငွေတန်ဖိုးအပြောင်း အလဲ၊ နိုင်ငံရေးမူဝါဒတွေနဲ့ ရာသီဥတုအခြေ အနေတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရှောင်သင့်သည်များလည်း ရှောင်ရှားစေလိုကုန်သည်အများရှောင်ရမှာကတော့ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပဲအရှုပ်အရှင်း၊ မကြာသေးခင်က ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပဲကုန်သည်တစ်ဦး လိမ်လည်ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်မှု  ပြဿနာတွေလိုမျိုး အနာဂတ်မှာ မဖြစ်ပေါ်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိကိုယ်တိုင် ယုံကြည် မှုတစ်ခုကို  အလွဲသုံးစားမလုပ်ဖို့လည်းလိုသလို အထောက်အထားခိုင်မာမှု မရှိတဲ့ ရောင်းဝယ်မှု မျိုးကိုလည်း ရှောင်ရှားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ လုပ်ငန်း ရှင်တွေ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုမဖြစ်ရအောင် သက်ဆိုင်ရာ အသင်း၊ ကုန်စည်ဒိုင်တွေနဲ့ တာဝန်ရှိဌာနတွေက ဘယ်လိုပဲ ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်သတိပေးမှုတွေ လုပ်နေပေမဲ့ လောဘရှေ့ထားပြီး ယုံစားမှုကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ပြဿနာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များအနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့အကျိုး၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ ရေရှည်အကျိုးကိုကြည့်ပြီး သင့် တော်တဲ့အချိန်မှာ ထိုက်သင့်တဲ့ဈေးနဲ့ ရောင်းဝယ် ရင်းဖြင့် ၂၀၁၂ ပဲဈေးကွက် အခင်းအကျင်းကို ကြိုဆိုနိုင်ကြပါစေလို့  ဆန္ဒပြု ရေးသားလိုက်ပါ တယ်။

Sunday, 18 Dec 2011

ဒေသတွင်း စုစည်းနိုင်ခြင်း သင်္ကေတ    ဂျီအမ်အက်(စ်)ဟု အတိုကောက်နာမည်ဖြင့် လူသိများနေသည့် မဲခေါင်ဒေသခွဲ နိုင်ငံများ၏ ဒေသတွင်း စုစည်းမှု အင်အားတစ်ရပ်သည် အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် ကမကထဖြင့် ပေါ်ထွန်းလာခဲ့သည်မှာ ဆယ်စုနှစ် ၂ စုပင် ကျော်ခဲ့လေပြီ။ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးမြစ်များထဲမှ မြစ်တစ်စင်းဖြစ်သော မဲခေါင်မြစ်ကြီး ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရာတစ်လျှောက်ရှိနိုင်ငံများသာ ပါဝင်သဖြင့် ကွဲပြားမှုမရှိသော ယဉ်ကျေးမှု၊ ဓလေ့ထုံးစံ၊ ဘာသာစကားတို့ကြောင့် လွယ်ကူစွာ စုစည်းဖြစ်တည်လာသည့်အဖွဲ့ဟု ယေဘုယျအားဖြင့်ထင်မှတ်စရာ ရှိသော်လည်း လက်တွေ့တွင်မူ ဤသို့မဟုတ်ပေ။ ဆင်တူသယောင်နှင့် ကွဲပြားခြားနားသော ဘာသာ စကား၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ဓလေ့ထုံးစံနောက်ခံသမိုင်းများစွာဖြင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်း ၇၀ ကျော် ရှိနေ သည်ကို တွေ့ရသည်။ စီးပွားရေးရှုထောင့်မှ ကြည့်သည့်အခါတွင်လည်း စဉ်းစားစရာများစွာရှိသည်။အဖွဲ့ဝင် ၆ နိုင်ငံကိုစေ့စေ့ပြန်ကြည့်ပါက သိသာသောကွဲပြားမှုများကို တွေ့ရလိမ့်မည်။ တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းဆိုလျှင် ကမ္ဘာ့ဒုတိယစီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံကြီး၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုအရှိန်ရနေသည့် ပြည်နယ် တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့်ကပ်လျက် လာအိုနိုင်ငံမှာမူ ဒေသတွင်းဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။  အခြားအဖွဲ့ ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့၏ အခြေအနေမှာမူ အာရှကျားပေါက်တန်းဝင် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုရရှိနေသော နိုင်ငံများဖြစ်နေပြီး ကမ္ဘောဒီးယားသည် လည်းကောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံသည် လည်းကောင်း၊ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအလားအလာ များစွာအရှိန်နှင့် ပျံတက်တော့မည့် ငှက်တစ်ကောင်ကဲ့ သို့ရှိနေသည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် မတူညီသောသဘာဝများ၊ စီးပွားရေးအဆင့်အတန်း အခြေအနေ အမျိုးမျိုးဖြင့် ရပ်တည်နေရခြင်းဖြစ်၏။ သို့သော် "မဲခေါင်မြစ်တစ်လျှောက် တည်ရှိနေသည်"ဟူသော ရေမြေသဘာဝနီးစပ်ခြင်း တစ်ချက်မှလွဲ၍ အခြားသောကွဲပြားမှုများစွာရှိနေသည့်တိုင် ဂျီအမ်အက်(စ်)ဟု ခေါ်တွင်သည့် ဒေသခွဲပေါင်းစည်းမှု တစ်ရပ်ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းသည် "မဟာမဲခေါင်ဒေသခွဲ" ဆိုသည့် ဒေသခွဲအတွင်းအားဖြင့် စုစည်းနိုင်ခဲ့မှုကြောင့်သာ ဖြစ်သည်ဟုဆိုနိုင်သည်။၂၀၁၁ ဂျီအမ်အက်(စ်)၊ နေပြည်တော်    စုစည်းမှုရရှိပြီးကတည်းက အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ သဘာဝပတ် ဝန်းကျင် စသဖြင့်  ဒေသတွင်းရှိ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရရှိရေးအတွက် ဂျီအမ်အက်(စ်) တို့ အားထုတ်ခဲ့ကြသည်။ နယ်ပယ်အလိုက် ဖိုရမ်များပြုလုပ်ခြင်း၊ ပူးတွဲကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ခြင်း၊ ပရောဂျက်များ ရေးဆွဲအကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့်၊ နားလည်မှုစာချွန်လွှာများ လက် မှတ်ရေးထိုးခြင်း စသဖြင့်အစီအစဉ်များစွာဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံ အကြီးအကဲများ ခေါင်းဆောင်များ၊ ကိုယ်စားလှယ်ကြီးများဖြင့် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲများကိုလည်း ကျင်းပရန် ကာလရှည်မဟာဗျူဟာကျ လုပ်ငန်းများအတွက် ပြင်ဆင်ခဲ့ကြသည်။    ပထမဦးဆုံး ဂျီအမ်အက်(စ်)ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်းပင်မြို့၌ ၂၀၀၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်လည်းကောင်း၊ ဒုတိယအကြိမ်ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၀၅ ခုနှစ်ဇူလိုင်လ၌ တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းမြို့၌လည်းကောင်း၊ လာအိုနိုင်ငံဗီရန်ကျင်းတွင်မူ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မတ်လ၌ တတိယအကြိမ်ထိပ်သီး ဆွေးနွေးပွဲကို လည်းကောင်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ လေးနှစ်တစ်ကြိမ်ကျင်းပခဲ့သော ဂျီအမ်အက်(စ်)တို့၏ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသည် ယခုနှစ်ဆိုလျှင် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက်ပင် ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်ကျင်းပ ရမည့် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် ဂျီအမ်အက်(စ်)ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို  မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်သစ် နေပြည်တော်၌ ကျင်းပပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ထို့ကြောင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ဂျီအက်အမ်(စ်)တို့ ဆုံမှတ်သည် မြို့တော်သစ်နေပြည်တော်ဖြစ်ပြီး အချိန်ကာလရက်စွဲအားဖြင့်ဆိုသော် ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့တွင် စတင်ပြီး ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ပြီးဆုံးမည်ဖြစ်သည်။ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတွင် ဂျီအမ် အက်(စ်) စီးပွားရေးနှင့်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဆိုင်ရာဆွေးနွေးပွဲ ပူးတွဲကြေညာချက်များထုတ်ပြန်မှု၊ နားလည်မှု စာချွန်လွှာများ လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းများ၊ပြည်တွင်းနှင့်နိုင်ငံရပ်ခြား မီဒီယာများနှင့်အတူ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲများလည် ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။ နေပြည်တော်  မြို့တော်သစ်၏ ဒီဇင်ဘာ ဆောင်းနှင်းမှုန် ကြားထဲတွင် ဂျီအမ်အက်(စ်) နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၊ ဝန်ကြီးများ၊ ကိုယ်စားလှယ်တော်ကြီး များစွာတို့သည် မြန်မာ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ  ကွန်ဗန်းရှင်းစင်တာ အဆောက်အအုံကြီးထဲ၌  အနာဂတ် ကာလများအတွက် လှုပ်ရှားသက်ဝင်ဆွေးနွေးပြင်ဆင် မှုများ ပြုလုပ်ကြ ပေတော့မည်။ဂျီအမ်အက်(စ်)နှင့် အနာဂတ်    အနာဂတ်တွင် ရင်ဆိုင်ရမည့် ၂၁ ရာစု၏ နှစ်ဦးဆယ်စုနှစ်များသည် စိန်ခေါ်ချက်ပေါင်းများစွာဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရှိသည်။သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်ပေါ်နေခြင်း၊ နိုင်ငံရေး၊လူမျိုးရေး၊ ပဋိ ပက္ခများ တိုးပွားလာနေခြင်းနှင့် မရေရာသော မတည်ငြိမ်သော ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး  ဝန်းကျင်တို့သည် သိသာသော စိန်ခေါ်ချက်များထဲမှ တချို့ဖြစ်သည်။ ဂျီအမ်အက်(စ်)အဖွဲ့ဝင်များတည်ရှိသော အာရှဒေသ တွင်လည်း ထူးခြားသော အခြေအနေသစ်များရှိနေသည်။ အာဆီယံစီးပွားရေး အသိုက်အဝန်းနှင့် လွတ် လပ်သော ကုန်သွယ်ရေးဧရိယာ အပြည့်အဝပေါ်ထွန်းလာမှုနှင့်အတူ အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ ဥရောပနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့၏ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြောင်းလဲလာမှုအပေါ် တန်ပြန်မှုများကြောင့် နိုင်ငံငယ်များတွင် ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်သည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ဖြစ်သည်။    နိုင်ငံအလိုက်တည်ရှိပြီးသော အားနည်းသော မူဝါဒများ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များကြောင့် ပြောင်းလဲမှုဖိအားများ၏ သက်ရောက်မှုများမှာ  အားကြီးလျက်ရှိသည်။ဒေသခွဲတစ်ခုလုံး၏ တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်လာသော ဖွံ့ဖြိုးမှုအသီးအပွင့်များကို ဒေသခွဲအတွင်းရှိ တစ်နိုင်ငံချင်းတစ်နိုင်ငံချင်းမှ လူတစ်ဦးချင်းအတွက် ကောင်းကျိုးရလဒ်များအဖြစ် ပြောင်းလဲပေးနိုင်စွမ်းမှာလည်း အားနည်းလျက် ရှိသည်။ အဖွဲ့ကြီးက လမ်းညွှန်ထားသော အစီအစဉ်များကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်စွမ်းများမှာလည်း တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ မတူညီကြချေ။ အရှေ့ အနောက်နှင့် တောင် မြောက် စီးပွားရေးစြင်္ကံတစ်လျှောက် ဆက်စပ်ဆောင်ရွက်မှုများမှာလည်း ခရီးပေါက်မှုအားနည်းလျက်ရှိသည်။ ဒေသခွဲအတွင်း စီးပွားရေးစြင်္ကံ လမ်းများ ဖွံ့ဖြိုးမှုအားကောင်းလာခဲ့လျှင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက် မှုများ ချောမွေ့လာမည်ဖြစ်သဖြင့် စရိတ်စကလျှော့ချနိုင်သည့် အကျိုးကျေးဇူးကို ဦးစွာခံစားရလာ နိုင်သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တိုးတက်လာခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှတစ်ဆင့် ထုတ်လုပ်မှုပမာဏများ အားကောင်းလာပြီး တစ်ယူနစ်စရိတ်များကျဆင်းလာကာ ဈေးနှုန်းယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း တိုးလာနိုင်သည်။ ဒေသခွဲတစ်ခုလုံး၏ ဒေသတွင်းသာမက ဒေသပြင်ပနှင့် ကုန်သွယ်မှုပမာဏလည်း တိုးလာနိုင်လိမ့်မည်။ ထိုသို့သော အနာဂတ်အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုများသေချာသည့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး၊ဒေသခွဲအတွင်း ရှိအသေးစားနှင့်အလတ်စားလုပ်ငန်းများ ရင်းနှီးငွေကြေးလွယ်ကူစွာ ရရှိနိုင်မှု နိုင်ငံအလိုက် ပုဂ္ဂလိကဏ္ဍများ အပြည့်အဝပါဝင်လာနိုင်ရေးနှင့် ဒေသတွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံဆိုင်ရာ လုပ်ငန်း ဆောင်တာများ တိုးတက်မြင့်မားရေးကိစ္စရပ်များသည် ဂျီအက်အမ်(စ်)နိုင်ငံများ အလောသုံးဆယ် ထည့် သွင်းစဉ်းစားဆွေးနွေးရမည့် အကြောင်းတရားများဖြစ်ပေသည်။    ဂျီအမ်အက်(စ်)ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကြီးများသည် ဂျီအမ်အက်(စ်)အဖွဲ့ကြီး၏ အရေးပါသော တွန်းအား ယန္တရားများဖြစ်သော ထိုအစည်းအဝေးကြီးများမှ ဖြစ်ထွန်းပေါ်ပေါက်လာသော အစီအစဉ်များ သည် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအားလုံး ရည်မှန်းချက်ထားဆောင်ရွက်နေသည့် စဉ်ဆက်မပြတ်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှု နှင့် ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုကျဆင်းရေး အားထုတ်မှုများအပေါ်တွင် အနာဂတ်ကာလများ၌ အပေါင်းလက္ခဏာ ဆန်သော သက်ရောက်မှုများရှိလာလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ယုံကြည်နေမိပါတော့သတည်း။

Tuesday, 13 Dec 2011

    ၂၀၁၁တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန် သွယ်ရေး ကုန်စည်ပြပွဲ ဖွင့်ပွဲအခမ်း အနားကို ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက် ဒေသ စံတော်ချိန် ၉ နာရီတွင် ယူနန်ပြည်နယ် တဲဟုန်တိုင်းကျယ်ဂေါင်၌ ခမ်းနားသိုက် မြိုက်စွာ ကျင်းပခဲ့ပါသည်။

Monday, 12 Dec 2011

          ကုန်သွယ်မှု အဆင့်အတန်း မြှင့် တင်ရေးနဲ့ ပြည်တွင်းကုန်စည်စီးဆင်းမှု မှန်ကန်ရေး တို့အတွက် အရေးပါတဲ့ လက်ကားကုန်စည်ဒိုင်များ ဖွံဖြိုး တိုး တက်ရေး သတ္တမခြေလှမ်းကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက် (တနင်္ဂနွေနေ့)၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ မူဆယ်မြို့၊ မူဆယ်-နမ့်ခမ်း နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ကုန်သည်များအသင်း   ခန်းမတွင် ကျင်းပ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ပို့ကုန် တင်ပို့ ရောင်းချမှု ဈေးကွက်ဟာ  မိမိနိုင်ငံ အတွင်းမှာ တည်ရှိနေဖို့ လိုအပ်တာနဲ့ အမျှ ရောင်းဝယ်မှုပုံစံများ စနစ်တကျ ရှိစေရေးအတွက် ကုန်စည်ဒိုင်များကို သင်းဖွဲ့စည်းမျဉ်းသင်းဖွဲ့မှတ်တမ်းများ စနစ်တကျ ရေးဆွဲပြီးပစ္စည်းမှန်၊ ဈေး နှုန်းမှန်၊ အရောင်းအဝယ်မှန်၊ ဈေး ကွက်မှန် မှန်(၄)မှန်နဲ့ပြည့်စုံဖို့ လိုအပ် တယ်ဆိုတာ အားလုံးအသိပင်ဖြစ်ပါ တယ်။

Sunday, 4 Dec 2011

                       နိုင်ငံတစ်ခုအနေဖြင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဈေးကွက်များ အထိ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်စေရေးအတွက် နိုင်ငံတွင်းတွင် သမာသမတ်ရှိသော စီးပွားရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင် ပါဝင် ဆောင်ရွက်နေသူများ အားလုံး မိမိတို့၏ ပြည်တွင်းစီးပွားရေးဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် ကျင့်ဝတ်များကို ကျွမ်းကျင်နှံ့စပ်လိုက်နာစောင့်ထိန်းရန် လိုအပ်သကဲ့သို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုတွင် ကျင့်သုံးသည့် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းများကိုလည်း လိုက်နာစောင့် ထိန်းရန် လိုအပ်ပါသည်။                      အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုသည်နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးမှု အတွက် တွန်းအားတစ်ရပ်ဖြစ်ရုံမျှမက ဆင်းရဲမှုပပျောက် ရေးအတွက်အဓိကအရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍတစ်ရပ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုတွင် ဝင်ရောက် မည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံစုံကုန်သွယ်မှုစနစ်  (Multilateral trading system)  မှ စီးပွားရေး၊ နည်းပညာ၊ စီမံခန့်ခွဲမှု၊ အလုပ်အကိုင်နှင့် စပ်လျဉ်းသည့် အခွင့် အလမ်းများ၊ လူမှုကောင်းကျိုးများရရှိစေနိုင်ပါသည်။ သို့ပါ၍ နိုင်ငံတစ်ခုသည် အခြားနိုင်ငံများနှင့် ကုန်သွယ်ခြင်းဖြင့် ဇောက်ချ ထုတ်လုပ်မှု ကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ထုတ်လုပ်မှု အရည်အသွေးနှင့် လူနေမှု အဆင့်အတန်း တိုးတက်မှုတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဈေးကွက်များအထိ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်စေရေး (Developing international market)                   အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဈေးကွက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ လုပ်ကုန်စည်များ (Made in Myanmar products) ကျယ် ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်စေရန် ယှဉ်ပြိုင်မှု (Competitiveness)  မှာ အလွန်အရေးပါပေသည်။ ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်မှုတွင် အဓိကပြဋ္ဌာန်းသည့်အချက်များမှာ ထုတ် လုပ်သော ကုန်စည်တစ်ခုသည် သင့်တော်သော ဈေးနှုန်း ဖြစ်ခြင်း (Suitable price)  ၊ ပစ္စည်းအမျိုးအစားမှန်ကန်ခြင်း (Right type of commodity)  ၊ မှန်ကန်သည့် တိုင်းတာ မှုနှင့် အလေးချိန် တင်းတောင်းမှန်ကန်ခြင်း(Right measure-ment and weight) ၊ အရည်အသွေးမှန်ကန်ခြင်း (Right quality) ၊ အဆိုပါကုန်စည်များနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ဝန်ဆောင်မှုများပံ့ပိုးပေးနိုင်ခြင်း (additional services)  စသည်တို့ပင် ဖြစ်သည်။                   အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဈေးကွက်များအထိ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်စေရေး ထုတ်ကုန်အမှတ်တံဆိပ် (Brand name)  သည် လွန်စွာအရေးပါပေသည်။ အတိတ်၏ မှန်ကန်သောလုပ်ဆောင်ချက်များအရ နာမည်ကောင်း (Good Will)  သည်လည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ထိတွေ့မရနိုင် သည့်၊ မမြင်နိုင်သည့် ရပိုင်ခွင့် (Intangible Asset)  ဖြစ်ခြင်း ကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအနေဖြင့်အလွန်အရေးပါပေသည်။ သို့ပါ၍ နာမည်ကောင်းရရှိစေရန် ကြိုးပမ်းရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့နာမည်ကောင်းရရှိစေရန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် သမာသမတ်ကျရန် လိုအပ်ပါသည်။ မြန်မာ နိုင်ငံတွင်းရှိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအားလုံး သမာသမတ် ရှိမှ သာလျှင် သမာသမတ်ရှိသော မြန်မာ့စီးပွားရေး အဖွဲ့အစည်း (Myanmar Business Society) ဖြစ်ပေမည်။ သို့မှသာ စားသုံးသူများအနေဖြင့် မြန်မာ့ကုန်စည်များကို စိတ်ချ ယုံကြည်စွာ စားသုံးခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအနေဖြင့် မြန်မာ့ စီးပွားရေးအဖွဲ့အစည်းနှင့် အကျိုးတူစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ယုံကြည်မှုများရရှိခြင်းမှ တစ်ဆင့်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တိုးတက်လာနိုင်ပေသည်။                      အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနှင့် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ရာတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအနေဖြင့် မိမိတို့၏ ဆောင်ရွက်ချက်များသည် မိမိလူမျိုး၊ မိမိနိုင်ငံအား ကိုယ်စားပြုနေသည်ကို သတိပြုရပါမည်။ တစ်နည်း အားဖြင့် ကုန်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် အပြန်အလှန်ချစ်ကြည်မှု၊ ရင်းနှီးခင်မင်မှု၊ ယုံကြည်မှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ကို တိုးပွားစေပါသည်။ ဤသို့ဖြင့် တစ်ဦးချင်း၊ ကုမ္ပဏီတစ်ခုချင်းမှသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ချင်းထိ ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံမှုတစ်ရပ်ကို ရရှိစေမည်ဖြစ်သဖြင့် မိမိတို့၏ ကုန်သွယ်မှုဆောင်ရွက်ချက် များသည် မိမိနိုင်ငံ၏ သံတမန်ရေးတာဝန်ကိုပါ တစ်ပါတည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု သတိပြုမှတ်ယူဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေသော လုပ်ငန်းဖြစ်စေရေး For being Sustainable Business)                     စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ အဖွဲ့အစည်းများ ၊ Corporation  များသည် အမြတ်အတွက်သာ ဦးတည်လှုပ်ရှားခြင်း (Profit Motive) နှင့်သာမက လူ့အဖွဲ့အစည်း (Society)  ကိုလည်း တန်ဖိုးထားရပေမည်။ မိမိတို့လုပ်ငန်းသည် ဖောက်သည်များ (Customers)  တည်ရှိနေခြင်းကြောင့်သာ စီးပွားရေးဆက်လက်ရပ်တည်နေနိုင်ပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်း ကောင်းမွန်တိုးတက်စေရန် စေတနာထားလျက် မိမိထုတ်ကုန်များကို ရွေးချယ်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ထုတ်ကုန်ဖွံ့ဖြိုးအောင် လုပ်ဆောင်ခြင်း၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းကာကွယ်မှုနှင့် စွမ်းအင်အသုံးပြုရာတွင် ချွေတာမှုဖြစ်စေသော Environmental Friendly Technologies and Energy Saving Technologies များတီထွင်ခြင်း၊ အသုံးပြုခြင်း၊ မိမိတို့ ရရှိသည့်အမြတ်ထဲမှ လူ့အဖွဲ့ အစည်း အကျိုးပြုလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်လှူဒါန်းခြင်း၊ စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးမှု (Sustainable Development)  အတွက် အလေးထားဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ လူမှုရေးလုပ်ငန်းများ (Social Activities) တွင် အမြတ်၏ အချို့သောရာခိုင်နှုန်းကို လှူဒါန်းရန်နှင့် အချို့သော အကျိုးပြုလုပ်ငန်းများ တွင် ပါဝင် ဆောင်ရွက်လာခဲ့ကြသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတို့သည် အပြန်အလှန် အကျိုးပြုနေကြသည်ကို တွေ့ရှိရပေသည်။                   ထို့ကြောင့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ဈေးကွက် (Market)  မှတစ်ဆင့် စားသုံးသူများ စိတ် ကျေနပ်မှု (Customer Satisfaciton)  ကို ရနိုင်သလောက် အမြင့်ဆုံးစွမ်းဆောင်ရပေမည်။ သင့်လျော်သော ရောင်းဝယ်မှု (Fair Trade) ကိုဖြစ်ပေါ်စေပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် (Environmental)  ကိုလည်း ကောင်းစွာစောင့်ရှောက်တတ်သည့် လူ့အဖွဲ့ အစည်းဖြစ်ရပါမည်။ ထုတ်လုပ်ခြင်းမှ ဖြစ်ပေါ်သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း (Recycling)  ၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လုပ်မှုများ လျော့ချခြင်းနှင့် စွမ်းအင်ချွေတာမှု (Energy Saving)  ကိုဖြစ်ပေါ်စေသည့် နည်းပညာ အသိများ သိရှိကျင့်သုံးခြင်းအားဖြင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အား ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရာ ရောက်ပေသည်။                    မိမိတို့၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် လူတို့အတွက် အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးခြင်းအားဖြင့် လူ့အဖွဲ့ အစည်းအား စား၊ဝတ်၊နေရေးအတွက် စောင့်ရှောက်ပေးရာရောက်သည်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း များ ဖန်တီးပေးရာတွင် ကျား၊ မ အခွင့်အရေးတူညီမှု (Equal Opportunity) များကို ဦးတည်စေပြီး မိမိတို့ထုတ်ကုန်များကို လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိ မိသားစုများ အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် ရင်းနှီး ချစ်ကြည်မှု (Family Friendly)  ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတို့မှတစ်ဆင့် ပရဟိတလုပ်ငန်းများ အတွက် လှူဒါန်းခြင်း (Philanthropy)  နှင့် အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများ (Non Governmental Organization-NGOs)  နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းအားဖြင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုတွင် ပါဝင်ရာ ရောက်သည်။                     နိုင်ငံကြီးသားပီသစွာဖြင့် အစိုးရအားအခွန်အကောက်များထည့်ဝင်ခြင်းအားဖြင့် အစိုးရ၏ အကောင် အထည်ဖော်ဆောင်နေသော ဖွံ့ဖြိုးမှုစီမံချက်များကို အထောက်အကူပြုရာ ရောက်ခြင်း (Tax Contribution to the Development projects)၊ အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍတို့အကြား အပြန်အလှန် နားလည်မှုများဖြင့် အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်စေခြင်း (Good Government  Business Relationship) စသည်ဖြင့် ကောင်းကျိုးများကို  ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။                        ထို့ကြောင့် သိက္ခာရှိစွာဖြင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ကောင်းကျိုးကို လိုလားသည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် အမြတ်တစ်ခုအတွက် ပဓာန မထားဘဲ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းမှုဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်များကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း အသုံးပြုမှသာလျှင် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေသောလုပ်ငန်းနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း (Sustainable Business & Society)ကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။                             စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစုအဆင့်တွင် ပြိုင်ဆိုင်မှုသည်လည်း အရေးပါလျက်ရှိသည်။ ဈေးပေါသော ကုန်ကြမ်းနှင့် လုပ်အားရရှိနိုင်မှု၊ နည်းပညာရရှိနိုင်မှု၊ ဈေးကွက်ရရှိနိုင်မှုတို့သည် ပြိုင်ဆိုင်မှုကို တွန်းအားပေးသော အရာများဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ပညာခေတ် (Knowledge Age) တွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ အောင်မြင်မှုကို စဉ်ဆက်မပြတ်စေရန် တွန်းအားပေးနိုင်သော အင်အားစုအသစ် (New driver for competitiveness)  မှာ ဝယ်ယူသူများကို တန်ဖိုးထားခြင်း (Customer value)  ဖြစ်သည်ကို တွေ့ရှိရပေသည်။ ဝယ်ယူသူများကို တန်ဖိုးထားခြင်း (Customer value)တွင် ဒီဇိုင်းနှင့် ကုန်အမှတ်တံဆိပ် ပိုင်ဆိုင်မှု (Ownership of designs and brands)  ၊ ဈေးကွက်ရှာဖွေမှု စွမ်းရည်  (Excellence of marketing skills) နှင့် ဝယ်ယူသူများ၏ လိုအပ်ဆန္ဒကို ချဉ်းကပ်မှု  (Focus on consumer demands)  တို့ပါဝင်ပေသည်။ ထို့ကြောင့်ပုံစံကျနသော ထုတ်လုပ်မှုဖြစ်စဉ်  (Smart production processes) သည် အလွန်အရေး ပါလာခဲ့သည်။ နည်းပညာစီမံခန့်ခွဲမှု  (Management of technology)  ၊ တီထွင်မှု (Innovation) နှင့် သတင်းအချက်အလက်  (Information) တို့မှာ ၂၁ ရာစုတွင် အဓိက လိုအပ်ချက်များ ဖြစ်လာခဲ့သည်။                           ထို့ကြောင့်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပြိုင်ဆိုင်မှုအောင်မြင်ရရှိရေးတို့သည် အပြန်အလှန် ဆက်စပ်လျက်ရှိပြီး ပညာဗဟုသုတ၊ နည်းပညာလွှဲပြောင်းရယူရေး (Generation and transfer of knowledge and technology)  တို့အပေါ်တွင် မူတည်လျက်ရှိသည်။ ပညာဗဟုသုတနှင့် နည်းပညာများမြှင့်တင်ခြင်း၊ စဉ်ဆက်မပြတ် တီထွင်မှုများပြုလုပ်ခြင်း (Sustained innovation)  ဖြင့် စက်မှုနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် ပြဿနာများကို အောင်မြင်ကျော်လွှားစေနိုင်ပြီး နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူပြုနိုင်သော စဉ်ဆက်မပြတ် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (Sustainable business) ဖြစ်နိုင်ပေသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ကျင့်ဝတ်များ (Business Ethics)                        အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဈေးကွက်များသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်ရန် စဉ်ဆက်မပြတ်အောင်မြင်သော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (Sustainable Business)  ဖြစ်ပေါ်စေရန်မှာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ကျင့်ဝတ်များ (Business Ethics) ကို လိုက်နာကျင့်သုံးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေး အဆောက်အအုံတွင် ကျင့်သုံးလျက်ရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်း၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ဥပဒေများကို လိုက်နာကျင့်သုံး နိုင်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် "အမြီးကျက် အမြီးစား၊ ခေါင်းကျက် ခေါင်းစား လတ်တလော ရေတိုတိုသာကြည့်ပြီး ဖြတ်လမ်းနည်းဖြင့် ကြီးပွားရေးဟူသည့် အတွေးမျိုးနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတွင် ထိုးဖောက်နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။ "                       စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင် အောင်မြင်မှုကို ရေရှည်ထိန်းသိမ်းထားလိုပါက မိမိဖောက်သည်များ (Customers) အပေါ်စေတနာများများ ထားရှိရန်လိုအပ်ပါသည်။ ဥပမာ-မကြာသေးသောကာလက ဟင်္သာတမြို့၊ ကြို့ပင်ကောက်မြို့ များတွင် ပဲထဲတွင် အရွယ်အစားတူ ခဲများ ရောနှောကာ"ပဲတူ၊ ခဲတူ" များ ဝယ်ယူ ရောင်းချခဲ့ကြောင်း ကြားသိရပါသည်။ ထိုကဲ့သို့သော အပြုအမူများသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ကျင့်ဝတ်နှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိသော စိတ်မကောင်းဖွယ် အပြုအမူများပင် ဖြစ်ပါသည်။                        ထို့အတူ နို့မှုန့်များတွင် မယ်လမင်းဓာတ်များ ရောနှောရောင်းချခြင်းကိစ္စ၊ သရက်သီးအပါအဝင် အခြားသော သစ်သီးများ ဝင်းမှည့်၍ ရောင်းပန်းလှစေရန် အသီးနုနုများအား ဈေးကောင်းရရှိချိန်တွင် ပေါ်ဦးပေါ်ဖျား ရောင်းချလို၍ ဆွတ်ခူးကာ ဆေးတို ရောင်းချသော ကိစ္စရပ်များ၊ ငါးပိ ငါးခြောက်များတွင် ဓာတုဆိုးဆေးများဖြင့် အရောင်ဆိုးခြင်းစသည့် ကိစ္စရပ်များသည်လည်း မည်မျှအန္တရာယ်များသော ကိစ္စများ ဖြစ်မည်ကို စဉ်းစားကြည့်ရုံမျှဖြင့် သိရှိနိုင်ပါသည်။                     နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးအသိုင်းအဝိုင်းတွင် မိမိထုတ်လုပ်သည့် ကုန်ပစ္စည်းအရည်အသွေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်မှုများကို ထူးကဲစွာ ဆောင်ရွက်ကြကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ ဥပမာ-ဂျပန် နိုင်ငံ တိုယိုတာ ကားထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် ၎င်းင်းတို့ထုတ်လုပ်လိုက်သည့် ကားမော်ဒယ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အားနည်းချက်ကို ဈေးကွက်အတွင်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချပြီးမှ သိရှိရခြင်းကြောင့် အဆိုပါ ကမ္ဘာ့ ဈေးကွက်အနှံ့ရောက်ရှိနေသော ရောင်းချပြီး ကားများကို ဆက်သွယ်သိမ်းယူပြီး ကားအသစ်နှင့်အစားထိုး ပြန်လည်လဲလှယ်သည့် အစီအစဉ်မျိုး ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ မိမိကုန်ပစ္စည်း အမှတ်တံဆိပ်  (Brand name)  အမည် မထိခိုက်စေရေးအတွက် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှု  (Total Quality Management) ကိုစေ့စပ်သေချာစွာ ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်ပါသည်။ သို့မှသာဝယ်ယူ သူများ၏ ယုံကြည်မှု (Customer trust)  ကိုရရှိမည် ဖြစ်သည်။                        အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်းတွင် စံသတ်မှတ်မှုအရ ထုတ်လုပ်မှုရှိ၊ မရှိမှာ လွန်စွာ အရေးပါပါသည်။ အသိအမှတ်ပြုခြင်း ခံရမှု ရှိ၊ မရှိအပေါ် မူတည်၍ အောင်မြင်မှုများ ကွာခြားသွား နိုင်သည်။ ဥပမာ- ယခု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးအသိုင်းအဝိုင်းတွင်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စံ သတ်မှတ်မှု အဖွဲ့အစည်း (International Organization for Standardization-ISO)  မှ လက်မှတ်ရ ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်ပါက ဝယ်ယူသူများ၏ ယုံကြည်စိတ်ချမှုကို ရရှိနိုင်ပေသည်။ အလားတူပင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ များ အနေဖြင့်လည်း ISO လက်မှတ်ရ ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများတွင်သာ အစုရှယ်ယာ ဝယ်ယူလိုမည် ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ရေရှည်တည်တံ့ ခိုင်မြဲအောင်မြင်ရေးသည် အဆိုပါ လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် စီးပွားရေးကျင့်ဝတ်များကို လိုက်နာမှုရှိ မရှိအပေါ် မူတည်ပေသည်။    စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှု (Food Security) နှင့် စားနပ်ရိက္ခာဆိုင်ရာ အချုပ်အခြာအာဏာ (Food Sovereignty)                အစားအစာဖူလုံစွာရရှိမှုသည် အခြေခံကျသည့် လူ့အခွင့်အရေးဖြစ်ပါသည်။ လူဦးရေတိုးတက်ခြင်း၊ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုများနှင့်အတူ အစားအစာဖူလုံရေး (Food Security)  သည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ အတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုကို ဖြေရှင်းရင်း ထပ်မံတက်လာသော ပြဿနာ တစ်ရပ်မှာ အစားအစာနှင့် ပတ်သက်သည့်အချုပ်အခြာအာဏာ (Food Sovereignty) ပင်ဖြစ်သည်။ Food Sovereignty ဆိုသည်မှာ လူတို့သည် လုံခြုံသော (safe) ၊ အာဟာရရှိသော (nutritious) ၊ ဓလေ့ထုံးစံနှင့် ကိုက်ညီလိုက်ဖက်သည့် အစားအစာ ရရှိမှု (Culturally appropriate food)  နှင့် အစားအစာထုတ်လုပ်နိုင်သည့် သယံဇာတများ (Food - producing resources) တည်ရှိမှုစသည့် အခွင့်အရေးတို့ကို ခြုံငုံခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ပါ၍လုံခြုံမှုရှိသော၊ အာဟာရဖြစ်စေသော အစားအစာ ရရှိမှုမှာ စားသုံးသူများအတွက် Food Sovereignty အောက်တွင် တည်ရှိပေသည်။ ထို့ကြောင့် လူတိုင်း အတွက် အစားအစာဖူလုံမှု (Food Security) သာမက Food Sovereignty ဟူသော သဘောတရား သည်လည်းအရေးပါလာပါကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။                 Food Sovereignty မရှိဘဲ အစားအစာဖူလုံမှု (Food Security) လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပေ။ အထူးသဖြင့် အစားအသောက် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် အစားအသောက်ဆိုင်ရာ သန့်ရှင်းမှု (Sanitary and Phytosanitary or SPS Measures) တို့ကို ကမ္ဘာ့နိုင်ငံကြီးများက သတ်မှတ်ကာ အဆိုပါ စံသတ်မှတ်စစ်ဆေးချက်များ သည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် အကောက်ခွန် မဟုတ်သော ကုန်သွယ်မှု အတားအဆီး (Non-Tariff Barrier) သဖွယ်ပင်ဖြစ်လျက်ရှိနေပေ သည်။ မည်သို့ဆိုစေ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဈေးကွက်သို့ ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်မည့် အစားအစာထုတ်လုပ် ရောင်းချ မည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် အဆိုပါနည်းပညာဆိုင်ရာ စံသတ်မှတ်ချက်များကို သိရှိနားလည်အောင်စွမ်းဆောင်ကြရမည် ဖြစ်ပါသည်။ စားသုံးသူများအား အကာအကွယ်ပေးရေး (Consumer protection)                 လူတို့သည်တစ်ချိန်တည်းမှာပင်ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကိုထုတ်လုပ်သူများဖြစ်သကဲ့သို့ ရောင်းချ သူများလည်းဖြစ်ကြသည်။ထို့ကြောင့် စားသုံးသူများအား အကာအကွယ်ပေးရန် ဥပဒေများ (Consumer protection laws)  လိုအပ်လာခဲ့သည်။ ထိုသို့ပြဌာန်းကြရခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာသင့်တင့်မျှတသော ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ယှဉ်ပြိုင်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေရန်နှင့် ဈေးကွက်အတွင်း မှန်ကန်သော သတင်းအချက် အလက်များ လွတ်လပ်စွာ စီးဆင်းမှုများဖြစ်ပေါ်စေရန် ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် အဆိုပါဥပဒေများသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအား လိမ်လည်မှု၊ တရားမျှတမှု မရှိသော လုပ်ရပ်များဖြင့် အကျိုးအမြတ်များ ရယူခြင်း၊ အားနည်းသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအား ကာကွယ်မှုပေးရန် စသည့် ရည်ရွယ်ချက်များဖြင့် ရေးဆွဲထားသည့် ဥပဒေများဖြစ်သည်။                   သို့ဖြစ်ပါ၍ စားသုံးသူများအား အကာအကွယ်ပေးရန် ဥပဒေများ (Consumer protection laws)  သည် သမာသမတ်ရှိသော စီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ရန် စားသုံးသူများ၏ အခွင့် အရေးများအား ကာကွယ်ပေးသည့် အစိုးရ၏ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ (A form of government regulation which aim to protect the rights of consumers)  ဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်အတွင်း စားသုံးသူများအား အရည်အသွေးအပြည့်အ၀ အာမခံချက်ရှိပြီး ကုန်စည်ရွေးချယ်မှု ပိုမိုများပြားလာစေနိုင်သည်။                   ထို့အတူ သမာသမတ်ရှိသော စီးပွားရေးအသိုက်အဝန်းဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ရန် စီးပွားရေးစွမ်းဆောင်ရည် (Economic Efficiency)  ပိုမိုပြည့်ဝစေရေးအတွက် ဈေးကွက်အတွင်း သင့်တော်သော ယှဉ်ပြိုင်မှုများ မြှင့်တင်ခြင်းအားဖြင့် ယှဉ်ပြိုင်မှုဥပဒေ (Competition law)  ပြဋ္ဌာန်းခြင်းများဖြင့်လည်းစားသုံးသူများအား ပိုမိုအကျိုးရှိစေနိုင်ပါသည်။ ကုန်စည်ဒိုင်များ၏ အခန်းကဏ္ဍ (The Role of Commodity Exchange Centre)                  ဈေးကွက်ဖွံ့ဖြိုးစေရန် ကုန်စည်ဒိုင်များ ဖွံ့ဖြိုးရေးသည်လည်း အလွန်အရေးပါပေသည်။ ကုန်စည်ဒိုင်များသည် ဒိုင်လူကြီးများအနေဖြင့် သမာသမတ်ရှိစေရေး ကြီးကြပ်မှုများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဖြစ်ပါသည်။ လူဆိုသည်မှာ အတ္တအခြေခ ံသော လောဘသားများသာ ဖြစ်ကြသည်။ ရောင်းသူဘက်မှ လည်း ဈေးနှုန်းအမြင့်ဆုံးနှင့် အမြတ်အများဆုံး ရချင်ကြသကဲ့သို့ ဝယ်သူဘက်မှလည်း ဈေးအသက်သာ ဆုံးနှင့် အကောင်းဆုံးပစ္စည်းကိုသာရလိုကြသည်။ ထိုအစွန်း နှစ်ဖက်အကြား ချိန်ညှိရင်း အားမျှခြေ  (Equilibrium) ကိုကောင်းစွာရှာဖွေရန် လိုအပ်ပါသည်။ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်သည့် ကုန်စည်များ၏ ဈေးနှုန်းများမှန်ကန်ရေး၊ ပစ္စည်းအရည်အသွေးနှင့်အမျိုးအစားမှန်ကန်ရေး၊ အလေးချိန် တင်းတောင်း မှန်ကန်ရေး စသည်ဖြင့် အရောင်းအဝယ် မှန်ကန်အောင် ဖော်ဆောင်ပေးရန်မှာ အလွန်အရေးပါသည်။                 အဘယ့်ကြောင့် ဤသို့ဖြစ်ရသနည်း ဟူသော သဘောကို လေ့လာရန် လိုအပ်ပါသည်။သင့်တော်သော ဈေးနှုန်းမရရှိပါကတွက်ခြေကိုက်အောင် မသမာမှုများနှင့် အလေးခိုးယူခြင်း၊ ပစ္စည်းအညံ့များဖြင့် ရောနှော ရောင်းချခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ သင့်တော်သော ဈေးနှုန်းရရှိသော်လည်း ရောင်းချသူ၏ မတော်လောဘ ကြောင့် ပုံမှန်ထက်ပိုမို သောအမြတ်အစွန်းများရရှိစေရန် အလေးချိန်တင်းတောင်း မမှန်ကန်ခြင်း၊ ပစ္စည်း အညံ့များ ရောနှောရောင်းချခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်လေ့ရှိကြသည်။                 သို့ဖြစ်ပါ၍ ကုန်စည်ဒိုင်များအနေဖြင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုပြုနိုင်သည့် ကုန်စည်များကို စုစည်း၍ ရောင်းသူဝယ်သူများအကြား အရောင်းအဝယ်ဖြစ်စေရုံသာမက ရောင်းသူနှင့် ဝယ်သူတိ့ုအကြား တစ်ဖက် နှင့် တစ်ဖက် သမာသမတ်ဖြစ်ရေးအတွက် မှန်ကန်စွာ ထိန်းကျောင်းပေးရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ သို့မှသာ ကုန်စည်ဒိုင်၏ အင်္ဂါရပ်နှင့် ပြည့်စုံမည်ဖြစ်သည်။ သမာသမတ်ရှိသော စီးပွားရေးအသိုက် အဝန်းဖြစ်ပေါ်စေရန် စီးပွားရေး ဆိုင်ရာကျင့်ဝတ်များအား ထိန်းကျောင်းပေးရာလည်း ရောက်ပါသည်။  ဘာသာရေးရှုထောင့် (Religion Aspect)                 သမာအာဇီဝဟူသော " ကောင်းစွာ အသက်မွေးခြင်း" ဟူသည့် သဘောတရားတို့သည် ဗုဒ္ဓတရား တော်နှင့်အညီ တည်ရှိခဲ့ပါသည်။ "ကောင်းစွာ" ဟုဆိုရာတွင် ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မနောကံတို့ဖြင့် မိမိ၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအလုပ်အား ကောင်းမွန်စွာ စေတနာထား၍ လုပ်ကိုင်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ (၃၈) ဖြာ မင်္ဂလာတရားတော်တွင်လည်း လူနှင့်ဆိုင်သော ကျင့်ဝတ်များကို ကောင်းစွာသင်ယူခြင်း၊ နားလည်ခြင်း၊ ကျင့်သုံးခြင်းနှင့်အခြားသူများအား အနှောင့်အယှက် ကင်းသည့် အလုပ်ကို လုပ်ကိုင်ခြင်း စသည့်အပြုအမူ များနှင့်လည်း အကျုံးဝင်ပေသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် သာမက မည်သည့် ဘာသာမဆို မကောင်းသော အသက်မွေးမြူခြင်း (မိစ္ဆာဇီဝ)ကို တားမြစ်ပါသည်။                    အစားအစာ၊ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများသည်အထူးသဖြင့် လူတိုင်းအတွက် လိုအပ်သော အာဟာရ ကိုမှီဝဲရသဖြင့် အစားအသောက်မှ တစ်ဆင့်လူများ အသက်အန္တရာယ်အထိ ကြုံတွေ့နိုင်ဖွယ်ရှိလာ သောကြောင့် မှန်ကန်သော အသက်မွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းရပ်ဖြင့်သာ လုပ်ဆောင်အပ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ သမာသမတ်ရှိသော စီးပွားရေးလူမှု အသိုက်အဝန်းဖြစ်ပေါ်စေရန် ရောင်းသူနှင့် ဝယ်သူ နှစ်ဦး နှစ်ဖက်အနေဖြင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် ဈေးနှုန်း၊ အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်မှု စသည်တို့အပေါ် တန်ဖိုး ထားရန်၊ရောင်းဝယ်မှုများပြုကြရန်လိုအပ်ပါသည်။ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် နိုင်ငံ၏ Stakeholders များဖြစ်သည်နှင့်အညီ နိုင်ငံကြီးသားပီသစွာ စိတ်ဓာတ်များ အရည်အသွေးမြင့်မားစေရန် နှင့် အကျင့်စာရိတ္တပိုင်းဆိုင်ရာ ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်မှသာ ဒီမိုကရေစီသဘောတရားများ  (Democratic Principles) ကို ကျင့်သုံးရာ ရောက်ပေလိမ့်မည်။ သမာသမတ် ရှိသော စီးပွားရေးလူမှုအသိုက်အဝန်း ဖြစ်ပေါ်စေရန် စီးပွားရေးကျင့်ဝတ်များကို လိုက်နာကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတော်အား ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် အောင် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်ပေသည်။ 

Wednesday, 30 Nov 2011

                      တရုတ်ပြည်ကနေ တရားဝင်ဝယ်ယူတင် သွင်းခဲ့တဲ့ စပ်မျိုးစပါးကို အရည်အသွေးနဲ့ အဆင်း သဏ္ဌာန်အရ " ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါး" ဆိုပြီး မြန်မာအမည်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီစပါး မျိုးဟာ ရာသီမှန်အချိန်ကိုက်သာ စိုက်ပျိုးမယ် ဆိုရင် နေရာဒေသမရွေး စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းပြီး တစ်ဧကတင်း ၂၀၀ လောက်အထိတောင် ထွက် တယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒီစပ်မျိုးစပါးနဲ့ပတ်သက်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ မိုးစပါးရာသီမှာ ကိုယ်တိုင်စိုက်ပျိုးကာ ထွက်ရှိတဲ့စပါးကို ကိုယ်တိုင်စက်နဲ့ ကြိတ်ခွဲပြီး၊ ဈေးကွက်ထဲဖြန့်ချိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါး လုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဌ ဦးအောင်သန်းဦး အခြေအနေနဲ့ ကိုယ်တိုင်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု အတွေ့အကြုံတို့ကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူတွေကို မျှဝေဖို့အတွက် ကောမတ်စ်ကို ယခုလိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုလျှော့ချရေးနဲ့ လယ်ယာကဏ္ဍဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပ                       ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်မှာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနမှာကျင်းပတဲ့ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု လျှော့ ချရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ လယ်ယာကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဆွေးနွေးပွဲကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးလုပ်ငန်း အသင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များ အသင်းနဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဒဂုံမြို့သစ် ဆိပ် ကမ်းမြို့နယ်၊ စက်မှုလယ်ယာ စံပြစိုက်ပျိုးရေး အထူးဇုန်-၂ ဥက္ကဋ္ဌအနေနဲ့ပါ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အစည်းအဝေးမှာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ တာဝန် ရှိသူများ၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်မှ ဆန် စပါးပညာရှင်များ၊ ဆန်စပါးအထူးပြုကုမ္ပဏီကြီး များမှ ဒါရိုက်တာများ၊ စက်မှုလယ်ယာစံပြ စိုက် ပျိုးရေးအထူးဇုန်-၂ လုပ်ငန်းရှင်များ တက်ရောက် ခဲ့ကြပါတယ်။ တင်း ၂၀၀ ထွက်တဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်မျိုး                        ဆွေးနွေးပွဲမှာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါး ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ပတ်သက်လို့ အကျယ်တဝင့်ရှင်းလင်း ကြပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးမြင့်လှိုင်က ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးသုတေသန ဧက ၁၀၀ စပ်မျိုးစပါးထုတ်လုပ်မှုနဲ့ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဝမ်း တွင်းမြို့နယ် ရွှေတောင်စိုက်ပျိုးရေးခြံ ဧက ၁၀၀ စပ်မျိုးစပါးထုတ်လုပ်မှုတို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ယခုလိုစပ်မျိုးစပါးများ ပြည်တွင်းမှာ အောင်အောင်မြင်မြင် ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ အတွက် တောင်သူတွေအနေနဲ့ တစ်ဧက တင်း ၂၀၀ ကျော်ထွက်ရှိတဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါးကို စိုက်ပျိုးလာနိုင်မှာဖြစ်လို့ မကြာခင် တောင်သူတွေ ဝင်ငွေနှစ်ဆတိုးတက်လာမှာဖြစ်တာကို ကျွန်တော့် အနေနဲ့ အားတက်ဖွယ်သိရှိရပါတယ်။                          စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်ကလည်း ယခုနှစ် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ တိုးတက်ရခြင်းဟာ စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်များ ပိုမိုတိုးတက်တင်ပို့လာ နိုင်တဲ့အတွက်ဖြစ်ပြီး၊ ယခင်နှစ်ကာလတူနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ကန်ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံကျော်ဖိုး ပိုမိုတင် ပို့ထားနိုင်ကြောင်း ဆွေးနွေးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နေပြည်တော်ကောင်စီဝင်မှလည်း နေပြည်တော် ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသတစ်ဝိုက်မှာ ယခုနှစ် လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့် GAP စနစ် သိပ္ပံနည်းကျ စိုက်ပျိုးရေးနည်း ၁၄ ချက်ကို အပြည့်အ၀ သုံးစွဲတဲ့အတွက် ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်တဲ့အခြေအနေနဲ့ လာမယ့်နှစ်နွေစပါးကို GAP စနစ်နဲ့ ဧက ၁၂၀၀၀ အထိ အသုံးပြုစိုက်ပျိုးသွားမယ့် အစီအစဉ်တို့ကိုဆွေးနွေးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စိုက်ပျိုးရေးသုတေ သန၊ စိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ်ကြီးများ၊ မြန်မာ့စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေး မှူးတို့မှ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း စပ်မျိုးစပါး ထုတ်လုပ် အောင်မြင်မှုများကို အကျယ်တဝင့် ဆွေးနွေးကြတဲ့ အတွက် ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အလွန်ပဲ ဆန်စပါး ကဏ္ဍအတွက်အားတက်ဖွယ်ရာ မှတ်သားသိရှိရပါ တယ်။ စက်မှုလယ်ယာ စံပြစိုက်ပျိုးရေး အထူးဇုန်မှာ ဧက ၁၇၀ စမ်းသပ်စိုက်ပျိုး                      ကျွန်တော်တို့ ဆန်စပါးအထူးပြုကုမ္ပဏီကြီး များအနေနဲ့ရော အထူးဇုန်စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်း ရှင်တွေအနေနဲ့ပါ နိုင်ငံတော်မှ ယခုလိုဦးဆောင်ပြီး စပ်မျိုးစပါးထုတ်လုပ်နေတဲ့နေရာမှ ဘယ်လိုကဏ္ဍ ကနေ ပါဝင်ရမလဲဆိုတာကိုလည်း စဉ်းစားနေမိပါတယ်။ အစည်းအဝေးပြီးတဲ့ နောက်တစ်ရက်မှာ တော့ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးရဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ စိုက် ပျိုးရေးသုတေသန ရေဆင်းက စပ်မျိုးစပါးဧက ၁၀၀ ထုတ်လုပ်တဲ့ စိုက်ကွင်းနဲ့ဝမ်းတွင်းမြို့နယ်၊ ရွှေတောင်ခြံ ဧက ၁၀၀ စပ်မျိုးစပါး ထုတ်လုပ် တဲ့နေရာကို လေ့လာရာမှာလည်း အောင်မြင်ဖြစ် ထွန်းနေတဲ့ စပ်မျိုးစပါးစိုက်ခင်းတွေကိုလည်း လေ့ လာခွင့်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်ရဲ့ လက်တွေ့ ဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေကိုပြောရရင် ၂၀၁၁-၁၂ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါးကို စက်မှုလယ်ယာ စံပြစိုက်ပျိုးရေးအထူးဇုန်ကြီးမှာ ဧက ၁၇၀ စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာမှာ တစ်ဧကကို ပျမ်းမျှ ၁၄၁ တင်း ထွက်ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီနှစ်စိုက်ပျိုးရာသီမှာ စပ်မျိုးစပါးစိုက်ပျိုးမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ အကျွမ်း တဝင် မရှိသေးပေမဲ့ ၁၄၁ တင်းထွက်တာမို့ အတွေ့အကြုံရလာရင် တင်း ၂၀၀ ကျော်ထွက်ရှိ နိုင်တဲ့ စပါးမျိုးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရိုးရိုးစပါးဈေးထက် ပိုရ                         ဒီနှစ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာမှာ တစ်ဧကကုန် ကျစရိတ် ၄၁၀၀၀၀ ကျပ်ခန့်ရှိပြီး စပါး ၁၄၁ တင်း ထွက်ရှိတဲ့အတွက် စပါးတစ်တင်းကုန်ကျစရိတ်က ၂၉၀၇ ဒသမ ၈၀ ကျပ်ရှိပါတယ်။ အခုထွက်ပေါ် နေတဲ့ ပြည်တွင်းရိုးရိုးစပါးတစ်တင်း ၃၁၀၀ ကျပ် ဈေးရှိချိန်မှာ ပုလဲသွယ်စပါးတစ်တင်း ၄၂၀၀ ကျပ် ရလို့ စပါးတစ်တင်း ၁၂၉၂ ဒသမ ၂၀ ကျပ် အကျိုးအမြတ် ရရှိပါတယ်။ တစ်ဧက အကျိုး အမြတ်တွက်ရင် ၁၈၂၂၀၀ ကျပ်ရှိလို့ ကျွန်တော် စိုက်ပျိုးတဲ့ လယ် ၁၇၀ ဧကအတွက် အကျိုးအမြတ်ငွေကျပ် ၃၀၉ သိန်းကျော် ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။                       အောက်တန်းကောင်းပြီး ဆန်ဈေးလည်းပို                         ဒီပုလဲသွယ်စပ်စပါးကိုပဲ ကျွန်တော် သန်လျင်အမှတ် ၂၄၂ တန် ၁၀၀ ကျဆန်စက်မှာ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ရာမှာ ပြည်တွင်းထုတ် အခြားစပါးကို စူပါ ၅ မှတ်အဆင့်ကြိတ်ခွဲရင် စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ဆန် ၂၉ တင်းလောက်သာ ထွက်ရှိပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့စိုက်ပျိုးတဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်စပါးကို ကြိတ်ခွဲရာမှာ ၅ မှတ် ၃၆ တင်းအထိ အောက်တန်း ရရှိပါတယ်။ ဒီလိုအောက်တန်း ကောင်းရုံ မကသေးပါဘူး။ ဝါးတန်းကုန်စည်ဒိုင်မှာ အခြား ဧည့်မထဆန်တစ်အိတ်ရောင်းဈေး ၁၃၀၀၀ ကျပ် ရရှိပေမဲ့ ပုလဲသွယ်ဆန်တစ်အိတ် ၁၆၅၀၀ ကျပ် ရရှိတဲ့အတွက် ဆန်ဈေးလည်းပိုရပါတယ်။  အရည်အသွေးအရရော ရုပ်သွင်အရပါကောင်းမွန်                       ဒါ့အပြင် အရည်အသွေးအနေနဲ့လည်း စား သုံးရာမှာကောင်းမွန်ပြီး ပေါ်ဆန်းဆန်အဆင့်ထိ မမီပေမဲ့ ငကျွဲထမင်းအဆင့်ထက် ပိုကောင်းပါ တယ်။ ဒီဆန်ရဲ့ အားသာချက်က ချက်ပြုတ်ရာမှာ ရင်ကွဲမှုမရှိခြင်း၊ ကြိတ်ခွဲရာမှာလည်း ဆန်နီလုံး၀ ပါဝင်မှု မရှိတဲ့အတွက် အထွက်နှုန်း ကောင်းပါ တယ်။ စပါးစေ့ရဲ့ အလျားညီညာမှုရှိတဲ့အတွက် ဆန်ရဲ့ရုပ်သွင် (apperance) လည်းကြည်လင်လို့ ရောင်းတန်းဝင် ဆန်မျိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ စပါးရောင်း ရင် အခြားစပါးဈေးထက် ဈေးပိုရသလို၊ ဆန် ရောင်းရင်လည်း ဈေးပိုရတဲ့အတွက် အခြားစပါး တွေကိုစိုက်ပျိုးတာထက် ပိုပြီးတွက်ခြေကိုက်ပါတယ်။ ဒါတွေက ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရောင်းချတဲ့ အတွေ့အကြုံအရ သိရှိရတဲ့ အကျိုးအမြတ်ရရှိမှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ပြည်တွင်းမှ ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ စပ်မျိုးကို စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးသင့်                     ဒီနှစ်ကျွန်တော့ ကိုယ်တွေ့အရ ဒီစပ်မျိုး စပါးဟာ အထွက်နှုန်း သိသိသာသာပိုတယ်။ ဆန် ကြိတ်ခွဲရာမှာ အောက်တန်းကလည်း ပိုကောင်းတဲ့အပြင်ဆန်အဖြစ်ရောင်းချရာမှာလည်း ဧည့်မထ ဆန်ဈေးထက် ပိုရတဲ့အတွက် တောင်သူအတွက်ရော၊ ကုန်သည်တွေအတွက်ပါ အကျိုးရှိတာသိလာရပါတယ်။ ဒါကြောင့် တောင်သူလယ်သမား တွေအနေနဲ့လည်း မိမိနိုင်ငံတွင်းမှာ စိုက်ပျိုးထုတ် လုပ်နိုင်တဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါးအပေါ် ယုံကြည် ချက်နဲ့ တစ်ပိုင်တစ်နိုင် တစ်ဧက၊ နှစ်ဧက စမ်း သပ်စိုက်ပျိုးဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။  အကျိုးအမြတ်သိသိသာသာပို                     ယခင်စပ်မျိုးစပါးစိုက်ပျိုးဖို့ ကျွန်တော်တို့ ကိုယ်တိုင် ယုံကြည်ချက်မရှိပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုရင် ပြည်ပကိုအားထားရမှာမို့ပါ။ ပြည်ပကမျိုးဝယ်ယူတင်သွင်းမှသာ စိုက်ပျိုးရတဲ့အခြေအနေ မို့ပါ။ လက်ရှိ အခြေအနေမှာတော့ နိုင်ငံတော် ကိုယ်တိုင်က စပ်မျိုးစပါးထုတ်လုပ်ဖြန့်ချိမှု အောင်မြင်နေသလို ယခုလိုကိုယ်တိုင်စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးရာ မှာလည်း အကျိုးအမြတ်ပိုရတဲ့အတွက် ဒီစပ်မျိုး စပါးစိုက်ရတာ အားတက်မိပါတယ်။ ဒီနှစ်နွေစပါး ရာသီမှာလည်း ထပ်ပြီးစိုက်ပျိုးဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။ ယခင်က လယ် ၁၀ ဧကမှာ စပါးတင်း ၄၀၀-၅၀၀ ထွက်ရှိရာမှ ယခုစပ်မျိုးစိုက်ပျိုးမယ် ဆိုရင် နှစ်ဧကလောက်စိုက်ရုံနဲ့ တင်း ၄၀၀ ခန့် ထွက်ရှိနိုင်တဲ့အတွက် အကျိုးအမြတ်အနေနဲ့ သိသိ သာသာ တက်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။                      နောက်ပြီး ပုလဲသွယ်ဆန်ရဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ရုပ်သွင်နဲ့အရသာတို့ကြောင့် ဈေးကွက်လည်း ခိုင်မာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အပြင် ပြည်ပဈေးကွက်ကိုလည်း တန်ဖိုး မြင့်ဆန်အဖြစ် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်တဲ့ အရည်အသွေးရှိမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အာမခံ လိုပါတယ်။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနက ဧက ၂၀၀ မှာ မျိုးစေ့ထုတ်လုပ် ဖြန့်ဝေလျက်ရှိတာမို့ တောင်သူများ၊ အထူးပြု ကုမ္ပဏီများအနေနဲ့ မြန်မာ့စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းနဲ့ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်မျိုး ထုတ်လုပ်လိုသူတွေကိုလည်းနည်းပညာအထောက် အပံ့တွေပေးနေတာဖြစ်လို့ တောင်သူတွေ ဝင်ငွေ နှစ်ဆတိုးနိုင်တဲ့ ပုလဲသွယ်စပ်မျိုးစပါးကို စိုက်ပျိုး ကြဖို့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အကြံပြုတိုက်တွန်းလိုပါ တယ်။"

Tuesday, 29 Nov 2011

အရည်အသွေးနဲ့ အရေအတွက်များ မှန်မှန်ကန်ကန်ဖြစ်ပေါ်စေရေး အသင်းနှင့် တာဝန်ရှိသူများ ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေး                စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ယခင်က ကုမ္ပဏီတစ်ခုတည်းကသာ တင်သွင်းစေခဲ့ရာမှ လက်ရှိအစိုးရလက်ထက်မှာ ပို့ကုန် ဝင်ငွေရှိတဲ့ မည်သည့်ကုမ္ပဏီမဆို တင်သွင်းခွင့်ပြုခဲ့ရာဆီတင်သွင်းတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်များအနေနဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုမှု၊ တင်သွင်းမှုနဲ့ သိုလှောင်မှု ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို ပိုမိုသိရှိလိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် မှားယွင်းမှု တစ်စုံတစ်ရာကြောင့် လုပ်ငန်းရှင်များဆုံးရှုံးမှု မဖြစ်ပေါ်စေဖို့နဲ့ တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးရာမှာ ကုန်ကျစရိတ်အနည်းဆုံးနဲ့ အရည်အသွေး၊ အရေအတွက် မှန်ကန်စွာဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့အတွက် စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ မြန်မာ့လယ်ယာ ထွက်ကုန် ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးက ကြီးမှူးကျင်းပတဲ့ စာချုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်၊ FDA မှ တာဝန်ရှိသူ၊ ကုန်ပစ္စည်းစစ်ဆေးတဲ့ MITS မှ တာဝန်ရှိသူတို့မှ ဆွေးနွေးဟောပြောမှုနဲ့ တင်သွင်းသူ ကုမ္ပဏီများရဲ့ ပြန်လည်ဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်မှာ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ရန်ကုန် တိုင်းဒေသကြီးရုံးမှာ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ အဓိကထားဆွေးနွေးမှုတွေကို ကောမတ်စ်က ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။   ဦးကျော်ထူး (ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှုး  မြန်မာ့ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေး)                     စားအုန်းဆီတင်သွင်းဖို့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုရာမှာ အားနည်းချက်တွေ ရှိတဲ့အတွက် ပမာဏလျော့နည်းကာ အရည်အသွေးမမှန်တာတွေ ရှိပြီးတင်သွင်းလာသူ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုတဲ့အခါ ရောင်းချသူနဲ့ ဝယ်သူအကြား သမမျှတတဲ့ စာချုပ် ဖြစ်ပြီး အဓိကစားသုံးသူများလည်း နစ်နာမှုမရှိအောင် စာချုပ် ချုပ်ဆိုသွားဖို့ လိုအပ်လာပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ လက်ရှိ အနေအထားမှာWeight  လျော့ကျမှု ဖြစ်ရပြီး ကြန့်ကြာကြေး (Demarrage) တွေ မလိုအပ်ဘဲ ပေးဆောင်နေရတဲ့အတွက် စရိတ် စက ပိုမိုကြီးမြင့်မှု ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ အခုဆိုရင်လည်း နိုဝင်ဘာလ ထဲမှာဝင်ဖို့ ပင်လယ်ဝမှာ သင်္ဘော ၈ စီးလောက်ရှိနေပြီး ဒီဇင်ဘာလ မှာလည်း ၁၂ စီးဝင်ဖို့ ရှိနေပါတယ်။ ဆီကန်တွေမှာ သတ်မှတ်ရက်အတွင်း ထုတ်ယူခြင်းမရှိတဲ့ အတွက် ပင်လယ်ဝမှာ သင်္ဘောတွေထပ်နေပြီး ဝင်မရချမရ ဖြစ်ရတာပါ။ ဆီကန်ထဲကနေ ဆီထုတ်ယူဖို့ နေပြည်တော်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့လက စားအုန်းဆီကိစ္စဆွေးနွေးစဉ်က တင်သွင်းတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ မြန်မာ နိုင်ငံဆီလုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ ဆီကုန်သည်များအသင်းတို့ အချင်းချင်း ကိုယ်တိုင်ညှိနှိုင်းသဘောတူထားခဲ့တဲ့ ဆီထုတ်ယူမှု သတ်မှတ်ရက် တွေကို လိုက်နာခြင်းမရှိဘဲ သတ်မှတ်ရက်ထက်ကျော်လွန်တဲ့တိုင် ထုတ်ယူခြင်းမရှိတာကြောင့် သင်္ဘောတွေ delay ဖြစ်ရတာပါ။ ဒါတွေက တင်သွင်းတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်အချင်းချင်း ညှိနှိုင်းမှုမရှိတာ ကြောင့်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဆီလုပ်ငန်းကို ရေရှည်လုပ်မယ့် လုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ Inland Tank  တွေလို ဆီသိုလှောင်ကန်တွေ တည်ဆောက်ဖို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် ဝင်လာတဲ့ ဆီတွေကို ဈေးကွက်ထဲဖြန့်ဝေတာကို ဆီကန်ကပဲ တိုက်ရိုက် လုပ်နေတဲ့အတွက် ပြည်တွင်းဆီကုန်သည် ဆီဖြန့်ဝေသူတွေအနေနဲ့ ဈေး ကွက်မှာ ဈေးကောင်းလို့ အရောင်းအဝယ်သွက်ရင် မြန်မြန်ထုတ်ပေမဲ့ ဈေးကွက်မှာ အရောင်းထိုင်းရင် ဆီကန်မှာပဲ လှောင်ထားတဲ့သဘော ရှိနေလို့ ဆီသင်္ဘောတွေ ဆိုက်မရဘဲ ဖြစ်နေရတာပါ။ အဲဒီတော့ ပင်လယ်ဝမှာ ဆီမသမာမှုတွေဖြစ်ပြီး ပမာဏလျော့ကျမှုတွေဖြစ်ရသလို သင်္ဘောကြန့်ကြာကြေးကလည်း တစ်ရက်ကို ဒေါ်လာ ၃၀၀၀ ပေးဆောင်နေရတာတွေရှိတဲ့အတွက် ကြာရင်ကြာသလို ကုန်ကျစရိတ်တက်ပြီး ဈေးကွက်မှာ ဖြန့်ဖြုူးနိုင်မယ့် ဈေးထက် ပိုရောင်းချတဲ့ သဘောဖြစ်နေပါတယ်။              စီးပွား/ကူးသန်းဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ သင်္ဘောဝင်ရောက်မှုမထပ် ရအောင် လိုင်စင်နဲ့ ထိန်းလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံတော်အစိုးရက လုပ်ငန်းရှင်တွေ အဆင်ပြေချောမွေ့စေဖို့ ဖြေလျှော့မှုတွေ လုပ်ပေး နေတဲ့အချိန်၊ စီးပွား/ကူးသန်းပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးကလည်း လုပ်ငန်း ရှင်တွေအတွက် အစစကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတာဖြစ်လို့ လိုင်စင်နဲ့ သင်္ဘောအဝင်ကို ထိန်းခြင်းဖြင့် ကုန်သည်တွေအပေါ်မှာ ဝန်ထုပ်ဝန် ပိုးမဖြစ်စေဖို့ ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အသင်းတို့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပြီး ပြည် ထောင်စု ကုန်ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေးကော်မတီက ထိန်းကျောင်း ဆောင်ရွက်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။                ဆီတင်သွင်းရာမှာလည်း လစဉ် သင်္ဘော ၁၂ စီးနဲ့ ၁၃ စီးကြား ရှိပြီး တန်ချိန် ၂၅၀၀၀-၃၀၀၀၀ ကြားရှိတဲ့အတွက် ဇန်နဝါရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၊ မတ်လအတွက် ယခုလို အခက်အခဲတွေ မဖြစ်ရ အောင်ဘယ်လိုဆောင်ရွက်ကြမလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။                   ဇန်နဝါရီလမှာ သွင်းမယ့်ကုမ္ပဏီတွေ စုပြီး ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်ကို စဉ်းစားတွက်ချက်ကာ ဥပမာအနေနဲ့ တန်ချိန် ၃၀၀၀၀ သွင်းမယ် ဆိုရင် ကုမ္ပဏီ ၁၀ ခု စုစည်းပြီး အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားတို့မှာ တင်ဒါခေါ်ပြီး ခိုင်မာတဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုမယ်၊ ဆိပ်ကမ်းဆိုက်ရောက် မယ့် ကာလကို ဆီထုတ်ယူမှုနဲ့ ချိန်ပြီး တင်သွင်းမယ်ဆိုရင် စောစော က တင်ပြခဲ့တဲ့ ပြဿနာတွေ လျော့နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြည်ပဈေး နှုန်း၊ ငွေလဲနှုန်းနဲ့ ပြည်တွင်းဈေးနှုန်း စတဲ့အချက်တွေကိုတော့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက နည်းလမ်းတစ်ခုပါ ဒီထက် ပိုကောင်းတဲ့ နည်းလမ်းတွေရှိရင်လည်း တင်သွင်းကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အသင်းတို့ ဆွေးနွေးပြီး တင်ပြပေးစေချင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ စားအုန်းဆီမှာ ရောနှောပြီး ပဲဆီအဖြစ် ရောင်းချမှုတွေရှိတဲ့အပေါ် စားသုံးသူတွေ နစ်နာမှုမရှိရအောင် ထပ်ဆင့်ဖြန့်ဝေသူတွေကို အသိပညာပေးဖို့လည်း လိုမယ်ထင်ပါတယ်။ အဓိကပြောချင်တာကတော့ ရောင်းသူရော ဝယ်သူပါ အကျိုး အမြတ်မျှတပြီး စားသုံးသူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် ယုံကြည် စိတ်ချရပြီး ဈေးနှုန်းအသင့်အတင့်နဲ့ စားသုံးနိုင်ဖို့ အလေးထား ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ ဆွေးနွေးလိုပါတယ်။ ဒါကြောင့်စာချုပ် ချုပ်ဆိုမှု အပိုင်း၊ အရေအတွက်ပိုင်းနဲ့ အရည် အသွေးပိုင်းမှာ မှန်မှန်ကန်ကန် ဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးပေးကြဖို့ တိုက်တွန်း ပြောကြားလိုပါတယ်။   ဒေါက်တာ ကျော်လင်း (ညွှန်ကြားရေးမှုး FDA ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာန)                    ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနလက်အောက် မှာရှိတဲ့ FDA ဌာနအနေနဲ့ ပြည်သူလူထုကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်မှု ရှိ၊ မရှိ Quality  ကို စစ်ဆေးပေးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ စားအုန်းဆီအနေနဲ့ Physical ပိုင်းက အရောင်၊ အနံ့ပြောင်းလဲမှုရှိရင် စားသုံးဖို့ သင့်/ မသင့် စစ်ဆေးပေးသလို chemical ပါဝင်မှု၊ ပိုးမွှားပါဝင်မှုတွေအရ စားသုံးဖို့ သင့်/မသင့် စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ပေးပါတယ်။FDA အနေနဲ့ စားအုန်းဆီကို သင်္ဘောပေါ်မှာရော Show Tank မှာရောအပြင် Distribution  မှာ ရောင်းချတဲ့အထိ စားသုံးသူလက်ထဲမရောက်မီ မစားခင်အထိ စစ်ဆေးပေးပါတယ်။ စားအုန်းဆီမခဲအောင် ရောနှော ပြီး ပဲဆီအဖြစ်ရောင်းတဲ့ကိစ္စစတဲ့ ပြည်သူလူထုကို လိမ်ညာမှု မရှိအောင် အတတ်နိုင်ဆုံး စစ်ဆေးဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။   ဦးတင်မောင်ဝင်း ( အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် )စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန                         စားအုန်းဆီစာချုပ်ကို လေ့လာတဲ့အခါ မလေးရှား ပိုရမ် (PORAM ) Spec နဲ့ လန်ဒန် အခြေစိုက် Federation of Edible Oil & Fats Association ရဲ့ International Contract အရ ချုပ်ဆိုတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီစာချုပ်တွေက International Terms တွေဖြစ်လို့ တချို့အချက်တွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ကိုက်ညီမှုမရှိပါဘူး၊ ဒါ့အပြင် ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းဟာ River Port သာဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းတစ်ခုမဟုတ်ပါဘူး။ တခြားနိုင်ငံမှာဆိုရင် တိုက်ရိုက်ကုန်ချ နိုင်ပေမဲ့ ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းမှာတော့ သင်္ဘောဟာ ပင်လယ်ဝကနေ ကုန်ချဖို့ ဆိပ်ကမ်းအာဏာပိုင်ကို အကြောင်းကြားရပြီး ရေကြောင်းပြ အရာရှိကို စေလွှတ်မှသာ ဝင်ရောက်ကုန်ချရပါတယ်။ လက်ရှိစာချုပ်အရ ကုန်ပစ္စည်းတင်သွင်းတဲ့အခါ  Demarrage/ Despatch (D/D rate) ဖြစ်တဲ့ ကြန့်ကြာကြေး/ အမြန်ကြေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ Charter party  စာချုပ်အရ အမြန်ကြေး Despatch money ကို ကုန်ရောင်းသူက ပေးအပ်မည်မဟုတ်လို့ ဖော်ပြထားပြီး ရန်ကုန်ကုန်ချဆိပ်ကမ်းမှာ ကြန့်ကြာကြေးDemarrage charges  များ သင်္ဘောကို ပေးဆောင်ရဖို့ရှိရင် ကုန်ဝယ်သူက ပေးဆောင်ဖို့ဖော်ပြထားပါတယ်။ အခုဆိုရင် သင်္ဘောကြန့်ကြာမှုအတွက် ကုန်ဝယ်သူကပေးနေရတယ်လို့ ကြားသိရပါတယ်။ ဒီအပိုင်းမှာ အမြန် ကြေးမပေးခြင်း No Despatch  ဖြစ်တာမို့ Demarrage  ကြန့်ကြာကြေးကိုလည်း No Despatch အဖြစ် တောင်းဆိုကြည့်ရင် ဖြစ်နိုင်မဖြစ်နိုင် ဆွေးနွေးကြစေလိုပါတယ်။                       နောက် စားအုန်းဆီ RBD Palm Olein  ရဲ့ စံချိန်စံညွန်းမှာ ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနရဲ့ ပုဂ္ဂလိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ အတွက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ထုတ်ကုန်သွင်းကုန်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ စည်း မျဉ်းနဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ၂၀၀၈ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ယခု စာချုပ်မှာ ပြည့်စုံမှုမရှိဘဲ ယင်းစာချုပ်ရဲ့ စံချိန်စံညွန်းမှာ FFA , Moisture & Impurities , Iodine Value , Colour နဲ့ Melting Point သာ ပါဝင်တဲ့အတွက် မိမိတို့ နိုင်ငံက အလေးထားနေတဲ့Cloud Point ကို10 degree centigrade Max အစား 8 degree centigrade Max  အဖြစ်လည်းကောင်း၊ Iodine value  ကို ၅၆ အစား ၅၈ ြထေ အဖြစ်လည်း ပြင်ဆင်မယ်ဆိုရင် ပြင်ဆင် ပေးသွင်းစေဖို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။ Weight / Quality  ပိုင်းမှာလည်း ကုန်တင်ဆိပ်ကမ်းမှာ တင်ပို့ တဲ့ အလေးချိန်၊ အရည်အသွေးအတွက် သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်း စစ်ဆေးသူက စစ်ဆေးပြီး အဲဒီစစ်ဆေးချက်ဟာ နောက်ဆုံး အဆင့်ဖြစ်ပြီး ကုန်ရောင်းသူရော ကုန်ဝယ်သူကပါ ဒီစစ်ဆေးချက် ကို လက်ခံဖို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ရန်ကုန်ရောက်မှ အလေးချိန် လျော့ရင် Seller  နဲ့ မဆိုင်တော့ဘူးဖြစ်နေတယ်။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုတဲ့ စင်ကာပူကုမ္ပဏီလို ကုန်စည်စစ်ဆေး တဲ့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သင်္ဘောမတင်မီ အလေးချိန်နဲ့ အရည်အသွေးစစ်ဆေးမှုကို တောင်းဆိုဖော်ပြဖို့ လိုပါတယ်။ အဓိကတော့ ကုန်ဝယ် သူက CIF စနစ်နဲ့ ဝယ်ယူတာဖြစ်လို့ ကုန်ရောင်းသူအနေနဲ့ ကုန်တင် ဆိပ်ကမ်းမှာ ကုန်ပစ္စည်း သင်္ဘောပေါ်ကို တင်ပို့ပြီးရင် Transfer Ownership  မှာ ကုန်ဝယ်သူကို ပိုင်ဆိုင်မှု လွှဲပြောင်းပြီဆိုပြီး Incoterm 2010 မှာဖော်ပြပါရှိထားပြီးဖြစ်လို့ ကုန်တင်ဆိပ်ကမ်း မှာသာWeight / Qualityဟာfinal ဖြစ်လို့ကုန်မတင်မီအလေးချိန်၊ အရည်အသွေးစစ်ဆေးမှုကိုပိုင်နိုင်စွာလုပ်ဆောင်ဖို့သာရှိပါတော့တယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အာမခံကြေးပေးလျော်ဖို့ ကိစ္စဖြစ်ပေါ် လာရင်လည်း စင်ကာပူနိုင်ငံမှာသာ ပေးလျော်ထုတ်ပေးပါမည်ဆိုပြီး စာချုပ်ပါဝင်တဲ့အချက်ကို မြန်မာနိုင်ငံရန်ကုန်မြို့မှာ ပေးလျော်ဖို့ ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ပါက ပိုမိုအဆင်ပြေမယ်လို့ အကြံပြုပါတယ်။   ဦးဝင်းဆွေ (အုပ်ချုပ်မှု ဒါရိုက်တာ MITS)                  မြန်မာကုန်ပစ္စည်း စစ်ဆေးရေးနှင့် စမ်းသပ်မှုလုပ်ငန်းလီမိတက် (Myanmar Inspection & Testing Services Ltd ) အနေနဲ့ မြန်မာ့ပို့ကုန်စစ်ဆေးတဲ့အခါ ဝယ်သူနှစ်ခြိုက်မှုရရှိစေဖို့နဲ့ ဈေးကွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရရှိစေဖို့ ဖြစ်ပြီး သွင်းကုန်စစ်ဆေးတဲ့နေရာမှာ စာချုပ်ပါအတိုင်း ပြည့်ပြည့်၀၀မှန်မှန်ကန်ကန် ရရှိစေဖို့အပြင် ပျက်စီး ပျောက်ဆုံးလျော့နည်းခြင်းများအတွက် မိမိဘက်က အားနည်းမှု မရှိရအောင် စစ်ဆေးပေးပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ ရောင်းသူနဲ့ ဝယ်သူများ သတ်မှတ်ထားတဲ့ သတ် မှတ်ချက်တွေအရဆောင်ရွက်တာဖြစ်ပါတယ်။ စားအုန်းဆီကို စာချုပ် ပါအတိုင်း အရည်အသွေးနဲ့ ပမာဏကို စစ်ဆေးတဲ့အခါ MITS အနေနဲ့ဆီရောက်လာရင် သင်္ဘောမှာပါလာတဲ့ အထောက်အထားများလက်ခံပြီး FDA ကိုပို့တဲ့အခါ လိုအပ်တဲ့စာရွက်စာတမ်း နဲ့တကွ ကြိုတင်သန့်ရှင်းထားတဲ့ ဘူးများနဲ့ နမူနာထည့်ပြီး အရည် အသွေးပိုင်းစစ်ဆေးဖို့ပို့ရပါတယ်။ နောက် ဆီကန်မှာလည်း သန့်ရှင်း ရေးလုပ်ထားတဲ့ အခြေအနေကိုစစ်ဆေးပြီး Dry Certificate  ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ သင်္ဘောပေါ်က ဆီပမာဏကို စစ်ဆေးတဲ့ အခါ Ship ပေါ်မှာပါတဲ့ Tank တွေရဲ့ ချိတ်ပိတ်အနေအထား ပျက်စီးခြင်းရှိ/မရှိ၊ အပူချိန်တိုင်းတာစစ်ဆေးပြီး သင်္ဘောဆီကန် တစ်ကန်ချင်းရဲ့ အပေါ်လွှာ၊ အလယ်လွှာနဲ့ အောက်လွှာစတဲ့ အလွှာ စုံယူပြီး တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်းပြုလုပ်ပါတယ်။    ဦးလှထွန်း(ဗဟိုသမဝါယမအသင်း)                 Contract ရဲ့ သဘောက တရားမျှတမှု ရှိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိ စားအုန်းဆီ စာချုပ်အရ ရောင်းသူဘက်က သာသာ ထိုးထိုး လုပ်ထားတယ်လို့ ထင်ရပါတယ်။ စာချုပ်ကိစ္စ ပြန်လည်ပြုပြင်သင့်ပါတယ်။              ဦးသိန်းဟန် (ဥက္ကဌ မြန်မာနိုင်ငံဆီလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဆီကုန်သည်များအသင်း)                        စာချုပ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လိုပြင်ဆင်လိုပါသလဲ ကုမ္ပဏီများ အနေနဲ့ဆွေးနွေး ပေးကြပါ။နောက်တစ်ချက်ကဆရာဦးတင်မောင်ဝင်း ဆွေးနွေးသလို စားအုန်းဆီရဲ့Spec ကိစ္စကိုလည်းထည့်သွင်းပြင်ဆင် ရပါမယ်။ ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းအခြေအနေအရ မြစ်ဆိပ်ကမ်းဖြစ်လို့ turnover နဲ့ ပတ်သက်လို့ Supplier တွေနဲ့ ဆွေးနွေးသွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ သင်္ဘောတွေ နှောင့်နှေးခြင်းဟာ Storage facilities အားနည်းလို့ ပင်လယ်ဝမှာ သင်္ဘောစောင့်တဲ့အရေ အတွက်က မလျော့ဘူးဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါနဲပတ်သက်လို့ တင်သွင်းသူ တွေအနေနဲ့ Inland Tank တွေ တည်ဆောက်ကြပြီး ဆီကန်မှာ ၁၄ ရက်အတွင်း ထုတ်ယူလို့မကုန်ရင် မိမိတို့ သိုလှောင်ကန်မှာ ထားရှိဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ စာချုပ်ပြင်ဆင်ဖို့ ကိစ္စနဲ့ ဇန်နဝါရီမတ်လ အထိ ဆီတင်သွင်းရေးအတွက် လာမယ့်အင်္ဂါနေ့(နိုဝင်ဘာလ ၂၉ )မှာ ကုမ္ပဏီများနဲ့ ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ပြီး ပြည်ထောင်စုကုန်ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်ရေး ကော်မတီကို အမြန်ဆုံး တင်ပြသွားဖို့ ဆောင်ရွက် သွားပါမယ်။  ဦးမျိုးအောင် (ဒါရိုက်တာ Diamond Dragon Co.,Ltd.)                     ကျွန်တော်တို့ ဆီကန်အနေနဲ့ ISO စည်းကမ်းအတိုင်း ဆီထုတ်ယူပြီးတိုင်း ဆီကန်ကို အမြဲသန့်ရှင်းရေးလုပ်သလို ဆီထပ်ဖြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း Dry Certificate ရယူထားပါတယ်။ ဆီတင်သွင်း သူတွေအနေနဲ့လည်း အရည်အသွေး၊ အနံ့နဲ့ ပမာဏအတွက် ယုံမှားသံသယမဖြစ်ရအောင် ဆီသင်္ဘော ရောက်ရှိပြီဆိုတာနဲ့ ဆီကန်အတွင်း သန့်ရှင်းကြောင်း၊ ဘာပစ္စည်း လက်ကျန်မှ မရှိကြောင်း ပူးပေါင်း ကြည့်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ နောက်ပြီး ဆီသင်္ဘောပေါ်က စတင် ထုတ်ယူချပြီး ဆီဖြန့်ဝေသူများကို ပြန်လည်ထုတ်ယူပေးတဲ့အထိ စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးပါဝင် ဆောင်ရွက် မယ်ဆိုရင် ပြဿနာတစ်စုံ တစ်ရာ ဖြစ်ပါကလည်း သံသယရှင်းစွာ ဖြေရှင်းနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။  ဦးထွန်းအေး (ဒါရိုက်တာ United Group)                      နိုင်ငံအနေနဲ့ ၁ လကို တန်ချိန် ၃၀၀၀၀ တင်သွင်းတာ မများ ပါဘူး။ စုပေါင်းတင်သွင်းဖို့ ကိစ္စ၊ သင်္ဘောများ နှောင့်နှေးကြန့်ကြာတဲ့ ကိစ္စတွေ ဖြေရှင်းဖို့ ဆီအသင်း၊ တင်သွင်းသူ၊ ထပ်ဆင့် ဖြန့်ဖြူးသူ၊ သင်္ဘောလိုင်းနဲ့ ဆီထုတ်လုပ်သူ စတဲ့ ကဏ္ဍစုံမှပါဝင်ပြီး ကော်မတီဖွဲ့ စည်းကာ အဖြေရှာပါမယ်။ လက်ရှိအခြေအနေမှာ တင်သွင်းသူများ က သင်္ဘောရောက်ပြီဆိုတာနဲ့ လေရောင်းလေဝယ်လုပ်နေကြတာ ကြာရင် ရှုပ်ထွေးမှာစိုးရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကော်မတီဖွဲ့ပြီး ဆုံးဖြတ်သင့်ကြောင်း အကြံပြုလိုပါတယ်။   ဦးမျိုးသက်ပိုင် (အောင်တမံ ကုမ္ပဏီ)                     လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံက ဆီတင်သွင်းရာမှာ အားလုံးညီညွတ်မှု မရှိလို့ ရောင်းသူ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား တို့ဆီမှာ အောက်ကျို့ပြီးဝယ်ယူနေရပါတယ်။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး အကြံပြုသလို ကုမ္ပဏီများအားလုံး ရှယ်ယာလုပ်ပြီး သွင်းမယ်ဆိုရင်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ပြည်ပက တင်သွင်းတာကိုပဲ အားမကိုးဘဲ အာရုံပြောင်းပြီး တင်သွင်း ကုမ္ပဏီတွေ စုစည်းကာ ပြည်တွင်းမှာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ဖို့လည်း ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အကြံပြု တင်ပြလိုပါတယ်။  ဆွေးနွေးပွဲမှ အဓိကညှိနှိုင်းရရှိချက်များ- မြန်မာနိုင်ငံဆီလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဆီကုန်သည်များ အသင်းနဲ့ တင်သွင်းကုမ္ပဏီတို့မှ အချင်းချင်း စာချုပ်ကိစ္စကို ညှိနှိုင်းပြီး ရရှိလာတဲ့ သဘောတူညီချက် အားလုံးမျှတတယ်လို့ ယူဆရင် Seller  ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုကို ပြန်လည်ညှိနှိုင်းဖို့ - ဆီသိုလှောင်ကန်မှာ ဆီထုတ်ယူမှု ကြန့်ကြာတဲ့အတွက် ပင်လယ်ဝမှာ သင်္ဘောများ အလှည်စောင့်ဆိုင်းနေရတဲ့ ပြဿနာ ပြေလည်နိုင်စေဖို့ အသင်းနဲ့ Importer ကုမ္ပဏီများ မှ တစ်လ တင်သွင်းမယ့် တန်ချိန်ပမာဏနဲ့ တင်သွင်း မယ့် ကုမ္ပဏီများညှိနှိုင်းပြီး သင်္ဘောကြန့်ကြာမှုမရှိစေရေး၊ ဆီလှောင်ကန်များမှ ဆီကို သတ်မှတ်ရက်အတွင်း ထုတ်ယူရေးနဲ့ သတ်မှတ်ရက်ထက် ကျော်လွန်ပါက ရက်လွန်ကြေးပေး ဆောင် ရှင်းလင်းခြင်းများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြန်လည်သုံးသပ် ဆွေးနွေးသွားရေး၊ ညှိနှိုင်းရရှိချက်များအရ အသင်းမှတစ်ဆင့် ပြည်ထောင်စုကုန်ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်ရေး ကော်မတီသို့ တင်ပြပြီး ကော်မတီမှ ထိန်းကျောင်း ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်ပေးသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။  

Monday, 21 Nov 2011

ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းရေး                  ၂၀၁၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ နောက်ဆုံးသီတင်းပတ်အတွင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော်ညီလာခံမှာ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တချို့က လောလောဆယ်မှာ ဂျုံစေ့ကို တင်သွင်းခွင့်ပြုထားလျက်ရှိပြီး ဂျုံမှုန့် တင်သွင်းခွင့်မပြုထားခြင်းအပေါ် ဆွေးနွေးကြပြီး ဂျုံမှုန်တင်သွင်း ခွင့်ပြုရေး တင်ပြခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဂျုံဟာ ရေမြေအနေ အထား အကန့်အသတ်နဲ့ စိုက်ပျိုးရတဲ့ သီးနှံဖြစ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံအနေ နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း အချို့ဒေသများမှာသာ အများဆုံးစိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံး ဂျုံစိုက်ပျိုးမှုဟာ ဧက၂၃၀၀၀၀-၂၄၀၀၀၀ ဝန်းကျင်ရှိပြီး တစ်နှစ်ထုတ်လုပ်မှု ခန့်မှန်းတန်ချိန် ၁၂၀၀၀၀ ကျော်- ၁၃၀၀၀၀ ဝန်း ကျင် ထွက်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးက စိုက်ဧက တစ်သိန်းခွဲ၊ နှစ်သိန်းဝန်းကျင်နဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံး စိုက်ပျိုးမှုရဲ့ ၇၂ ရာခိုင်နှုန်းခန့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပြီး ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ကတော့ စိုက်ဧက ၂၃၀၀၀ ဝန်းကျင်နဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိပါတယ်။ နောက် ကချင်၊ မကွေးဘက်မှာလည်း အနည်းအကျဉ်း စိုက်ပျိုးတယ် လို့ သိရပါတယ်။ စားသုံးမှု တိုးလာလို့ ဂျုံစေ့တင်သွင်းမှု ပိုမို                  တစ်နေ့တခြားတိုးပွားလာတဲ့ လူဦးရေ၊ စားသုံးမှုပုံစံပြောင်းလဲလာမှု တို့နဲ့အတူ ဂျုံစားသုံးမှုလည်း တိုးတက်လျက်ရှိနေရာမှာ နှစ်စဉ် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုနဲ့ မလုံလောက်တဲ့ပမာဏကို ပြည်ပနိုင်ငံတွေက တင်သွင်းနေရ ပါတယ်။ ဒီလိုတင်သွင်းရာမှာ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ရည်ရွယ်ချက်ကောင်းများစွာနဲ့ ဂျုံစေ့ကိုသာ တင်သွင်းခွင့်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျုံစေ့တင်သွင်းမှုကို လေ့လာကြည့်တဲ့အခါ ၂၀၀၉- ၂၀၁၀ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ သြစတြေးလျ၊ တရုတ်၊ ဂျာမဏီ၊ ရုရှား၊ ယူကရိန်း၊ယူအေအီး၊ အမေရိကန်၊ စင်ကာပူနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတို့က တန် ချိန် ၁ ဒသမ ၆၄၅ သိန်း၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၁၂၃ သိန်း တင်သွင်းခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ရေမြေအနေ အထားအရ ဂျုံစိုက်ပျိုးမှုသိသိသာသာ တိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင်မှု မရှိ ပေမဲ့ တိုးတက်နေတဲ့ စားသုံးမှု ပြည့်မီအောင်တော့ တင်သွင်းမှု တွေ ပိုမိုလာတာတွေ့ရပါတယ်။                     ဒီလိုကုန်ကြမ်းအတိုင်းတင်သွင်းရာမှာ ရရှိတဲ့အကျိုးအမြတ်၊ တွေ့ကြုံ ရတဲ့အခက်အခဲနဲ့ အကယ်လို့များ ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းမယ်ဆိုရင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ အကျိုးနဲ့ အပြစ်ကို လေ့လာနိုင်ဖို့ ဂျုံလုပ်ငန်းမှာ အဓိကပါဝင်နေတဲ့ ထင်ရှားတဲ့ ရန်ကုန်ဂျုံလုပ်ငန်းရှင်များ၊ မန္တလေး ဂျုံမှုန့် လုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ မုံရွာဂျုံစက်လုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အတွေးအမြင်များကို ကောမတ်စ်က တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။ ဂျုံစေ့ အလုံအလောက်ဝယ်ယူမရလို့ စက်ရုံတချို့ ရပ်နားရတယ် လို့ဆို                ပထမဆုံးအနေနဲ့ ပြည်တွင်းထွက် ဂျုံစေ့များကို အရောင်း အဝယ်ပြုလုပ်တဲ့ မန္တလေးဈေးကွက်ကို အရင်ဆုံးလေ့လာကြည့်မယ် ဆိုရင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ဂျုံစိုက်ဧက ၂၈၁၄၄ ကနေ အထွက် ၂၃၁၁၉ တန်ခန့်ရှိပြီး စားသုံးမှု ၃၈၀၅၅ တန်ရှိတဲ့အတွက် တိုင်းတွင်း ဂျုံလိုအပ်ချက် ၁၁၉၃၅ တန်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ဂျုံစက်ရုံကြီး ၂၂ စက်၊ အလတ် ၄၃ စက်နဲ့ ဂျုံစက်ငယ် ၃၉ စက်၊ စုစုပေါင်း ဂျုံစက် ၁၀၄ စက်လည်ပတ်ထုတ် လုပ်နေကြောင်း သိရပါတယ်။ တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ဂျုံထုတ်လုပ် တဲ့ လုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းချက်အရ ဂျုံမှုန့် ထုတ်လုပ်ဖို့ ဂျုံစေ့ကို ပြည်တွင်းမှာ ဝယ်ယူရတာ အခက်အခဲရှိလို့ စက်များအနေနဲ့ ကိုယ်ထုတ်နိုင်သလောက် ဂျုံမှုန့်မထုတ်လုပ် နိုင်ဘူးလို့ သိရပါတယ်။ ဂျုံစက်ငယ်ပိုင် လုပ်ငန်းရှင်တွေကလည်း ပြည်ပက တင်သွင်းတဲ့ ဂျုံစေ့ကို ဂျုံစက်ရုံကြီးတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ဝယ်ယူနိုင်မှုမရှိလို့ အခက်အခဲ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ " ဂျုံစေ့ကို ပြည်ပကနေ တင်သွင်းခွင့်ပြုရင် ကျွန်တော်တို့လုပ်ငန်းငယ်သမားတွေ စုပေါင်းပြီး လုပ်နိုင်ပါတယ်။ အခုတော့ တစ်ဆင့်ခံတွေများလို့ ဂျုံစက်ငယ်တော်တော်များများ ရပ်နားထားရတယ်" လို့ ဂျုံစက်လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ကြိတ်ခွဲနိုင်သလောက် ဂျုံစေ့ကို ရောင်းချမပေးနိုင်ဘဲ ဈေးကွက် ထိန်းချုပ်တဲ့သဘော၊ ခွဲတမ်းနဲ့ ရောင်းချပေးတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။  မုန့်လုပ်ငန်းရှင်များက ဂျုံကိုယ်တိုင်တင်သွင်းလို                   မန္တလေးမြို့အခြေစိုက်ဘီစကစ်ထုတ်လုပ်တဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး ကလည်း "ကျွန်တော်တို့က ဂျုံစက်ကြီးနဲ့ ဂျုံစက်ငယ်တွေဆီက ဂျုံမှုန့် ဝယ်ရတာပါ။ ကျွန်တော်တို့ ထုတ်ချင်တဲ့ မုန့်Quality  မျိုး ဂျုံမှုန့် ဝယ်မရတာလည်း ကြုံတွေ့ရတယ်။ ဂျုံစေ့ကို ကိုယ်တိုင်Import  လုပ်ခွင့်ရရင် ကိုယ်လိုချင်တဲ့ Quality  မျိုးရပြီး ဈေးလည်းသက် သာမယ်။ ဂျုံစက်လေးတွေလည်း ပိုအလုပ်ဖြစ်မယ်" လို့ပြောပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံ စားသောက်ကုန်ထုတ် လုပ်တင်ပို့ရောင်းချသူများအသင်း အနေနဲ့လည်း ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းရေး ကိစ္စကို ၂၀၀၆ ခုနှစ်ကလည်း တင်ပြဆောင်ရွက်ဖူး ကြောင်း သိရပြီး တကယ်လို့ Import  လုပ်ခွင့်ရရင် အသင်းအနေနဲ့လည်း စုပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမယ် လို့အသင်းအလုပ် အမှုဆောင်က ပြောပါတယ်။ ဥပဒေမဲ့ဲ့ တင်သွင်းလာတဲ့ ဂျုံမှုန့်များကြောင့် ပြည်တွင်းစက်သမားများ ထိခိုက်                   ဂျုံအများဆုံးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိရာ စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာနယ်မှာရှိတဲ့ ဂျုံစက်သမားများရဲ့ရင်းတွင်း စကားအနေ နဲ့တရုတ်ဒေသကြီးဖက်က အကောက်ခွန်မဲ့ ဝင်လာတဲ့ ဂျုံမှုန့်ဈေးက ၁၅ ပိဿာဝင်တစ်အိတ် ၁၄၀၀၀ကျပ် ခန့်၊ တစ်ပိဿာ ၉၀၀ ကျပ်ခန့်သာရှိပြီး ဒေသဂျုံမှုန့်က တစ်ပိဿာ ၁၁၀၀ ကျပ်ခန့်ရှိတဲ့အတွက် ယှဉ်ရောင်းဖို့ အခက် အခဲရှိ တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တရားဝင်နိုင်ငံတော်က တင်သွင်းခွင့်ပြုရင် ဂျုံမှုန့်အရည်အသွေးမီပြီး မိမိဒေသဈေးနဲ့ သိပ်မကွာလို့ ဖောက်သည် မလျော့ဘဲ ဈေးကွက်ယှဉ်နိုင်မှာဖြစ်လို့ နိုင်ငံတော်အတွက်လည်း ဝင်ငွေရရှိစေမှာ ဖြစ်ပြီး စက်သမားတွေ လက်ခံနိုင်ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဥပဒေမဲ့ အခွန်လွတ်တင်သွင်းလာတဲ့ ဂျုံမှုန့်တွေမှာ ဒိတ်အောက်တွေ ဖြစ်ပြီး ဈေးလျော့ရောင်းနိုင်တဲ့အတွက် ပြည်တွင်း စက်သမားတွေကို ထိခိုက် နစ်နာစေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဂျုံမှုန့်အစား ဂျုံစေ့ တင်သွင်းပြီးမျှတတဲ့ဈေးနဲ့ဖြန့်ဝေစေလို                          မုံရွာဂျုံစက်သမားတွေ ဆန္ဒကတော့ မျှတတဲ့ ဂျုံမှုန့်ဈေးနဲ့သာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်မှာ ဖြန့်နိုင်ရင်ဂျုံစိုက် တောင်သူတွေအတွက်လည်း ထိုက်သင့်တဲ့ အကျိုးအမြတ်ကို ရစေပြီး စားသုံးသူအတွက်လည်း ပစ္စည်းမှန် ဈေးမှန်အသုံးပြုနိုင်မှာဖြစ်လို့ ပြည်ပက ဂျုံမှုန့်အစား ဂျုံစေ့ ကိုသာ တင်သွင်းရင် ပိုမိုကောင်းမွန်တယ်လို့ သုံးသပ်သံကို ကြား သိရပါ တယ်။ ဂျုံစက်ရုံများ တိုးပွားလာခြင်း                    ရန်ကုန်မြို့မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ဂျုံလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်လာတဲ့ Diamond Star  ကုမ္ပဏီမှ တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးပြောကြားတာ ကတော့ " မြန်မာနိုင်ငံဟာ ၁၉၉၆ ခုနှစ်အထိ ပြည်တွင်းဂျုံမှုန့် လို အပ်ချက်ရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို တင်သွင်းခဲ့ရပါတယ်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ် က စပြီး နိုင်ငံတော်ရဲ့တွန်းအားပေးမှုကြောင့် ကျွန်တော်တို့လို ပြည် တွင်း လုပ်ငန်းရှင်များမှ ဂျုံစက်ရုံတွေ တိုးချဲ့တည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပြီး ၂၀၀၁ ခုနှစ်မှာ ပို့ကုန်သွင်းကုန် လုပ်ငန်းများ မှန်ကန်မှု ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီမှ ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းခွင့် ပိတ်ခဲ့တဲ့အတွက် ပြည်တွင်းစက်ရုံများထပ်မံပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိပြည်တွင်း စက်ရုံ တွေက ဂျုံမှုန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မှုကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ရန်ကုန်မှာ ပုဂ္ဂလိကစက်ရုံ ၄ ခုမှ တစ်ရက် တန်ချိန် ၁၆၆၀၊ မုံရွာ၊ မန္တလေးနဲ့ အခြားမြို့များမှာရှိတဲ့ ပုဂ္ဂလိကပိုင်စက်ရုံ ၅၀ ခန့်မှ တန်ချိန် ၅၀၀ ခန့်၊ အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်ပိုင်စက်ရုံမှ ၁၃၀ တန်ခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ အတွက် စုစုပေါင်းစက်စွမ်းအားဟာ နေ့စဉ်တန် ၂၃၀၀ခန့် ထုတ် လုပ်နိုင်စွမ်း ရှိပြီး တစ်နှစ်လုံးအနေနဲ့ တန်ချိန် ၈ သိန်းကျော်လောက် ထုတ်လုပ်နိုင်ပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုထက် စက်စွမ်းအားကပိုနေလို့ ဂျုံမှုန့်တင် သွင်းဖို့မလို                    ဆက်လက်ပြီး " လက်ရှိ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုမှာ ဂျုံစေ့အနေနဲ့ တန်ချိန် ၃ သိန်းခန့်သာ ရှိလို့ တစ်နိုင်ငံလုံး ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ စက်စွမ်းအားရဲ့ ၃ ပုံ၁ ပုံခန့်သာ စားသုံးလျက်ရှိတဲ့အတွက် ပြည်ပက ဂျုံမှုန့် တင်သွင်းဖို့ မလိုသေးဘူးလို့ ယူဆပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတော်က ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းဖို့ ပိတ်ပြီး ဂျုံစေ့တင်သွင်းခွင့်ပြုထားခြင်းဟာ အားသာ ချက်တွေရှိလို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအား ရှိနေပြီးသားဖြစ်လို့ ပြည်တွင်းတောင်သူ များ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သလောက် အချိန်မရွေး ဝယ်ယူအသုံးပြုပေးနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် တောင်သူတွေ ဂျုံစေ့ စိုက်ပျိုးလို့ စီးပွားရေးတွက်ခြေကိုက်လာရင် ပိုမိုစိုက်ပျိုးလာ နိုင်မှာဖြစ်လို့ တောင်သူတွေရဲ့ စီးပွားရေးလည်းတိုးတက်လာမှာဖြစ်ပါ တယ်။ ဒါ့အပြင် ဂျုံစေ့မှ အမှုန့်ကြိတ်ရာမှာ ပြည်တွင်းလုပ်သားများ ကို အလုပ်အကိုင်အခွင့်အရေး ပိုမိုရရှိလာနိုင်ပြီး စက်စွမ်းအားပြည့် ထုတ်လုပ်နိုင်ရင် တိုက်ရိုက်လုပ်သားဦးရေ ၁၅၀၀၀ ခန့်နဲ့ သွယ်ဝိုက် လုပ်သားဦးရေ ၆၅၀၀၀ ခန့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရရှိပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။ ကုန်ကြမ်းတင်သွင်းမှုက ကုန်ချောထက် အကျိုးများတယ်လို့ဆို                    " ဒါ့အပြင် ဂျုံစေ့ကြိတ်ခွဲရာမှ ထွက်ရှိတဲ့ ဖွဲနု၊ ဖွဲကြမ်းများ ဟာလည်း တိရစ္ဆာန်အစာအတွက် အရေးပါတဲ့ ကုန်ကြမ်းအဖြစ် ပြည်တွင်းမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းအတွက်လည်း အထောက်အကူပြုနေပါ တယ်။ ဒီလို အကျိုးကျေးဇူးတွေကြောင့် နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ ကုန်ကြမ်းများကို ဦးစားပေးတင်သွင်းစေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ကုန်ချော တင်သွင်းခွင့်ပြုတဲ့နိုင်ငံများမှာလည်း တင်သွင်းပမာဏ ကန့်သတ်ထားခြင်း၊ ဒါမှမဟုတ် ကုန်ကြမ်းထက် ကုန်ချောကို တင်သွင်း ခွန် တိုးမြှင့် ကောက်ခံခြင်းတွေ ပြုလုပ်တာတွေရှိပါတယ်"လို့ အကြံပြု ဆွေးနွေးပါတယ်။ ဂျုံမှုန့်တင်သွင်းရင် ဈေးသက်သာနိုင်ပေမဲ့ အရည်အသွေးတော့ ကွာမယ်လို့ဆို                     OK ဂျုံမှုန့်လုပ်ငန်းမှ အုပ်ချုပ်မှုဒါရိုက်တာ ဦးတင်ဦးနဲ့ ဆွေးနွေးရာမှာလည်း "လက်ရှိမှာ ဂျုံစေ့ပဲ တင်သွင်းနေရာက ဂျုံမှုန့်ပါတင်သွင်းခွင့်ပြုမယ်ဆိုရင်တော့ ဈေးကွက်မှာ ဂျုံမှုန့်ပေါပြီး ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ ရရှိလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဂျုံမှုန့်ဆိုရာမှာ မုန့်လုပ်ငန်းရှင်အမျိုးအစားအရ အသုံးပြုတဲ့ ဂျုံမှုန့်အရည်အသွေး အမျိုးမျိုးရှိတဲ့အတွက် ပြည်ပက တင်သွင်းတဲ့ ဂျုံမှုန့်ဟာ Customer  အကြိုက်ဖြစ်ဖို့လည်း ခက်ခဲပါတယ်။ ဥပမာ အနေနဲ့ တင်သွင်းသူ များအနေနဲ့ သာမန်အဆင့် ဂျုံမှုန့်ကို ဈေးလျှော့ရောင်းနိုင်ပေမဲ့ Special quality  ဂျုံမှုန့်အမျိုးအစားဟာ ပြည်ပကဂျုံစေ့တင်သွင်းပြီး ကြိတ်တဲ့ ပြည်တွင်းဂျုံမှုန့်ကို ယှဉ်ပြီးရောင်းနိုင်မယ်မထင်ပါဘူး" လို့ ဆိုပါတယ်။ ဂျုံမှုန့်များလျော့ချနိုင်ခြင်းမရှိသေးတဲ့ အခက်အခဲများ                   ဆက်လက်ပြီး " လက်ရှိကျွန်တော်တို့ ဂျုံစေ့တင်သွင်းရာမှာ ဆိပ်ကမ်း facilities  မပြည့်စုံတဲ့အတွက် ကွန်တိန်နာနဲ့သာ တင်သွင်း နေရတာကလည်း ဂျုံမှုန့်ဈေးလျှော့ပြီး မရောင်းနိုင်တဲ့ အချက်ထဲမှာ ပါပါတယ်။ အခြားနိုင်ငံ တွေမှာ ဂျုံစေ့တင်သွင်းတဲ့အခါ ဆိပ်ကမ်းမှာ လေစုပ်တင်နိုင်တဲ့ အခြေခံအဆောက်အဦပြည့်စုံတဲ့အတွက် သင်္ဘောအစီးလိုက်တင်သွင်းနိုင်လို့ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး ဂျုံမှုန့်ကို ဈေးချရောင်းနိုင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ချက် ကတော့ ဂျုံက ထွက်တဲ့ By-products  ဖြစ်တဲ့ ဂျုံဖွဲနုက ပြည်တွင်းမှာ ဈေးကောင်း မရတာပါဘဲ။ ပြည်တွင်းမှာ ဂျုံဖွဲနုကို တိရစ္ဆာန်အစာအတွက် တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုမှုနည်းတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာဆိုရင် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ ထွန်းကားတော့ တိရစ္ဆာန်အစာဖြစ်တဲ့ ဂျုံဖွဲနုဈေးကောင်းရရှိပြီး ဂျုံမှုန့်ဈေးကို ချရောင်း နိုင်ပါတယ်။ နောက်စက်ရုံလည်ပတ်ရာမှာ မီးအားအပြည့်မရရှိတဲ့ အခါ မီးစက်အသုံးပြုရတော့ တစ်ယူနစ် ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမားပါ တယ်။ ဒါတွေကဂျုံမှုန့်ဈေးလျှော့ချမရောင်းနိုင်တဲ့ အခက်အခဲတွေပါ" လို့ပြောပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ကျိတ်ခွဲတဲ့ ဂျုံမှုန့်များ ဘေးကင်းစိတ်ချရကြောင်း အာမခံချက်ပေးနိုင်                   " ကျွန်တော်တို့ ဂျုံစေ့တင်သွင်းပြီး ပြည်တွင်းမှာ ကြိတ်ခွဲခြင်း အားဖြင့် ရရှိတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေကတော့ ဂျုံမှုန့် Customer တွေ လိုအပ်တဲ့ Quality ကို Customer များအကြိုက် ထုတ်လုပ် ရောင်းချပေးနိုင်တယ်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ရရှိမယ်၊ ပြီးတော့ ဂျုံမှုန့်အနေနဲ့လည်း စားသုံးသူတွေ food safety အဖြစ် စိတ်ချလက်ချဝယ်ယူသုံးစွဲနိုင်တဲ့ အာမခံချက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဂျုံမှုန့် တင်သွင်းခွင့်ပြုခြင်းဟာ ဈေးကွက်တစ်ခုပဲကြည့်ရင် မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဈေးပေါတဲ့ ဂျုံမှုန့်တွေ တင်သွင်းခြင်း အားဖြင့် ပြည်တွင်းဂျုံစေ့ စိုက်ပျိုးသူတွေ ထိခိုက်နိုင်သလို ဂျုံမှုန့်စက်ရုံတွေကရရှိတဲ့ အလုပ် အကိုင် အခွင့်အလမ်းလည်း နည်းပါးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော် တို့ ဂျုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ Contract farming  ပုံစံနဲ့ တောင်သူ တွေကို မျိုးစေ့နဲ့ သွင်းအားစုအတွက် ငွေချေးပေးပြီး ဂျုံကို ပြန်လည် ဝယ်ယူ ပေးတဲ့အတွက် တောင်သူတွေအတွက် ပုံမှန်ဈေးကွက် ရရှိနိုင်လို့ အထွက်နှုန်းပိုပြီး အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိပါတယ် " လို့ ဆွေးနွေးပါတယ်။ တင်သွင်းစရိတ်လျော့ချရေး အခြေခံအဆောက်အဦးများ တိုးမြှင့်သင့်၊ တင်သွင်းသူများမှလည်း မျှတတဲ့ အကျိုးအမြတ်နဲ့ ဆောင်ရွက်သင့်                 တကယ်တော့ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု လုံလောက်ဖို့အတွက် ပြည်တွင်းမှာ တိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ နိုင်ငံတော် အတွက် အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ရေမြေအကန့်အသတ်အရ စိုက်ပျိုးရတဲ့ ဂျုံစေ့အနေနဲ့ ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက် ပြည့်ဝအောင် ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းမရှိရင်လည်း လိုအပ်ချက်ကို ဝယ်ယူတင်သွင်းရမှာဘဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဝယ်ယူတင်သွင်းတဲ့အခါ ပြည်တွင်းလုပ် ငန်းရှင်များ အကျိုးအမြတ်ရှိပြီး ဈေးနှုန်းယှဉ်ပြိုင်ရောင်းချနိုင်ဖို့အတွက် အရေးပါတဲ့ တင်သွင်းစရိတ်လျှော့ချရေး လိုအပ်တဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံများ တိုးမြှင့်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်ရှိတင်သွင်းနေတဲ့ ဂျုံလုပ်ငန်း ရှင် များအနေနဲ့လည်း ပြည်တွင်းစက်ရုံငယ်များ လုပ်သာကိုင်သာရှိစေဖို့ မျှတတဲ့ဈေးနှုန်း၊ သင့်တင့်တဲ့ အကျိုးအမြတ်နဲ့ ဆောင်ရွက်ကြ မယ်ဆိုရင်ဖြင့် ရေရှည်လက်တွဲဆောင်ရွက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ AFTA , AEC တို့မှာ လုပ်ငန်းရှင်များ ရှင်သန်နိုင်ရေး                  ပြည်ပက တရားမဝင်ရောက်ရှိလာတဲ့ ဂျုံမှုန်များကြောင့် လက်ရှိအချိန်မှာတောင် ပြည်တွင်းဂျုံမှုန့်စက်ရုံတချို့ ယှဉ်ပြိုင် ရောင်းချနိုင်မှုမရှိရင် နောင်မကြာမီ ရောက်ရှိတော့မယ့် ၂၀၁၅ မှာ တွေ့ကြုံရမယ့် Asean Free Ttrade Area , Asean Economi Community တို့မှာလုပ်ငန်းရှင်များ မကျရှုံးရေးကိုလည်း ထည့်သွင်း စဉ်းစားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ပြည်ပက အရည်အသွေးမမီတဲ့ ဂျုံမှုန့်အမျိုးအစားများ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်မှုမရှိတဲ့ ဂျုံမှုန့်များ ဝင်ရောက်မလာရေးကိုလည်း လိုအပ်တဲ့ စည်းမျဉ်းများနဲ့ ကန့်သတ်ဖို့လိုအပ်နေပါပြီ။ ဒီလိုဆောင်ရွက်ဖို့ဆိုရာမှာ လုပ်ငန်းရှင်တစ်မျိုးထဲ ဆောင်ရွက်လို့မရသလို အစိုးရတစ်ခုထဲကလည်း ဆောင်ရွက်လို့မရတဲ့အတွက် လုပ်ငန်းရှင်ကြီး၊ လတ်၊ သေး အားလုံးစုပေါင်းတဲ့ အသင်းအဖွဲ့များမှ တက်ကြွစွာဦးဆောင်ပြီး သက်ဆိုင်ရာဌာနများနဲ့ လက်တွဲဆောင်ရွက်ကြရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေနဲ့ လုပ်ငန်းရှင်များ အဆင်ပြေချော့မွေ့စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး အဘက်ဘက်က ဖြေလျှော့ပေးနေတဲ့ ယခုလိုကာလမှာ လုပ်ငန်းရှင်များကတော့ မိမိလုပ်ငန်းသဘာဝ၊ ရယူလိုတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို တင်ပြနေပါပြီ။ ဂျုံစေ့သွင်းသည် ဖြစ်စေ၊ ဂျုံမှုန့်သွင်းသည်ဖြစ်စေ အဓိကတော့ ပြည်တွင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူတွေကို မထိခိုက်ဘဲ၊ ပြည်သူများရဲ့ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုမိုရရှိဖို့။ လုပ်ငန်းရှင် အကြီး၊ အလတ်၊ အသေးအားလုံး ဆက်လက်ရှင်သန်ရေးနဲ့ စားသုံးသူများ ဘေးကင်း စိတ်ချရတဲ့ စားသောက်ကုန်များဖြစ်ဖို့ကိုတော့ အဓိကထား စဉ်းစားဖို့တော့လိုကြောင်းပါ။

Pages