Background
နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေး၊လူမှုရေး နှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ ပီပြင်စွာဆောင်ရွက်နိုင်ရန်စာရင်းဇယား၊ အချက်အလက်၊ ကိန်းဂဏန်းများက အရေးပါ အရာရောက်လှပါတယ်။ ထို့ အတူကျွန်မတို့ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေး ဦးစီး ဌာနရဲ့သတင်းအချက်အလက်များ၊ စာရင်းဇယားများကလည်း စကားပြော သော ကိန်း ဂဏန်းများဖြစ် တယ် ဆို တာ ငြင်း လို့မရပါဘူး။ တိုင်းတစ်တိုင်း/မြို့နယ်တစ်မြို့နယ်ရဲ
တရုတ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် အာဟာရ ချို့တဲ့သူဦးရေအများဆုံးနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ် က နိုင်ငံ လူဦးရေ၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်း(သန်း ၃၀၀)အထိအာဟာရချို့တဲ့ကြသည်။မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် လာခဲ့သဖြင့်ထိုလူဦးရေ၏ထက်ဝက်ခန့်ကို ဆင်းရဲ နွမ်းပါးပြီး၊ ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးသောဘဝမှ ကယ် ထုတ်နိုင် ခဲ့သည်။သို့တိုင်အောင်ကျေးလက်ဒေသ များတွင် နေထိုင်ကြသည့် ကျန်လူဦးရေသန်း ၁၅၀ တို့မှာ ယနေ့ထိတိုင် ဆင်းရဲနွ မ်းပါးနေကြဆဲဖြစ် သည်။ အဆင်းရဲဆုံးဒေသများရှှိ အသက် ၆ နှစ်မှ ၁၅ နှစ်အတွင်း ကလေးငယ်ဦးရေ ၈၈ သန်း အနက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့်တွင် သံဓာတ်ချို
ဇူလိုင်လရဲ့ ပထမ ၁၀ ရက်အတွင်းမှာ စားဖိုဆောင်သုံး သီးနှံဖြစ်တဲ့ ကြက်သွန်နီဟာ အတက်ဘက်ကို ဦးတည်လာ တယ်လို့ ပြောရမှာပါ။ ရက်အလိုက်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ကုန်ဈေး နှုန်းနဲ့ အဝင်တွေကို လေ့လာကြည့်ရင်-
နေ့စွဲ အဝင်ပိဿာချိန် တစ်ပိဿာ(ကျပ်) ထိပ်စ လတ်စ အောက်စ၁ .၇ .၁၄ ၃၅၀၀၀ ၄၂၅ ၃၇၅ ၃၀၀၂ .၇ .၁၄ ၇၀၀၀၀ ၄၂၅ ၃၇၅ ၃၀၀၃ .၇ .၁၄ ၈၀၀၀၀ ၄၂၅ ၃၇၅ ၃၀၀၄ .၇ .၁၄ ဥပုသ်၅ .၇ .၁၄ ၁၁၀၀၀၀ ၄၅၀ ၄၀၀ ၃၂၅၆ .၇ .၁၄ ၇၅၀၀၀ ၄၅၀ ၄၀၀ ၃၂၅၇ .၇ .၁၄ ၇၅၀၀၀ ၄၇၅ ၄၅၀ ၃၅၀၈ .၇ .၁၄ ၁၄၀၀၀ ၄၇၅ ၄၅၀ ၃၅၀
ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေးတွေကို အသုံးပြုတဲ့အခါ မမှန်မကန် လုပ်တာကို အကာအကွယ်ပေး မယ့်စည်းမျဉ်း ဥပဒေ တွေမပြဋ္ဌာန်းမီ အထိ Bitcoin ကဲ့သို့ ငွေကြေးသဘောအသုံးပြုတဲ့ငွေကြေး မျိုးနဲ့လုပ်ငန်းတွေ မဆောင်ရွက်ဖို့ ဒေသတွင်းရှိဘဏ်တွေကို ဥရောပဘဏ်လုပ် ငန်းကြီးကြပ်သူတွေက ဇူလိုင် ၄ ရက်က နှိုးဆော်ထားကြောင်း အေအက်ဖ်ပီ သတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
အိမ်ခြံမြေဈေးနှုန်းတွေခေါင်ခိုက် အောင်မြင့်တက်နေပေမယ့် မြို့ပြတည် ဆောက်ရေးနဲ့ ရေရှည် တည်တံ့တဲ့ အဆောက် အဦတွေ တည်ဆောက်ရေး ကအာရှပစိဖိတ်ဆောက်လုပ်ရေးဈေး ကွက်ကို ဦးဆောင်သွားလိမ့်မယ်လို့Frost & Sullivan သုတေသနအဖွဲ့ရဲ့ သုံးသပ်ချက်ကို သည်နေရှင်းသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
ကစားစရာအရုပ်ကလေးများထဲတွင် မူးယစ် ဆေးဝါးနှင့်ငွေစက္ကူများ ထည့်သွင်း သယ်ဆောင် သည့် နည်းဖြင့် မှောင်ခို သမားတို့ ကုန်သွယ်မှုပြု လုပ်ခဲ့ကြဖူးသည်။ ထိုနည်းလမ်းဖြင့် ကိုလံဘီယာ နိုင်ငံမှ မူးယစ်မှောင်ခိုဂိုဏ်းများက မူးယစ်ေ ဆး ရောင်းရငွေများကို အမေရိကန်နိုင်ငံမှ အစာသွပ် တိရစ္ဆာန်အရုပ်ကလေးများတွင် ထည့်သွင်းကာ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံသို့ တင်ပို့ကြသည်။ အရုပ်ထဲမှာ ထည့်သွင်းလာသည့်ဒေါ်လာငွေများကိုကိုလံဘီယာ နိုင်ငံသို့ ရောက်သည့်အခါတွင် ပီဆိုငွေသို့ ပြောင်းလဲကာ ဘဏ်စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းကြခြင်းဖြင့် ငွေမည်းကိုငွေဖြူဖြစ်အောင် ဖန်တီးကြသည်။ အမေရိကန် အကောက်ခွန်ဝန်ထမ်းများက လွန်ခဲ့ သော နှစ်အနည်းငယ်ကမှ ထိုဖြစ်ရပ်ကို ရှာဖွေ ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတော်သည်ပြည်ပမှ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသည့် ကုန်ပစ္စည်းများအား တားဆီးရန်နှင့် အခွန်ရရှိစေရန်၊ စားသုံး သူများအား ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးနှင့် အကာအကွယ်ပေးရေးလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ရန်၊ ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ မြှင့် တင်ခြင်း လုပ်ငန်းများကိုဆောင်ရွက်ရန်စသည့်အချက်များဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ် မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် စားသုံးသူ အကာ အကွယ်ပေးရေးဥပဒေကိုပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ထိုဥပဒေတွင် ပုဒ်မ (၃၁) ခုပါဝင်ခဲ့ပြီး စားသုံးသူ၏ အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန်များ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၏အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန်၊ တားမြစ်ချက်များကိုပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။
ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍနှင့် ကုန်သွယ်မှု ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးညှိနှိုင်းအစည်း အဝေးကိုရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး စီးပွား ရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာနတွင် ဇွန်လ ၂၁ ရက် က ကျင်းပ ခဲ့ရာ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ် ရေးဝန် ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်၊ ဒုတိယဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ပွင့်ဆန်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရ အဖွဲ့ စီမံ/စီပွား ဝန်ကြီး ဦးသန်းမြင့်၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဒေါက်တာအောင်ထွန်းသက်၊ပြည်ထောင် စု မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည် များနှင့် စက်မှု လက်မှုအသင်းချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းအောင် နှင့် ဒုဥက္ကဋ္ဌများ၊ ဌာနဆိုင်ရာများ မှ တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်များ၊ အသင်းအဖွဲ့ အသီးသီးမှဥက္ကဋ္ဌများတက်ရောက်ခဲ့ကြ ပါသည်။
အဆိုပါ အခမ်းအနားတွင်စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့် က နိုင်ငံတော် အစိုးရသည် နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးအတွက် ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများကို တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့် ဆောင်ရွက် လျက် ရှိ ပါကြောင်း၊ ပထမ အဆင့်မှာ နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ ဒုတိယအဆင့် စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်း လဲမှု၊ တတိယအဆင့်မှာ အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုနှင့် စတုတ္ထ အဆင့်မှာပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍပြောင်းလဲဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး ကို ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပါ ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်မှန်သော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကြောင့်နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးတွင် တိုးတက်လာ ခဲ့သလို နိုင်ငံတကာ၏ကူညီပံ့ပိုးပေးမှုများကြောင့် ပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားရေးဘ၀ တိုးတက်မှုများကိုလည်း လျင်မြန် စွာ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါကြောင်း၊ အခြေခံဥပဒေအရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင့်သုံးသည့် စီးပွားရေးစနစ် သည် ဈေးကွက် စီးပွားရေးစနစ်ဖြစ်သလိုပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ၏စီးပွားရေးစွမ်းအားကိုအဓိကအားထား၍ မောင်းနှင်သော စနစ်ဖြစ်သောေ ကြာင့်နိုင်ငံတော်အစိုးရ သည် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးရေးကို အထူးပြုဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်းဖြစ်ပါ ကြောင်း ပို့ကုန်က ဦးဆောင်သည့် ရေ ရှည်တည်တံ့မည့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်မှုရရှိနိုင်ရန် အမျိုးသားပို့ကုန် မဟာဗျူဟာ ကိုလည်း နိုင်ငံတကာ ကုန် သွယ်မှုဗဟိုဌာန၏ နည်းပညာအကူ အညီဖြင့် ကုန်သည်အသင်းများနှင့် တက်ညီ လက်ညီ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် လျက်ရှိ ပါကြောင်း၊ ယခုအခါ နိုင်ငံ တော်၏ပွင့်လင်းမြင်သာသောနိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးပြုပြင်ေြ ပာင်း လဲမှုများဖြင့်နိုင်ငံ တကာမှရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မှုများ တိုးတက်စီးဝင်လျက်ရှိသလို စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု များ လည်း ပြန် လည် ဖြေေ လျာ့မှု ပြု လာပြီဖြစ်ပါကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ယခုအချိန်သည် နိုင်ငံ တော်အနေဖြင့် စီးပွားရေး တိုးတက်မှု အတွက် အရှိန်မြှင့်ရ မည့် အချိန် ဟု ဆို နိုင်ပါကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော် သမ္မတ၏ လမ်းညွှန်ချက်နှင့်အညီ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းေ ရာင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့်ပုဂ္ဂလိကကုန်သည် အသင်းအဖွဲ့များ၊ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ပုံမှန်ထိေ တွ့၍အပြန် အလှန်ညှိနှိုင်း တိုင်ပင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည့်အစီအစဉ်တစ် ရပ်ချမှတ်လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပြီးလုပ် ငန်းရှင်များ၏ တင်ပြချက်၊လိုအပ်ချက်များ ကိုလည်း စီးပွားရေးကော်မတီနှင့် နိုင်ငံ တော်သမ္မတထံသို့ အချိန်နှင့် တပြေးညီ တင်ပြကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဖြစ် ပါကြောင်း၊ ယခုအခါ နိုင်ငံတော်အစိုးရ အနေဖြင့် စီးပွားရေးကဏ္ဍ၌ တိုးတက်မှု အထိုက်အလျောက်ရရှိနေလို့ ယခုထက် ပိုမိုတိုးတက်ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ် လျက်ရှိပါကြောင်း၊ နိုင်ငံတော် အစိုးရ အနေဖြင့်ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေးအတွက်ဖြေလျော့ပေးမှုများဆောင် ရွက်ပေးခဲ့သော်လည်းအဆိုပါဖြေလျော့ ပေးမှုများကို အခွင့်ကောင်း ယူပြီး တရား မဝင်တင်သွင်းမှုများနှင့် စားသုံးရန် မသင့်သည့် စားသောက်ကုန်များကို တင်သွင်းလျက် ရှိနေသည့် အတွက် ထိထိ ရောက်ရောက်တားဆီးနှိမ်နင်းသွားရန် လိုအပ်လျက်ရှိပါကြောင်း၊ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပုဂ္ဂလိက ကုန်သည်အသင်းအဖွဲ့များ လုပ်ငန်းရှင်များကလည်း တက်တက်ကြွကြွ ဆွေးနွေးအကြံပြုပေးကြပါရန် တိုက်တွန်းပြော ကြား ခဲ့ေ ကြာင်း သိရသည်။ ပုဂ္ဂလိကဏ္ဍနှင့်ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စများ နှင့် ပတ်သက် ၍ နိုင်ငံတော် သမ္မတ အကြံ ပေး ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါက်တာအောင်ထွန်းသက် က စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ အစိုးရ၊ ပုဂ္ဂလိကနှင့် လူမှု အဖွဲ့အစည်း သုံးဦး သုံးဖလှယ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှလုပ်ငန်း များပိုမိုအဆင်ပြေနိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အတွကWTO ?AEC စည်းမျဉ်း စည်း ကမ်းများအရ Protect အစား Promotion အဖြစ်ဖော်ဆောင်ရန်လိုအပ် သလို နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် Outward Looking အမြင်ဖြင့် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရာတွင် တွေ့ကြုံလာသည့် စိန်ခေါ်မှုများ ကို အခွင့်အရေးအဖြစ် ပြောင်းလဲအသုံး ချတတ်ရန်အရေးကြီးပါကြောင်းဖြင့် အကြံပြုဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဆက်လက်ပြီးပြည်ထောင်စုမြန်မာ နိုင်ငံကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု အသင်းချုပ်နှင့် ညီနောင်အသင်းများက လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရာ၌ တွေ့ကြုံရသည့်အခက်အခဲပြဿနာများနှင့် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်သင့်သည့်နည်းလမ်းများ ကိုကဏ္ဍ အလိုက် ဆွေးနွေး တင်ပြခဲ့ကြပြီး ဆွေးနွေးချက်များအပေါ် သက်ဆိုင်ရာဌာနများနှင့် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးတို့မှဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေး ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
မြန်မာဈေးကွက်အတွင်း ကွန်ကရစ်ဘလောက်တုံးများထုတ်လုပ်ရန် အတွက် စင်္ကာပူနိုင်ငံ အခြေစိုက် ကုမ္ပဏီနှ င့် ဟောင်ကောင် အခြေစိုက် ကုမ္ပဏီတို့ ပူးပေါင်းကာ ဝင်ရောက်လုပ် ကိုင်ရန်စီစဉ်နေကြောင်းသိရသည်။''စင်္ကာပူနိုင်ငံအခြေစိုက်JJ-PUNလီမိတက်နဲ့ဟောင်ကောင်အခြေစိုက်TIO-Store ကုမ္ပဏီတို့ ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကွန်ကရစ် ဘလောက် တုံးစက်ရုံကိုလာမယ့်ဇွန်လ အစောပိုင်း မှာ စတင်ဖွင့်လှစ်မယ်လို့သိရပါတယ်'' ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မှု ကော်မရှင် မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြား သည်။
ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိလာသည့်ဈေး ကွက်စီးပွားရေးစနစ်အရ မြန်မာနိုင်ငံ တွင် စတော့ရှယ်ယာဈေးကွက်တစ်ခု ကို ထူထောင်နိုင်ရန် ကြိုးစားလျက်ရှိ ရာ ယခုအခါတွင် ရန်ကုန်စတော့ အိတ်ချိန်းဈေးကွက်အတွက်သင့်လျော် သည့် ကုမ္ပဏီငါးခုကို လျာထားခဲ့ပြီး ၎င်းင်းတို့အနက်မှ နှစ်ခုကို ရွေးချယ်ထား ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါကုမ္ပဏီငါး ခုဖြင့်ရန်ကုန်စတော့အိတ်ချိန်းဈေးကွက် ကို စတင်မည်ဖြစ်ပြီး လာမည့် ၂၀၁၅ခု နှစ်တွင် စတင်အကောင်အထည်ဖော် နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။