Background
အော်ဂဲနစ် တိုးတက်မှု (Organic Growth) ဆိုသည်မှာ ကုမ္ပဏီတစ်ခု လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရာမှ ရရှိလာသည့် ဝင်ငွေ အရင်းအမြစ်များကို ရင်းနှီးငွေအဖြစ် ပြန်လည်အသုံးပြုကာ တဖြည်းဖြည်းချင်း ကြီးပွားတိုးတက်ခြင်းကိုဆိုသည်။ အော်ဂဲနစ် တိုးတက်မှု နည်းစနစ်သည် နှေးကွေးပြီး အဆင့်တစ်ခုသို့ရောက် ရှိရန် အချိန်ကြာမြင့်စွာ စောင့်ဆိုင်းရသည်။ ထိုသို့ ကုမ္ပဏီတစ်ခု ၏တိုးတက်ကြီးပွားမှုနှုန်း နှေးကွေးသဖြင့် လုပ်ငန်းများချဲ့ထွင်ရန် အချိန်ကြာမြင့်ပြီး အခြားသော ပြည်တွင်းကုမ္ပဏီများ၊ ပြည်ပ ကုမ္ပဏီများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရာတွင် အသာစီး မရရှိနိုင်၊ ဈေးနှုန်းနှင့် အရည်အသွေး၊ ဝန်ဆောင်မှုများတွင်လည်း မယှဉ်ပြိုင်နိုင်၊ ဈေးက
မြန်မာ့ဆန်စပါးညီလာခံ ၂၀၂၂ တွင် ဖော်ထုတ်ချက် ၄၃ ချက် အနက် ကုန်စည်ဒိုင်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် လက်ရှိ ဆောင်ရွက်နေသည့်အခြေအနေများနှင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မည့်အစီအမံများနှင့်ပတ်သက်၍ ကုန်စည်ဒိုင်လုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးရေးကို စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည် နယ်အစိုးရအဖွဲ့များ ပူးပေါင်းကာ ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ရန် အချက်နှင့်ပတ်သက်၍ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကုန်စည်ဒိုင်များမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့်တွေ့ဆုံ၍ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန အစည်းအဝေးခန်းမ၌ ကုန်စည်ဒိုင်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပခဲ့သည်။ အဆိုပါဆွေးနွေ
နိုင်ငံတစ်ခု၏ စတော့ဈေးကွက်တွင် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ ပါဝင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်ရေး၊ ဆွဲဆောင်မှုရှိသည့် ဈေးကွက်တစ်ခုဖြစ်စေရေးနှင့် အရောင်းအဝယ်သွက်လက်မှုရှိစေရေးအတွက် ဆောင်ရွက်သင့်သည့်အချက် ငါးချက်ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ဈေးကွက်၏ Supply Side တွင်ရှိနေသည့် အများနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကုမ္ပဏီများ စတော့ဈေးကွက်သို့ ပိုမိုပါဝင်လာစေရေး၊ ဈေးကွက်ဝင်စတော့များ၏ အရည်အသွေးမြင့်မားရေး၊ Demand Side တွင်ရှိနေသည့် ပြည်တွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ အရေအတွက် မြှင့်တင်ရေး၊ ဈေးကွက်အခြေခံ အဆောက်အအုံများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် သတင်းအချက်အလက် ထုတ်ပြန်မှုများ အရည်အသွေး မြင့်မားရေးတို့ဖြစ
ဗဟိုကချုပ်ကိုင်သော စီးပွားရေးစနစ်ကျင့်သုံးခဲ့ပြီး နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ချွတ်ခြုံကျခဲ့သည့်ကာလများအလွန် ၁၉၉၀ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း မြန်မာ့စီးပွားရေးအဆောက်အအုံအတွင်း ဈေးကွက်(Market)ဟူသောစကားလုံး ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ Market-oriented system၊ market Economy၊ Market Economic System စသဖြင့် ဈေးကွက်စနစ်အခေါ်အဝေါ်များကို နေရာတကာတွင် ကြားသိမြင်တွေ့ခဲ့ကြရပါသည်။ ယခုတော့ ဈေးကွက်ဝေါဟာရသည် လူတိုင်းနှင့် ရင်းနှီးနေခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်ထဲ လူတိုင်းကျင်လည်လျက် စနစ်၏အကောင်းအဆိုးများကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်ရင်ဆိုင်နေကြရပြီလည်းဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာ့လူသားတိုင်း၏ ဘဝရပ်တည်မှုတွင် အဓိကလိုအပ်ချက် သုံးရပ်ဖြစ်သည့် စားရေး၊ ဝတ်ရေး၊ နေရေးတို့အတွက် အသုံးပြုရသော အရာဝတ္ထုပစ္စည်းများ၊ စားသောက်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ၏ အရည်အသွေးသည် သုံးစွဲသူ သို့မဟုတ် စားသုံးသူများကို စိတ်ကျေနပ်မှုပေးနိုင်ရပါမည်။ အရည်အသွေးမီ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ၊ စားသောက်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ရရှိနိုင်ခြင်းသည်ပင် အသက်ရှည်ကျန်းမာစေသော အကြောင်းတစ်ရပ်ဖြစ်ပေသည်။
တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို စားသုံးသူ များက တွန်းအားပေး၍ ဖွံ့ဖြိုးသည့်ပုံစံကို ကျင့် သုံးလျက်ရှိရာ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု အသွင်ပြောင်း လဲလာခြင်းကြောင့် ၎င်း၏ စားသောက်ကုန်ဈေး ကွက်အတွင်း ပြောင်းလဲမှုများ သိသိသာသာ ဖြစ် ပေါ်လျက်ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်စားသုံးသူ များ၏ ၈၆ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အစားအသောက် ဝယ် ယူသည့်အခါ စိတ်ချလုံခြုံမှုရှိစေရေးကိုထည့်သွင်း စဉ်းစားပြီး ၅၂ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အစားအသောက် ဝယ်ယူသည့်အခါ သို့မဟုတ် ရွေးချယ်သည့်အခါ ကုန်ပစ္စည်းအညွှန်းများကို ဖတ်ရှုကြလျက် ကျန်းမာရေးအသိအမြင်ဖြင့် အခြေခံအချက်များ ကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားလာကြ၍ ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအစာများနှင
နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရှိ သက်ဆိုင်ရာဌာနများသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ လွတ်လွတ်လပ်လပ် စီးဝင်မှုကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် အကောက်ခွန်ကဲ့သို့သော ကုန်သွယ်မှုအတားအဆီး သို့မဟုတ် အဟန့်အတားများ (Trade barriers) အသုံးပြုကြသည်။ အဆိုပါ အတားအဆီးများသည် နိုင်ငံများကြား ကုန်သွယ်မှုကို ဟန့်တားထားလေ့ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ပြည်တွင်းထုတ်ကုန် ပိုမိုစားသုံးရန်၊ အလုပ်အကိုင် ပိုမိုရရှိရန်၊ နိုင်ငံလုံခြုံရေး မြှင့်တင်ရန်နှင့် အခွန်ဘဏ္ဍာ ပိုမိုရရှိရန် ဆောင်ရွက်ရာတွင် ကုန်သွယ်မှုအတားအဆီးများမှာ အသုံးဝင်သည်။ ကုန်သွယ်မှုအတားအဆီးများ ကောင်းကျိုး သို့မဟုတ် အားသာချက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖ
သုတေသန အစီရင်ခံစာတစ်ခုအရ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အကုန် တွင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်း ဆိုရှယ်ကောမတ်စ် (Social-Commerce)ဟုခေါ်သည့် ဆိုရှယ်မီဒီယာများမှတစ်ဆင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်မှုပြုလုပ်သည့် တန်ဖိုးသည် စုစုပေါင်း အီးကောမတ်စ် (e-Commerce) ပြုလုပ်သည့်တန်ဖိုး၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း သို့မဟုတ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၂ ဘီလီယံ တန်ဖိုးအထိ ရှိမည်ဖြစ်ပြီး အများစုမှာ TikTok, Facebook နှင့် Instagram တို့ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပင်လယ်ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှု ဆက်တိုက်မြင့်တက်လာနေပြီး ဘဏ္ဍာနှစ် ခုနစ်လခွဲကျော်ကာလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၆ ဒသမ ၅၃၃ ဘီလီယံကျော်အထိ ကုန်သွယ်မှု ပြုလုပ်ထားနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကုန်သွယ်မှုစာရင်းဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။
နောက်ဆုံးရရှိထားသည့် ကုန်သွယ်မှုစာရင်းအရ ယခုဘဏ္ဍာနှစ်စ ဧပြီ ၁ ရက်မှ နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်အထိ ခုနစ်လခွဲကျော်ကာလအတွင်း ပင်လယ်ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှုမှ ပို့ကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆ ဒသမ ၈၅၈ ဘီလီယံ ကျော် တင်ပို့ထားနိုင်ပြီး သွင်းကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉ ဒသမ ၆၇၅ ဘီလီယံ ကျော် တင်သွင်းထားနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။
လူတိုင်းသည် တန်ဖိုးရှိချင်ကြပါသည်။ တန်ဖိုးရှိသော ပစ္စည်းများကိုသာ အလေးထားတတ်ကြပါသည်။ စားဝတ်နေရေးတွင်လည်း တန်ဖိုးကြီးကြီးကိုသာ သုံးစွဲလိုကြပါသည်။ အမှန်မှာမူ တန်ဖိုးရှိရန်အတွက် အရည်အသွေးရှိရန် အဓိကလိုအပ်ပါသည်။ အရည်အသွေးရှိလျှင် တန်ဖိုးတက်လာသည်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်စေ၊ ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်စေ တန်ဖိုးရှိရန်လိုအပ်ပါသည်။ အရည်အသွေးဖြင့်သာ တန်ဖိုးကို ဆုံးဖြတ်တတ်ကြပါသည်။ အရည်အသွေးကောင်းလေ၊ တန်ဖိုးရှိလေဖြစ်ပါသည်။ မည်သည့်ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကိုမဆို အရည်အသွေးများ ခွဲထားသကဲ့သို့ အဆိုပါ အရည်အသွေးများဖြင့်ပင် တန်ဖိုးကို ခွဲခြားတတ်ကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် အရည်အသွေးရှိမှ တန်ဖိ