Background
မဲခေါင်မြစ်ကြီးဟာ ကီလိုမီတာ ၄၈၈၀ ရှည် တဲ့အတွက် အရှေ့တောင်အာရှမှာ အရှည်လျား ဆုံးမြစ်တစ်ခုဖြစ် ပါတယ်။တိဘက်ကုန်းမြင့် ကနေ စတင်ခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်၊ မြန်မာ၊ လာအို၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ တွေကိုဖြတ်သ န်းပြီး တောင်သမုဒ္ဒရာထဲကို စီး ဝင်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်း အညာက ရွှေဘိုသားတစ်ယောက် ကယားပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်မြို့ကို ယခုလထဲ တာဝန်နဲ့ပြောင်းရွှေ့ ရောက် ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ခရီးမိုင်အားဖြင့် မိုင် ၄၀၀ နီးပါး အလှမ်း ကွာလို့ ရွှေဘိုနဲ့ကယား အဆက်အစပ်သိပ်မရှိေ လာက်ဘူးလို့ အမြင် ကျဉ်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လွိုင်ကော်မြို့လယ်က မြို့နမ်ရွှေစေတီတော် ကို ဖူးဖြစ်တော့မှ ရွှေဘိုသား အလောင်းမင်းတရားကြီး ဦးအောင် ဇေယျက ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၂၀၀ ခုနှစ်မှာ အယုဒ္ဓယမြို့ကို စစ်ချီ တော်မူစဉ်က သဲပုံစေတီတစ်ဆူအဖြစ် စတင်တည်ထား ကိုးကွယ်ခဲ့ ကြောင်း မှတ်သားလိုက်ရပါတယ်။
အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးရေးနိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် တစ်ဦးကျ GDP တိုးတက်ရေး အတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးနိုင်မှုအခြေ အနေ တိုးတက်ကောင်းမွန်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ နိုင်ငံ၏ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးရှာဖွေနိုင်မှုအတွက် အလုပ်လက်မဲ့အခြေအနေအား ဦးစွာခန့်မှန်းတွက်ချက်ရန် လို အပ်ပါသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံ၌ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် ဆင်းရဲနွမ်း ပါးမှုလျော့နည်းကျဆင်းရေးနှင့် ရည်မှန်းချက်များထားရှိရာ အလုပ် ကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးမှသာ မိသားစုအလိုက် ဝင်ငွေများ တိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။
အမြတ်များများပိုထွက်စေရန် အစီရင်ခံစာ များတွင် မမှန်မကန် ဖော်ပြခြင်းဖြင့် ဈေးကွက် အတိုးနှုန်းကို လိမ်လည်လုပ်ကြံမှု အတွက် ဘာ ကလေဘဏ်ကြီးအပေါ် ဒဏ်ငွေ ပေါင်သန်း၂၉၀ (ဒေါ်လာ ၄၅၃ သန်း) တပ်ရိုက်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ အမှုကို စုံစမ်းဖော်ထုတ်ခဲ့ရာတွင် ကမ္ဘာကျော် ဘဏ်လုပ်ငန်းကြီးများဖြစ်ကြသည့် စီးတီးဘဏ် (Citibank)နှင့် ဂျေပီမော်ဂန် (J.P. Morgan) တို့မှအစ ဟောင်ကောင်-ရှန်ဟိုင်း ဘဏ်လုပ်ငန်း ကော်ပိုရေးရှင်း (HSBC) နှင့် လွိုက်ဘဏ်လုပ် ငန်းစု (Lloyd’s Banking Group) တို့အထိ အလားတူ လိမ်လည်လုပ်ကြံမှုများ ဆောင်ရွက် ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ တစ်နည်းပြောရလျှင် စားသုံးသူများအား မထိခိုက်၊ မနစ်နာစေရေး အတွက် အကြီးအကျယ် တိုးမြှင့်ကာကွယ်ပေးရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေပြီဖြစ်ေ ကြာင်း ဧရာမ ဘဏ်လိမ်လည်မှုများက သတိပေးလိုက်ခြင်းဖြစ် သည်။
စားသုံးသူတွေမှာ အခွင့်အရေး အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအခွင့်အရေးတွေ ရှိနေ တာကို မြန်မာနိုင်ငံကစားသုံးသူတွေ အားလုံးကတော့ သိချင်မှသိမှာဖြစ်ပါတယ်။ စားသုံးသူတွေက ကုန်ပစ္စည်းနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေကို အသုံးပြုတဲ့အခါ မှာ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရမယ်၊ လုံခြုံစိတ်ချ ရမယ်။
ဇူလိုင် ၄ ရက်မှ ၁၀ ရက်ထိကာလအတွင်းမှာ မူဆယ်နယ်စပ်မှ သစ်သီးဝလံ တင်ပို့မှုများကို အသိပေးလိုပါတယ်။ ယခုကာလဟာသရက်သီးနဲ့ သခွားမွှေးရာသီ ချိန်ကုန်ပြီဖြစ်တဲ့အတွက် လက်ကျန်အနည်းအကျဉ်းသာအပို့ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဈေးကွက်နှင့် နီးစပ်သော ပြောင်းလဲမှုငွေကြေးအကြောင်း ပြောဆိုဆွေးနွေးနေကျ မိတ်ဆွေတစ်ဦး က "ဒေါ်လာဈေးတွေ တက်နေပြန်ပြီ၊ ဘယ်လိုလဲဗျ " ဟု ဆိုလာ သောအခါ "လာပြန်ပြီ၊ဒီကိစ္စ" ဟုသာ တုံ့ပြန်ပြောဆိုရင်း ကျပ်ငွေနှင့် ဒေါ်လာလဲလှယ်နှုန်း (ဒေါ်လာဈေးနှုန်း) တို့ကို လေ့လာကြည့်မိ သည်။
၂၀၁၂ ခုနှစ် ပထမ ခြောက်လအတွင်း ဗီယက်နမ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ကန်ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၁၃၀ အထိ ရောက်ရှိ ခဲ့ရာ ယခင်နှစ် အလားတူ ကာလကထက် ၆၅ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့တယ်လို့ ဗီယက်နမ်အကောက်ခွန်ဌာနမှ သတင်း ထုတ်ပြန် လိုက်တယ်။ ၎င်းင်းကာလအတွင်း မြန်မာမှ ဗီယက်နမ်ကို ကန်ဒေါ်လာ သန်း ၅၀ ဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်အလားတူ ကာလကထက် ၃၆ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်မှ မြန်မာကို ကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၈၀ ဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်အလားတူ ကာလကထက် ၉၁ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရ တယ်။ ဗီယက်နမ်က မြန်မာနိုင်ငံကို ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှု အများဆုံး နိုင်ငံများစာရင်းမှာ နံပါတ်(၁၃)နေရာကို ရရှိထားကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ ကို ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအများဆုံး ထိပ်တန်း ငါးနိုင်ငံမှာ စင်ကာပူ၊ တရုတ် (ပြည်မကြီး)၊ ဂျပန်၊ ထိုင်းနဲ့အင်ဒိုနီးရှားတို့ဖြစ်ကြောင်း Vietnam- news.vnagency.com.vn Website မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဗြိတိန် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့(FSA)သည် ကုန်ကြမ်းကြိုတင် ကုန်သွယ်မှုကော်မရှင် (CFTC)နှင့် တရားရေး ဌာန(DoJ)တို့ အပါအဝင် အမေရိကန်အစိုးရ အေဂျင်စီများနှင့် ပူးပေါင်းစစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်အရ ဘာကလေဘဏ်ကြီး ၏ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူ (Traders) ၁၄ ဦးပါဝင်နေသော ဧရာမ လိမ်လည်မှုကြီးကို ဇွန်လနောက်ဆုံးပတ် အတွင်းက ဖော်ထုတ်လိုက်သည်။
မန္တလေးတိုင်းမှာ ဒီနှစ်ရဲ့ သရက်ရာသီ နှုတ်ဆက်ခါနီးနေပါပြီ။ နောက်ပိုင်းမှည့်တဲ့ ဟင်္သာ၊ ရင်ကွဲ၊ ပန်းဆွဲတို့ကတော့ တချို့ခြံသိမ်းပြီး၊ တချို့ခြံကျန်သေးတာ တွေ့ရပါတယ်။