Background
ဈေးကွက်နှင့် နီးစပ်သော ပြောင်းလဲမှုငွေကြေးအကြောင်း ပြောဆိုဆွေးနွေးနေကျ မိတ်ဆွေတစ်ဦး က "ဒေါ်လာဈေးတွေ တက်နေပြန်ပြီ၊ ဘယ်လိုလဲဗျ " ဟု ဆိုလာ သောအခါ "လာပြန်ပြီ၊ဒီကိစ္စ" ဟုသာ တုံ့ပြန်ပြောဆိုရင်း ကျပ်ငွေနှင့် ဒေါ်လာလဲလှယ်နှုန်း (ဒေါ်လာဈေးနှုန်း) တို့ကို လေ့လာကြည့်မိ သည်။
၂၀၁၂ ခုနှစ် ပထမ ခြောက်လအတွင်း ဗီယက်နမ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ကန်ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၁၃၀ အထိ ရောက်ရှိ ခဲ့ရာ ယခင်နှစ် အလားတူ ကာလကထက် ၆၅ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့တယ်လို့ ဗီယက်နမ်အကောက်ခွန်ဌာနမှ သတင်း ထုတ်ပြန် လိုက်တယ်။ ၎င်းင်းကာလအတွင်း မြန်မာမှ ဗီယက်နမ်ကို ကန်ဒေါ်လာ သန်း ၅၀ ဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်အလားတူ ကာလကထက် ၃၆ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်မှ မြန်မာကို ကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၈၀ ဖိုးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်အလားတူ ကာလကထက် ၉၁ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရ တယ်။ ဗီယက်နမ်က မြန်မာနိုင်ငံကို ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှု အများဆုံး နိုင်ငံများစာရင်းမှာ နံပါတ်(၁၃)နေရာကို ရရှိထားကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ ကို ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအများဆုံး ထိပ်တန်း ငါးနိုင်ငံမှာ စင်ကာပူ၊ တရုတ် (ပြည်မကြီး)၊ ဂျပန်၊ ထိုင်းနဲ့အင်ဒိုနီးရှားတို့ဖြစ်ကြောင်း Vietnam- news.vnagency.com.vn Website မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဗြိတိန် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့(FSA)သည် ကုန်ကြမ်းကြိုတင် ကုန်သွယ်မှုကော်မရှင် (CFTC)နှင့် တရားရေး ဌာန(DoJ)တို့ အပါအဝင် အမေရိကန်အစိုးရ အေဂျင်စီများနှင့် ပူးပေါင်းစစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်အရ ဘာကလေဘဏ်ကြီး ၏ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူ (Traders) ၁၄ ဦးပါဝင်နေသော ဧရာမ လိမ်လည်မှုကြီးကို ဇွန်လနောက်ဆုံးပတ် အတွင်းက ဖော်ထုတ်လိုက်သည်။
မန္တလေးတိုင်းမှာ ဒီနှစ်ရဲ့ သရက်ရာသီ နှုတ်ဆက်ခါနီးနေပါပြီ။ နောက်ပိုင်းမှည့်တဲ့ ဟင်္သာ၊ ရင်ကွဲ၊ ပန်းဆွဲတို့ကတော့ တချို့ခြံသိမ်းပြီး၊ တချို့ခြံကျန်သေးတာ တွေ့ရပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံအလယ်ပိုင်းရှိ ဟူပေ့ပြည်နယ် ရဲ့ မြို့တော်ဝူဟန်ရဲ့ ဆင်ခြေဖုံးဒေသမှာ တည် ထောင်နေတဲ့ စတုန်ရန်း မီတာသုံးသန်းကျယ်ဝန်းတဲ့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဇုန် ဝင်းကြီးအတွင်းမှာ "Wuhan Greenland Center" လို့ အမည်ပေး ထားတဲ့ အမြင့် ၆၀၆ မီတာ၊ အထပ်ပေါင်း ၁၁၉ ထပ်ရှိတဲ့ မိုးမျှော်တိုက် (Skycraper) ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကတည်းက အုတ်မြစ်ချပြီး တည်ဆောက်နေ ပါတယ်။
တရားဝင်မီဒီယာများ၌ တရုတ်နှင့် ဗီယက် နမ်နှစ်နိုင်ငံ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်မျိုးဆက်များအဖြစ် ချီးကျူးထောပနာပြု ရေးသားေ ဖာ်ပြကြသည်။ထိုနှစ်နိုင်ငံသည် အဖြစ်အပျက်၊ အပြောင်းအလဲ များစွာဖြင့် သမိုင်းကြောင်းရှည်လျားစွာ တည်ရှိ ခဲ့သော အိမ်နီးချင်းများ လည်း ဖြစ်သည်။ မကြာ သေးမီကာလအတွင်း ဗီယက်နမ်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့အကြား မိတ်ဖြစ်ဆွေဖြစ် ဆက်ဆံရေးဗျူ ဟာ ခင်းကျင်းမှုများကို ထုတ်ဖော်ရည်ညွှန်းခြင်း မပြုသော်လည်း မြောက်ဘက်က နိုင်ငံကြီးကို သံခင်းတမန်ခင်းအရ အဟန့်အတားဖြစ်ေ စခဲ့သည် ဟုနားလည်ထားကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဗီယက် နမ်ဆက်ဆံရေးမှာ ကုန်သွယ်ရေးမှာသာမက အခြားမျက်နှာစာများစွာတွင် လည်း သိမ်မွေ့ ရှုပ် ထွေးလျက်ရှိသည်။
၂၀၁၅ အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်းမှာ အောင်မြင်စွာပါဝင်နိုင်ရေး ထိုင်းစားသောက်ကုန်လုပ်ငန်း လည်ပတ်သူများ အသင့် မဖြစ်သေးဘူးလို့ ထိုင်းနိုင်ငံစားသောက်ကုန်အဖွဲ့ (NFI)ရဲ့ စစ်တမ်းကောက်ယူချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ မေ ၈ ရက်မှ ၂၅ ရက်အတွင်း စားသောက်ကုန် ထုတ်လုပ်သူ ၇၈ ဦးကို စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့ရာမှာ အသေးစားလုပ်ငန်း ၁၅ ခု၊ အလယ်အလတ် လုပ်ငန်း ၁၇ ခုနဲ့ အကြီးစားလုပ်ငန်း ၄၆ ခု ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ယင်းစစ်တမ်းအရ ၅၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အသင့်မဖြစ်သေးပေမယ့် ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာတော့ ကောင်းစွာ ပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ ယင်းလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောကြားကြောင်း သိရပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံမှာ ရေနံချက်စက်ရုံတွေနဲ့ ရေနံ ဓာတုစက်ရုံပေါင်းနှစ်သောင်းကျော် ရှိတဲ့အနက် စက်ရုံပေါင်း ၁၃၀၀၀ ခန့်ဟာ ယန်စီမြစ်နဲ့ မြစ်ဝါ မြစ်ကမ်းတစ်လျှောက်မှာ တည်ရှိကြပါတယ်။ အစိုးရရဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးချက်တစ်ရပ်အရ တရုတ် နိုင်ငံရဲ့ အဓိကရေနံဓာတုစက်မှုလုပ်ငန်းကြီး ၈၁ ရာခိုင်နှုန်းဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို အလွယ် တကူ ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်တဲ့ ဧရိယာတွေဖြစ်တဲ့ မြစ်ချောင်း၊ ရေကန်၊ ရေတိမ်ဒေသတွေနဲ့ လူဦး ရေထူထပ်တဲ့ မြို့ကြီးနားတွေမှာ တည်ရှိကြတယ် လို့သိရပါတယ်။
CMP ဟု လူတိုင်းအလွယ်တကူခေါ်နေသည့် အပ်ကုန်စနစ် (ဝါ) လက်ခစားစနစ်ကို ယခင်က အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများနှင့် စက်မှု လုပ်ငန်းများကိုသာ လုပ်ကိုင်ခွင့်ပေးခဲ့ရာမှ ယခုအခါ ရေထွက် ပစ္စည်းများကိုပါ လုပ်ကိုင်ခွင့်ပေးနေပြီဟု သိရသည်။ယင်းကဲ့သို့ CMP စနစ်ကို လုပ်ကိုင်ခွင့်ရရှိရန်မှာ လွယ်ကူ လှသည်တော့မဟုတ်။ စမ်းသပ်ခံကာလတစ်ခုကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ ရသည်။ စမ်းသပ်ခံကာလအတွင်းတွင် ရေလုပ်ငန်းများအနေဖြင့် CMP စနစ်ဖြင့်လုပ်၍ အောင်မြင်မှု ရှိ၊ မရှိကို အဏ္ဏဝါဒေဝီ က ဖော်ဆောင်ပေး ခဲ့သည်။
ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တည်ထောင်ရန်အတွက် မည်သည့်မြို့တော်မှာ အခြေချရကောင်းမလဲ အမြင်ဖြင့် ဆာပါလိုနှ င့် ရီယိုဒီဂျနေရိုးမြို့တို့၏ ကောင်းကျိုးဆိုးပြစ်များကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မိသည်။ ဆာပါလိုထက် ရီယိုဒီဂျနေး ရိုးက အားသာသည့်အချက် မှာ ရေရှည်အတွက် အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့် စာသင်ကျောင်းများဖြစ် သည်။ ထိုမြို့တော်ကြီးနှစ်ခုစလုံးမှ ကျောင်းများ ကို ယမန်နှစ်က သွားရောက်လေ့လာခဲ့ဖူးသည်။ ရီယိုမှကျောင်းများက ဆာပါလိုကျောင်းများထက် သာလွန်ကောင်းမွန်ကြောင်း အလွယ်တကူ သိနိုင် သည်။ ဆာပါလိုမှ ကျောင်းများကို အစိုးရနှင့် မြူနီစီပယ်အဖွဲ့တို့က တည်ထောင်ထားကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ရီယိုမှ စာသင်ကျောင်း အားလုံးကို တော့ ဒေသန္တရအဖွဲ့ဖြစ်သည့် မြူနီစီပယ်က တည် ထောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းအတွက်ထူးခြား သည့် အားသာချက် မှာ ကောင်းမွန်သောစိတ်ကူး အကြံအစည်များကို ကျောင်းတိုင်းတွင် လက်တွေ့ ကျင့်သုံးနိုင်ခွင့်ရှိခြင်းဖြစ်သည်။