Background
တန်ဖိုးငယ်ငွေစက္ကူများ ဖြန့်ဖြူးလဲလှယ်ပေးလျက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်သည် ပြည်သူများငွေကြေးသုံးစွဲမှု လွယ်ကူ ချောမွေ့စေရန်အတွက် ၁ိ/-တန်မှ ၅ဝဝဝိ/-တန်အထိ ငွေစက္ကူများထုတ်ဝေလျက်ရှိရာ၊ ယင်းအနက်၁ိ/-၊ ၅ိ/-၊ ၁ဝိ/-၊ ၂ဝိ/-၊ ၅ဝိ/-၊ ၁ဝဝိ/-၊ ၂ဝဝိ/- နှင့် ၅ဝဝိ/- တန် တန်ဖိုးငယ်ငွေစက္ကူများအားလွယ်လင့်တကူသုံးစွဲနိုင်ရန် စဉ်ဆက် မပြတ် ဖြန့်ဖြူးလဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်းသိရှိ ရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်သည် ၂ဝဝ၅-၂ဝဝ၆ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်မှ ၂ဝ၁ဝ- ၂ဝ၁၁ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အထိ ၆ နှစ်တာကာလအတွင်း တန်ဖိုးငယ်ငွေစက္ကူများအား အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း ဖြန့်ဖြူးလဲလှယ်ပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည် ဘဏ္ဍာရေးနှစ် ကျပ်သန်းပေါင်း၂ဝဝ၅-၂ဝဝ၆ ၇၆၆၆.၁၈ဝ၂ဝဝ၆-၂ဝဝ၇ ၄၄၃၇.၈၈ဝ၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ ၁၁၁၅.၄ဝဝ၂ဝဝ၈-၂ဝဝ၉ ၄၄၇ဝ.၇၆ဝ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁ဝ ၁ဝ၂၆၇.ဝ၄ဝ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၁ ၅၈ဝ၈၆.၈ဝဝ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်သည် ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ ဈေးများဌာနသို့ ၂၂.၁.၂ဝဝ၈ ရက်နေ့မှစ၍ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၂၆ ဒသမ ၆ဝ သိန်း လဲလှယ်ပေးခဲ့ပြီး၊ ၁၄.၉.၂ဝ၁ဝ ရက်မှစ၍ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၆ဝ သိန်းသို့လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး မော်တော်ယာဉ် လိုင်းပေါင်းစုံ ထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီသို့ ၂၂.၁.၂ဝဝ၈ ရက်နေ့မှစ၍ အပတ်စဉ် ကျပ် ၂၆ ဒသမ ၆ဝ သိန်း လဲလှယ်ပေးခဲ့ပြီး၊ ၂၉.၃.၂ဝ၁၁ ရက်နေ့မှစ၍ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ်သိန်း ၂ဝဝ သို့လည်းကောင်း တိုးမြှင့်လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ ယင်းသို့ဆောင်ရွက်လျက် ရှိရာမှ ပြည်သူများအတွင်း လည်ပတ်သုံးစွဲနေ သည့် ဟောင်းနွမ်းစုတ်ပြဲ ငွေစက္ကူ လျော့နည်းပပျောက်စေရေးအတွက် ၃.၈.၂ဝဝ၉ ရက်နေမှစ၍ အမှတ်-၁၉၈၊ ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်းနှင့် ကမ်းနားလမ်းထောင့်၊ ပန်းပဲတန်းမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံ တော် ဗဟိုဘဏ်၊ ရန်ကုန်ဘဏ်ခွဲ၊ ငွေကြေးဌာန၊ ငွေစက္ကူလဲလှယ်ရေးကောင်တာ နှင့်ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အတွင်းရှိ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲ(၃ဝ)တို့တွင် ဟောင်းနွမ်း စုတ်ပြဲ ငွေစက္ကူများကို မိမိလဲလှယ်သည့် ငွေစက္ကူအမျိုးအစားအတိုင်း တန်ဖိုးတူ ငွေစက္ကူသစ်များဖြင့် နေ့စဉ် လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ နေပြည်တော်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်မှ နေပြည်တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီဈေးများဌာနသို့ ၈.၈.၂ဝဝ၈ ရက်နေ့မှစ၍ အပတ်စဉ် ကျပ် ၂၄ သိန်း လဲလှယ်ပေးခဲ့ပြီး ၁ဝ.၅.၂ဝ၁ဝ ရက်နေ့မှစ၍တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၇၅ သိန်း အထိ တိုးမြှင့်လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်၊ မန္တလေးဘဏ်ခွဲမှလည်း မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ ဈေးများဌာနသို့ ၈.၁ဝ.၂ဝဝ၈ ရက်နေ့မှစ၍ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၃၁ ဒသမ ၈ဝ သိန်းလဲလှယ်ပေးခဲ့ပြီး ၇.၁.၂ဝ၁၁ ရက်နေ့မှစ၍ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၃၁ ဒသမ ၇ဝ သိန်းအထိလည်းကောင်း၊ ၁၇.၈.၂ဝဝ၉ မှစ၍ ယနေ့အထိ မော်တော်ယာဉ် လိုင်းပေါင်းစုံထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီသို့ တစ်ပတ်လျှင် ကျပ် ၂၅ ဒသမ ၅ဝ သိန်းအားလည်းကောင်း လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ် နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်ဘဏ်ခွဲနှင့် မန္တလေး ဘဏ်ခွဲတို့မှ ကုန်တိုက်များ၊ ှSupermarket များ၊ စတိုးဆိုင်များ၊ ကုမ္ပဏီများအပြင် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်၊ စားသောက်ဆိုင်များသို့လည်း လုပ်ငန်းပမာဏ အပေါ်မူတည်၍ တန်ဖိုးငယ် ငွေစက္ကူများအား လဲလှယ်ပေးလျက် ရှိပါသည်။ ၎င်းအပြင် တစ်နိုင်ငံ လုံးရှိ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်များ အနေဖြင့်လည်း ဟောင်းနွမ်းစုတ်ပြဲ ငွေစက္ကူများ အား လာရောက်လဲလှယ်သည့် ငွေစက္ကူအမျိုးအစားအတိုင်း တန်ဖိုးတူ ငွေစက္ကူ သစ်များဖြင့် ပြန်လည်လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်သည် ယင်းသို့သာမန်ဟောင်းနွမ်းစုတ်ပြဲ ငွေစက္ကူ အဆင့်ထက် ကျော်လွန်သည့် ချွတ်ယွင်းငွေစက္ကူများ (မီးလောင်၊ ဆွေးမြေ့၊ ပိုးမွှားကိုက်၊ ဓာတ်ဆေး၊ ဆိုးဆေးမိ၊ ဆီစွန်းစသည်များ)ကိုမူ ယခင်က အမှတ်-၁၉၈ ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်းနှင့် ကမ်းနားလမ်းထောင့်၊ ပန်းပဲတန်းမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်၊ ငွေကြေးဌာန၊ ချွတ်ယွင်း ငွေစက္ကူများ တန်ဖိုးလဲလှယ်ပေးရေးဌာနစိတ်တွင် သာ လက်ခံစိစစ်လဲလှယ် ပေးလျက်ရှိရာမှ လုပ်သားပြည်သူများ ပိုမိုအဆင်ပြေစွာ လဲလှယ်နိုင်ရန်အတွက် နေပြည်တော်ခရိုင်၊ ဥတ္ထရသီရိမြို့နယ်၊ ရာဇသင်္ဂဟလမ်း၊ ရုံးအမှတ်(၅၅)၊ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်၊ ငွေကြေးဌာန၌ ၂ဝ၁ဝခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်မှစ၍လည်းကောင်း၊ မန္တလေးမြို့ ၈၂ လမ်းနှင့် ၂၆ လမ်းထောင့် မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲ (၁)၊ အဆောက်အအုံ ပထမထပ်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ် မန္တလေးဘဏ်ခွဲ၌ ၂ဝ၁၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃ရက်မှစ၍ လည်းကောင်း ချွတ်ယွင်း ငွေစက္ကူများတန်ဖိုး လဲလှယ်ပေး ရေး ဌာနစိတ် ဖွင့်လှစ်၍ လဲလှယ်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။
ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်မှာ ဝယ်လိုအားရှိတဲ့ "ချင်း " ကို တိုးချဲ့စိုက်ပျိုး တင်ပို့သင့်ကမ္ဘာ့ချင်းထုတ်လုပ်နိုင်မှုအခြေအနေ တစ်ကမ္ဘာလုံးချင်းထုတ်လုပ်မှုမှာ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်စာရင်းအရ တန်ချိန် ၁၄ သိန်း ၅ သောင်းကျော်ဖြစ်ပြီး အာရှတိုက်မှ ၈၈ ရာခိုင်နှုန်း၊ အာဖရိကတိုက်မှ ၁၂ ရာခိုင်နှုန်း ထုတ်လုပ်ကြကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ အများဆုံး ထုတ်လုပ်ပြီး တရုတ်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ နီပေါ၊ နိုက်ဂျီးရီးယား၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့မှာလည်း အများအပြားထုတ်လုပ်ကြကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံက ကမ္ဘာပေါ်တွင် ချင်းအများဆုံး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ထုတ်လုပ် မှုရဲ့ ၉ဝ ရာခိုင်နှုန်းကို ကုန်ကြမ်းအတိုင်း အသုံးပြုကာ ကျန်ပမာဏကို ချင်းခြောက်ပြုလုပ်ကြောင်း၊ ပျမ်းမျှအနေနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ ချင်းတင်ပို့မှုက ပြည်တွင်း ထုတ်လုပ်မှုရဲ့ ၁ဝ ရာခိုင်နှုန်းသာဖြစ်ပြီး ကျန် ၉ဝ ရာခိုင်နှုန်းကို သုံးစွဲကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အာဖရိကတိုက်ရှိ နိုက်ဂျီးရီးယားနဲ့ အီသီယိုပီးယားနိုင်ငံတို့မှာ စိုက်ပျိုးမှုလျော့နည်းလာပြီး တရုတ် နိုင်ငံမှာလည်း စိုက်ပျိုးမှုလျော့နည်းလာရာ ထုတ်လုပ်မှုပုံမှန်ထက်ကျဆင်းကာ ဈေးနှုန်းမြင့်မားလာဖွယ် ရှိကြောင်း သတင်းတွေအရ သိရှိရပါတယ်။ မြန်မာ့ချင်းထုတ်လုပ်မှုအခြေအနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ချင်းကို နှစ်စဉ် ဧပြီလနဲ့ မေလတွေမှာ စတင်စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ စိုက်ပြီး ၅ လ ခန့်အကြာ သြဂုတ်လနဲ့ စက်တင်ဘာလတို့မှာ ဥမ (မျိုးဥ) တွေကို တူးဖော်ရပါတယ်။ မျိုးပိဿာ ၆ဝဝ ရှိရင် ဥမပိဿာ ၄ဝဝ တူးဖော်ရနိုင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ချင်းသီးနံှအနေနဲ့ တူးဖော်ချိန်မှာ မတူးဖော် သေးဘဲ နောက်ရာသီတိုင်အောင် ထားလို့ရတဲ့အတွက် ကြိုက်ဈေးစောင့်ပြီး ရောင်းနိုင်တဲ့အနေ အထားရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ချင်းစိုက်ဧက တစ် ဧကမှာ မျိုးပိဿာ (၅ဝဝ မှ ၈ဝဝ) အထိသုံးစွဲကြရပြီး ပိဿာ ၃ဝဝဝ မှ ၅ဝဝဝ ကြားထွက်ရှိတာဖြစ်လို့ မျိုးသုံးစွဲမှုအ ပေါ် ၆ ဆခန့်ရှိကြောင်း၊ ချင်းခြောက်ပြုလုပ်ရာတွင် ချင်းအစိုပိဿာ ၁ဝဝ အခြောက်ခံပါက ချင်းခြောက် ၁၅ ပိဿာမှ ၁၈ ပိဿာထိ ရနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ချင်း ၇ဝ၂၇၄ တန်ထွက်ရှိပြီး ၂ဝဝ၈-၂ဝဝ၉ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ၇၁၆၈၇ တန် ထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ဘဏ္ဍာနှစ်အလိုက် ချင်းကို ပင်လယ်ရေကြောင်းမှ တင်ပို့မှုကို သုံးသပ်ကြည့်ပါက အောက်ပါအတိုင်း တွေရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်စဉ် ဘဏ္ဍာနှစ် တန်ချိန် (ထောင်ပေါင်း) တန်ဖိုး(ကန်ဒေါ်လာသန်းပေါင်း)၁။ ၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ ၂.၈၅ ဝ.၈၉၂။ ၂ဝဝ၈-၂ဝဝ၉ ဝ.၁၁ ဝ.၁ဝ၃။ ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁ဝ ၆.၇၄ ၂.၄၆ ၎င်းဇယားအရ ချင်းပြည်ပတင်ပို့မှုမှရရှိတဲ့ နိုင်ငံခြားငွေမှာ ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁ဝ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ဒေါ်လာ ၂ သန်း ခွဲခန့်နဲ့ အများဆုံးရရှိခဲ့ပါတယ်။ ချင်းဈေးကွက်နိုင်ငံတွေကတော့ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို အများဆုံး တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး စင်ကာပူ၊ မလေးရှား၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဗီယက်နမ်၊ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွေကို နှစ်စဉ်ဈေးကွက်မပျက်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ချင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တိုးမြင့်တင်ပို့နိုင်ရေး ချင်းပို့ကုန်လိုင်စင်လျှောက်ထားရာမှာ သီးခြားထောက်ခံချက်တင်ပြဖို့မလိုဘဲ သတ်မှတ် လုပ်ထုံး လုပ်နည်း တွေနဲ့အညီ လွယ်ကူမြန်ဆန်စွာ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။ ပြည်ပဝယ်လက်ဈေးကွက်တွေ မှာလည်း ပုံမှန်ရှိနေပြီး ဈေးကောင်းရရှိနေတဲ့ ပို့ကုန်အမယ်ဖြစ်တာကြောင့် တိုးခဲျ့စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်တင်ပို့ သင့်ကြောင်း အကြံပြုလိုပါတယ်။ ချင်းသီးနံှအနေနဲ့ ပြည်ပဝယ်လက်ဈေးကွက်တွေလည်း ပုံမှန်ရှိနေတဲ့ ပို့ကုန်အမယ်ဖြစ်တာကြောင့် တိုးခဲျ့စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်တင်ပို့သင့်ကြောင်း အကြံပြုလိုပါတယ်။ သက်ဆိုင်ရာ အသင်းအဖွဲ့များ၊ ဌာနဆိုင်ရာများ၊ တောင်သူများနဲ့ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းရှင်များ တက်ြွကစွာ ပူးပေါင်းပြီး အရည်အသွေးကောင်းမွန်တဲ့ ချင်းတွေ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့နိုင်ရေး ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သင့် ပါကြောင်း တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။ ဝင်းသန်းကျော်
တစ်နိုင်ငံလုံး ကြက်သွန်နီစားသုံးမှုကို အထောက်အပံ့ပြုတဲ့ မကွေးကြက်သွန် ဒီနှစ်ပိုစိုက်လာ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမှာ မြေပြန့်လွင်ပြင်လည်း ပါသလို ကုန်းမြင့်ချိုင့်ဝှမ်းတွေလည်း ရှိတာကြောင့် မိုးတွင်းမှာ မိုး ရွာတုန်း ခဏရေစီးဆင်းပြီး တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေကလေးစပ်စပ်နဲ့ သဲသောင်ခုံ တွေ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ ပင်းချောင်း၊ ယင်းချောင်း၊ ယောချောင်းဆိုတဲ့ သဘာဝအရ ဖြစ်ထွန်းနေတဲ့ ချောင်းကြီးတွေရှိကြပါတယ်။ ဒီချောင်းကြီးတွေ ရေကျအပြီး တန်ဆောင်မုန်းလလောက်ဆိုရင် ဒူး ပေါင်လယ်လောက်ရှိတဲ့ ရေစီးကြောင်း ကလေးနဲ့ ဘေးဝဲယာ တစ်ဖက်တစ်ချက်မှာစားဖိုဆောင်သီးနံှကြက်သွန်နီကို မျက်စေ့တစ်ဆုံး စိုက်ကြပါတယ်။ သဘာဝက ပေးလာသော ချောင်းပြင်၊ ချောင်းစပ်၊ သောင်ခုံတွေမှာ ဒေသ၊ ရာသီနဲ့ ရေမြေအနေအထားအလိုက် ထိပ်ဆုံးက နှစ်စဉ်ဝတ်မပျက် စိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ ကြက်သွန်နီသီးနံှဖြစ်ပါတယ်။ ကြက်သွန်နီစိုက်ခြင်း၊ မစိုက်ခြင်းဟာ ဈေးနှုန်းတက်တာ ကျတာနဲ့လည်း မပတ်သက်လှပါဘူး။ ဒီနှစ်ကြက် သွန်ဘယ်ဈေးပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဒီချောင်းတွေမှာ ကြက်သွန်စိုက်နေကြ တောင်သူတွေ အချိန်တန်ရင် စိုက်တာပါပဲ။ ဒါကြောင့်ဒီနှစ်လည်း မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ မိုးရာသီ ကင်းလွတ် ပွင့်လင်းလာပြီဆိုတာနဲ့ စက်တင်ဘာလကုန်လောက်က စပြီး ဇော်မွှားစိုက်၊ ကုန်းစိုက်၊ ဥစိုက်တွေ စိုက်လာကြတယ်။ ဒီဇင်ဘာ လလောက်မှာ ကြက်သွန်မျိုးစေ့တွေ ပျိုးထောင်ပြီး သဲသောင်စိုက် ဆိုပြီး စိုက်ကြတယ်။ နှစ်စဉ်မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအ တွင်းမှာ ကြက်သွန်နီဧက (၄ သောင်း ကျော်)စိုက်ထားတာကြောင့် တစ်နိုင်ငံ လုံးစိုက်ပျိုးမှုရဲ့ (၂၈ ရာခိုင်နှုန်း)ရှိတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံတော်ရဲ့ စားဖိုဆောင်သီးနံှကြက်သွန်နီဖူလုံရေး မှာ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီးက ရှေ့တန်းမှာ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောလို့ ရပါတယ်။ ဒီလိုတောင်သူတွေ ပုံမှန်စိုက်ရုံတင် မကပါဘူး။ တောင်သူတွေ လက်လှမ်းမမီတဲ့ သောင်ခုံအပြင်ပိုင်းနှင့် တိုင်းအတွင်း မြေလွတ်၊ မြေရိုင်းတွေကို စက်ယန္တရားတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြီး စိုက်ပျိုးမြေတွေအဖြစ် အရင်းအနှီးတတ်နိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေကို ကြက်သွန်နီတွေစိုက်ပျိုးစေခဲ့ တာကလည်း ၂ဝဝ၄-၂ဝဝ၅ ခုနှစ်ကတည်းကပါ။ အဲဒါကြောင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက တောင်သူတွေ ပုံ မှန်စိုက်ပိုျး ထုတ် လုပ်မှုအပြင် ကုမ္ပဏီတွေရဲ့မြေလွတ်မြေရိုင်းကြက်သွန်နီစိုက် ဧက တွေနဲ့ဆိုတော့ ကြက်သွန်နီတွေ တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ ထွက်ချင် တိုင်း ထွက်နေတော့တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ကြက်သွန်ဆိုတာ တောင်သူကစိုက်ပျိုးပြီး ကုန်သည် လက်ထဲရောက်ရတာပါလား။ အများအားဖြင့် ကုန်သည်အများစုဟာ ကြက်သွန်ထွက်ဒေသက တောင်သူတွေပို့ပေးတာကို ဝယ်တယ်။ လှောင်ထားပြီး ကြက်သွန် မထွက်တဲ့တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တွေကို ပုံ မှန်အတိုင်း တင်ပို့ရောင်းချတယ်။ ဒါက ပုံမှန်ကုန်သည်အများစုရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ငန်းပါ။ အချို့ကြတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ ငါးပွက်ရာ ငါးစာချ တစ်နပ်စားÓဏ်နဲ့ ပုံမှန်လမ်းကြောင်းတွေကနေ သွေဖီပြီး နယ်စပ် ထွက်ပေါက်မြို့တွေကို တရားမဝင် လမ်းကြောင်းကနေ တင်ပို့တတ် တာလည်းရှိတော့ တကယ်လိုအပ်တဲ့ မြို့ကြီးတွေမှာ အရောက် နည်းပြီး ဝယ်လိုအားများလာကာ ဈေးတက်သွားတာ တွေလည်းဖြစ် တတ်ကြပါတယ်။ ဦးစား ပေးမှုကိုစဉ်းစားရင် ပြည်တွင်းစိုက်တဲ့ သီးနံှဟာ ပြည်တွင်းဖူလုံမှုကို ဦးစားပေးရမှာပါ။ ပိုပြီလံျှပြီဆိုမှ ပြည်ပ ပို့ပြီး တရားဝင်နိုင်ငံခြားငွေရအောင် လုပ်ရမှာပေါ့။ ဒါကြောင့် ကြက်သွန် ကုန်သည်များ ရေလိုက်မလွဲကြဖို့ သတိပြုစေလို ပါတယ်။ မြန်မာတို့ရဲ့ စားဖိုဆောင်မှာ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆားဆိုတဲ့ အဓိကမရှိ မဖြစ် လိုအပ်ချက်များပြီးရင် ဒုတိယအရေးကြီးဆုံး သီးနံှဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ စားသုံးသူတိုင်းနှင့် သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ စားသုံးသူတိုင်းက စားဖိုဆောင်သီးနံှ ကြက်သွန်ကို ကာလအလိုက်သင့်တင့် လျောက်ပတ်သော ဈေးနှုန်းများနှင့် ဝယ်ယူစားသုံးလိုပါတယ်။ ကြက်သွန် စိုက်တောင်သူဘက်က ကြည့်ရင်လည်း တစ်ပိဿာ၊ တစ်ဧက စိုက်ပိုျးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်တွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချနိုင် ရမယ့်အပြင် နှစ်စဉ်စိုက်ပိုျး ထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူ၊ တိုးခဲျ့စိုက်ပျိုး နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှလည်း အထွက်တွေတိုးပြီး နေ့စဉ်တိုးပွားနေတဲ့ လူဦးရေအတွက် ဖူလုံမှုကိုကျော်လွန်ပိုလံျှပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေရနိုင်အောင် ပြည်ပတင်ပို့သွားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး အနေနဲ့ ယမန်နှစ်က ကြက်သွန်နီ (၄၈၅၆၇) ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့ရာမှ ယခုနှစ် မှာ စုစုပေါင်း(၄၈၈၅၅) ဧက စိုက်ပျိုးထားပြီးလို့ မနှစ်ကထက် (၂၈၈) ဧကပိုမိုပါတယ်။ အခြား ကြက်သွန်စိုက်တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များနှင့် ပေါင်းလိုက်ရင် တစ်နိုင်ငံ လုံးရှိ ပြည်သူတွေစိတ်ပူစရာမလိုဘဲ ဖူလုံပိုလံျှမှာ သေချာလှပါတယ်။ ကြက်သွန်ဟာ သိုလှောင်ပြီးမှ ရောင်း ချရတဲ့ရေဓါတ်နဲ့ ဖွဲ့စည်းထား တဲ့ သီးနံှဆိုတော့ ကာလကြာလာလျှင် အလျော့ များပြီး အရင်းအနှီး က တိုးသွားတတ်တာ သဘာဝပါတဲ့၊ ဒီအလျော့အပေါ်မှာ ဖြစ်ထိုက်တဲ့ ဈေးနှုန်းလည်း အချိုးကျသွားတတ်တာကို နားလည်ကြ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကြက်သွန်ကုန်သည်အချို့က ကောလဟာလများ ထုတ်လွှင့်၊ ဈေးကစားပြီး ဈေးကွက်တွေကို ပုံမှန်အတိုင်း တင်ပို့ခြင်း မပြုဘဲ ညှိပြီးပိတ်လှောင်ထားကာ တရားမဝင်နယ်စပ်ဂိတ်ရှိရာ မြို့ကြီးများကို မှောင်ခိုရောင်းချမှုတွေကြောင့် ကြက်သွန်ဈေး ကမောက်ကမ မတည်မငြိမ်ဖြစ်ခဲ့ရဖူးပါတယ်။ ဒီလိုကုန်သည်အချို့အနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား တစ်ခုတည်းကိုသာကြည့်ပြီး အမျိုး သား အကျိုးစီးပွားစိတ်ဓါတ်ချို့တဲ့နေကြောင်း ပြသတာပါဘဲ။ ဒီလို လုပ်ရပ် ဖြစ်ရပ်တွေကိုသာ အဖက်ဖက်က ကြပ်မတ်ထိန်း သိမ်း နိုင်မယ်ဆိုရင် အရေးပါတဲ့စားဖိုဆောင် သီးနံှကြက်သွန်နီဟာ စီးဆင်း မှု ပုံမှန်နဲ့ ပြည်တွင်းဒေသတိုင်းက စားသုံးသူတွေ ဈေးနှုန်းမှန်မှန်နဲ့ စားသုံးရမှာ ဖြစ်ကြောင်းပါခင်ဗျား။MZoo
မြန်မာ-ကိုရီးယား စီးပွားရေးစကား စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြား မှုဦးစီးဌာနနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကိုရီးယားသံရုံး (KOTRA) တို့ရဲ့စီစဉ်မှုအရ မြန်မာနိုင်ငံမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့ နဲ့ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် တို့ ၃.၁၂.၂ဝ၁ဝ နေ့၊ ၁၂ း ဝဝ နာရီ ကုန်သည်ကြီးများဟိုတယ်မှာ စီးပွားရေး စကား ပြောကြားခဲ့ကြပါတယ်။ တွေ့ဆုံပွဲကို ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးဦးအောင်စိုးနဲ့ အရာထမ်းများ၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်မင်းဝင်းနဲ့ ညီနောင်အသင်းအဖွဲ့များမှ လုပ်ငန်းရှင်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကိုရီးယားသံရုံးမှ စီးပွားရေးသံမှူး ဒေါက်တာ PARK Chulho အပါအဝင် သံရုံးမှတာဝန်ရှိသူများနဲ့ လုပ်ငန်း ရှင်များ စုစုပေါင်း ၂ဝဦးတက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး မြန်မာနဲ့ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံ အပြန်အလှန် ကုန်သွယ်မှု ပိုမိုမြှင့်တင်ရန် ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ နောက် တစ်ကြိမ် ဆွေးနွေးပွဲကို နောက်သုံးလအကြာမှာ စီးပွားရေး စကားထပ်မံ ပြောကြားဖို့ ချိန်းဆိုထားတဲ့အတွက် ကုန်သွယ်မှုအကြောင်း ထပ်လောင်း ပြောဆိုလိုသူများ ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားဖို့လိုကြောင်းပါ ခင်ဗျား။ ပြည်ပမောင်
၂ဝ၁ဝ ခုနှစ် နှစ်လယ် မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲ နေပြည်တော် မဏိရတနာကျောက်စိမ်းခန်းမ၌ ပထမဆုံးအကြိမ်စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ဖွင့်လှစ်ကျင်းပ နေပြည်တော်၌ ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ကျင်းပသည့် ၂ဝ၁ဝခုနှစ် နှစ်လယ် မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို နေပြည်တော်ရှိ မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြတိုက်အနီးရှိ မဏိရတနာ ကျောက်စိမ်းခန်းမ၌ နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ နံနက် ၈ နာရီတွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ကျင်းပခဲ့ရာ အခမ်းအနားသို့ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီအတွင်းရေးမှူး (၁) သီဟသူရ ဦးတင်အောင်မြင့်ဦး တက်ရောက်အားပေး ချီးမြှင့်ခဲ့ပါသည်။ အခမ်းအနားသို့ စစ်ရေးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ခင်ဇော်ဦး၊ စစ်ထောက်ချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ဝေလွင်၊ နေပြည်တော် တိုင်းစစ်ဌာနခုျပ်တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် မောင်မောင်အေး၊ အစိုးရအဖွဲ့-အဖွဲ့ဝင်ဝန်ကြီးများ၊ တရားသူကြီးချုပ်၊ ရှေ့နေချုပ်၊ ဒုတိယဝန်ကြီးများ၊ ဌာနဆိုင်ရာအကြီးအကဲ များ၊ မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲကျင်းပရေး ဗဟိုကော်မတီဝင်များ၊ ဌာနဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းများ၊ မြန်မာနိုင်ငံကျောက်မျက်ရတနာလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းဥက္ကဋ္ဌနှင့် အမှုဆောင်များ၊ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပမှ ရတနာကုန်သည်များ၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာ နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံသံရုံးတို့မှ စီးပွားရေး သံမှူးများ၊ ဖိတ်ကြားထားသူများ တက်ရောက်ခဲ့ကြကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ ရှေးဦးစွာ၂ဝ၁ဝ ခုနှစ် နှစ်လယ် မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲ ကျင်းပရေး ဗဟိုကော်မတီ နာယက သတ္တုတွင်းဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ဦးအုန်းမြင့်၊ ဟိုတယ်နှင့်ခရီး သွားလာရေးလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးဦးစိုးနိုင်၊ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယ ဝန်ကြီး ဦးတင့်ဆွေနှင့် နယ်စပ်ဒေသနှင့် တိုင်းရင်းသားလူမိုျးများ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးနှင့် စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးတင်ငွေတို့က ၂ဝ၁ဝခုနှစ် နှစ်လယ် မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲကို ဖဲကြိုးဖြတ်၍ ဖွင့်လှစ် ပေးကြပါသည်။ ထို့နောက် အတွင်းရေးမှူး (၁) သီဟသူရ ဦးတင်အောင်မြင့်ဦးက မဏိရတနာ ကျောက်စိမ်းခန်းမ ရေပန်းကို စက်ခလုတ်နှိပ်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီးနောက် အတွင်းရေးမှူး(၁) နှင့် အဖွဲ့ဝင်များ မဏိရတနာကျောက်စိမ်းခန်းမ ရေပန်းရှေ့၌ မှတ်တမ်းတင် ဓါတ်ပုံ ရိုက်ခဲ့ကြသည်။ ၂ဝ၁ဝခုနှစ် နှစ်လယ်မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲကို နိုဝင်ဘာလ၁၇ရက်မှ ၂၉ ရက်နေ့အထိ ခင်းကျင်းပြသရောင်းချသွားမည်ဖြစ်ပြီး နေပြည်တော်၌ ပထမဆုံး အကြိမ်ကျင်းပသော ရတနာပြပွဲဖြစ်ရာ ပြည်တွင်း ပြည်ပမှ ရတနာကုန်သည် ၆ဝဝဝ ကျော် တက်ရောက်ကြကြောင်း သိရသည်။ ရတနာများကို တင်ဒါစနစ်၊ ဈေးပြိုင်စနစ်တို့ဖြင့် ရောင်းချသွားမည်ဖြစ်ပြီး ပြပွဲကျင်းပသည့် မဏိရတနာ ကျောက်စိမ်းခန်းမအနီး ၂၁ ဒသမ ၇ ဧက ကျယ်ဝန်းသည့် မြေကွက်လပ်တွင် ခင်းကျင်း ပြသထားပြီးဖြစ်သည်။ တင်ဒါစနစ်ဖြင့် ရောင်းချမည့် ပုလဲအတွဲပေါင်း ၂၄၆ တွဲနှင့် ဈေးပြိုင်စနစ်ဖြင့် ရောင်းချမည့် ပုလဲအတွဲပေါင်း ၂၇၆တွဲကို နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်မှ ၁၉ ရက် အထိလည်းကောင်း၊ တင်ဒါစနစ်ဖြင့် ရောင်းချမည့် ကျောက်မျက်အတွဲပေါင်း ၂၂၄ တွဲနှင့် ဈေးပြိုင်စနစ်ဖြင့်ရောင်းချမည့် ကျောက်မျက် အတွဲပေါင်း ၄၉တွဲ စုစုပေါင်း ကျောက်မျက်အတွဲပေါင်း ၂၇၃ တွဲကို နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်မှ ၂ဝ ရက် အထိလည်းကောင်း၊ တင်ဒါစနစ်ဖြင့်ရောင်းချမည့် ကျောက်စိမ်း အတွဲပေါင်း ၈၇၈၇ နှင့် ဈေးပြိုင်စနစ်ဖြင့်ရောင်းချမည့် ကျောက်စိမ်းအတွဲပေါင်း ၃၇ဝ စုစုပေါင်း ကျောက်စိမ်းအတွဲပေါင်း ၉၁၅၇ကို နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်မှ၂၉ ရက်အထိ လည်းကောင်း မဏိရတနာကျောက်စိမ်းခန်းမ၌ ရောင်းချသွားမည်ဖြစ် သည်။ ဖွင့်ပွဲစတင်ပြုလုပ်သည့် နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင်ပင် အဆိုပါ ကျောက် မျက်ရတနာပြပွဲသို့ ပြည်တွင်းရတနာ ကုမ္ပဏီ ၅၈၇ ခုမှ ရတနာ ကုန်သည် ၂၆၄ဝ ဦးနှင့် ပြည်ပရတနာကုမ္ပဏီ ၈၁၈ ခုတို့မှ ရတနာကုန်သည် ၂၉၈၉ ဦးတို့လာရောက် ပြီး ပုလဲအတွဲများ၊ ကျောက်မျက်အတွဲများနှင့် ကျောက်စိမ်း အတွဲများကို စိတ်ဝင်တစား ကြည့်ရှုလေ့လာခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပြီး ပြပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် ပြည်တွင်း ပြည်ပ ရတနာကုမ္ပဏီများမှ ကုန်သည်များ များစွာထပ်မံရောက်ရှိလာဦးမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ပြပွဲတွင်ရောင်းချရန် မြန်မာနိုင်ငံမှထွက်ရှိသော ကျောက်စိမ်း အရိုင်းတုံးများ၊ ကျောက်စိမ်းအချောများ၊ ကျောက်မျက်အရိုင်းများ၊ သွေးပြီး ကျောက်မျက်အချောများ၊ ပုလဲလုံးများ၊ ကျောက်စိမ်း၊ ကျောက်မျက်၊ ပုလဲတို့ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော လက်ဝတ်ရတနာများ၊ ရုပ်တုရုပ်ထွင်းများ၊ ပုံဆောင်ခဲများ၊ ကျောက်ကပ် ပန်းချီကားများနှင့် ငွေထည်ပစ္စည်းများ ခင်းကျင်းပြသထားပြီး ပြပွဲသို့ တက်ရောက်လာကြသည့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ရတနာကုန်သည်များ၏ တည်းခို နေထိုင်ရေး၊ စားသောက်ရေးနှင့် သွားလာရေး အဆင်ပြေလွယ်ကူစေရန် ကြိုတင် ပြင်ဆင်မှုများ ဆောင်ရွက်ထားကြောင်း၊ မြန်မာ- အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေ ထားသည့် မြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲ လမ်းညွှန် (နေပြည်တော်)ကို ပြပွဲတွင် အခမဲ့ ပေးဝေကြောင်း သတင်း ရရှိပါသည်။ ကြယ်ပြာပန်း
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ စီးပွားရေး နာလန်ထူမှု ကျဆင်းလာတဲ့ အတွက် အာရှဒေသရဲ့ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းတွေ ရဲ့ ဝယ်လိုအားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှု တွေရှိနေတာကြောင့် တောင်ကိုရီးယား ဝမ်ကဦးဆောင်ပြီးအာရှငွေကြေးတွေဒီရက် သတ္တပတ်အတွင်းတန်ဖိုး ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ယခု ရက်သတ္တပတ်အတွင်းမှာ ဘလွမ်းဘတ်ဂျေပီ မော်ဂန်အာရှ ဒေါ်လာအညွှန်းကိန်းက သုညဒသမ ၃ ရာခိုင် နှုန်းကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ သြဂုတ် ၂၅ ရက်ထိရှိတဲ့ရက်သတ္တပတ် အတွင်းမှာ ကမ္ဘာ့ရှယ်ယာရံပုံငွေထဲကနေရင်းနှီး မြှုပ်နံှသူ တွေရဲ့ အနုတ်အသိမ်းက ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၂ ဘီလီယံ ရှိတဲ့အနက် အာရှဂျပန်စတော့ရံပုံငွေကနေ အနုတ်အသိမ်းက ဒေါ်လာ ၂၈၉ သန်း ပါဝင်တယ်လို့ မက်ဆာခူျးဆက်အခြေ စိုက် EPFP Global သုတေသနဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။တရုတ်ယွမ် တရုတ်စက်မှုနဲ့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်လီမိတက်ကဘွန်းစာခုျပ်တွေ ထုတ်မရောင်းမီ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှသူတွေက ငွေတွေကို ''လှောင်''ထားမယ်လို့ ယူဆကြတဲ့အတွက် တရုတ် နိုင်ငံရဲ့ အခြေခံဈေးနှုန်းက နှစ်လအတွင်း အမြင့်ဆုံးအထိ မြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံခြား ငွေလဲလှယ်ရေး ကုန်သွယ်မှုအဖွဲ့ရဲ့ အဆို အရ တရုတ်ယွမ်ငွေကြေးဟာ သြဂုတ် ၂၆ ရက်က တစ်ဒေါ်လာကို ၆ ဒသမ ၇၉၉၈ ယွမ် နှုန်းရှိရာကနေ ၂၇ ရက်နေ့မှာ တစ်ဒေါ်လာကို ၆ ဒသမ ၇၉၈၈ ယွမ်နှုန်းထိ ရောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။အိန္ဒိယရူပီး ရူပီးငွေတန်ဖိုးဟာ သြဂုတ် ၂၇ ရက်နေ့ မနက်စောစော ပိုင်းမှာပုံမှန်အတိုင်းရှိနေခဲ့ပါတယ်။ဇူလိုင်၂၆ရက် ဈေးပိတ်ချိန် ကတစ်ဒေါ်လာ ၄၆ ဒသမ ၈၄ ရူပီးနှုန်း ရှိနေခဲ့ရာက အပြောင်းအလဲ အနည်းငယ်ဖြစ်ပြီး ၂၇ ရက် မနက် ၉းဝ၅ နာရီက တစ်ဒေါ်လာကို ၄၆ ဒသမ ၈၆ ရူပီးနှုန်းရှိခဲ့ပါတယ်။ဂျပန်ယန်း ဂျပန်မူဝါဒရေးဆွဲသူတွေက ဂျပန်ယန်းတန်ဖိုးမြင့်တက် နေတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လိုအပ်တဲ့အစီအမံတွေ ဆောင်ရွက် တော့မယ်လို့ခန့်မှန်းကြတဲ့အတွက် စောစောပိုင်းက တန်ဖိုးမြင့် တက်ခဲ့တဲ့ ဂျပန်ယန်းငွေတန်ဖိုးဟာ ကပြောင်းကပြန်ဖြစ်ပြီး ယူရိုနဲ့ ဒေါ်လာတို့နဲ့ဖလှယ်ရာမှာ တန်ဖိုးကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်ယန်းဟာ အဓိကငွေကြေး ၁၆ ခုအနက် ၁၅ ခုနဲ့ ဖလှယ် ရာမှာ တန်ဖိုးကျခဲ့ပါတယ်။ သြဂုတ် ၂၆ ရက်က နယူးယောက်မှာ တစ်ယူရိုကို ၁ဝ၇ ဒသမ ၃၉ ယန်း နှုန်းရှိခဲ့ရာမှ တိုကိုျမှာ ၂၇ ရက်ညနေ ၁း၄၉ နာရီမှာ တစ်ယူရိုကို ၁ဝ၇ ဒသမ ၈ဝ ယန်းနှုန်း ရှိခဲ့ ပါတယ်။ ဒေါ်လာနဲ့ဖလှယ်ရာမှာတော့ တစ်ဒေါ်လာကို ၈၄ ဒသမ ၄၅ ယန်းနှုန်းကနေ ၈၄ ဒသမ ၇ဝ ယန်းနှုန်းထိ ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်။မလေးရှားရင်းဂစ် မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ ပို့ကုန်ဈေးကွက် နှစ်ခုမှာ တိုးတက်မှု နှုန်းနှေးကွေးတဲ့အတွက် ယခုနှစ်အတွင်းမှာ ဗဟိုဘဏ်က အတိုးနှုန်းတွေကို ထပ်တိုးပေးတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ယူဆကြ ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဒီရက်သတ္တပတ်မှာ ရင်းဂစ်ငွေကြေး ဟာတန်ဖိုးကျဆင်းတော့မဲ့ဘက်ကို ဦးတည်နေပါတယ်။ အမေရိကန်အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် ကျဆင်းတာနဲ့ စင်ကာပူကုန် ထုတ်လုပ်မှုအေးလာပြီးတဲ့နောက် ယခုနှစ် ယခုချိန်ထိ ၈ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းထိတန်ဖိုး တက်ခဲ့တဲ့ ရင်းဂစ်တန်ဖိုးဟာ တိုးတက်မှုနှေးကွေးလာပါတယ်။ စင်ကာပူဟာမလေး ရှားရဲ့အကြီးမားဆုံးပို့ကုန်ဈေးကွက် ဖြစ်ပြီးအမေရိကန်ပြည် ထောင်စုကစတုတ္ထမြောက် အကြီးမားဆုံးပို့ကုန်ဈေး ကွက်ဖြစ် ပါတယ်။ မလေးရှားရင်းဂစ်တန်ဖိုးဟာ ရက်သတ္တပတ်ကုန်မှာ သုည ဒသမ ၁ရာခိုင် နှုန်းကျဆင်းပြီးတစ်ဒေါ်လာကို ၃ ဒသမ ၁၄၅၈ ရင်းဂစ်နှုန်းဖြစ်ခဲ့သည်။တောင်ကိုရီးယားဝမ် ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နံှသူတွေက တောင်ကိုရီးယား ရှယ်ယာ ကို အဝယ်ထက် အရောင်းက ဒေါ်လာ ၁၄၃ သန်း ပိုများတဲ့ အတွက် ဆိုးလ်မြို့မှာ တောင်ကိုရီးယားဝမ်ရဲ့ ငွေလဲနှုန်းဟာ ၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းတန်ဖိုးကျပြီး သြဂုတ် ၂၇ ရက်က တစ်ဒေါ်လာကို ၁၁၉၅ ဒသမ ၈၄ ဝမ်နှုန်းရှိခဲ့ပါတယ်
အိုင်ပေါ့နဲ့ ဆဲလ်ဖုန်း ကြံကြံဖန်ဖန်ဖြစ်သော ကားတိုက်မှုတစ်ရပ် ကို ကြံကြံဖန်ဖန် အပြစ်ရှာလျှင် အကြောင်းအရာတစ်ရပ်ကို ကြံကြံဖန်ဖန် သွားတွေ့ သည်။ ဤ အကြောင်းတရားမှာ တက္ကနိုလိုဂျီတွေ အံ့မခန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသည့်အတွက် လူတို့ရဲ့တစ်ချိန်တည်း တစ်ပြိုင်နက် တည်း အလုပ်နှစ်မျိုးထက်ပိုပြီး လုပ်နိုင်ရည်စွမ်းရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။ တစ်ချိန် တည်း၊ တစ်ပြိုင်နက်တည်း နှစ်မျိုး၊ သုံးမျိုးခံစားလာ နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ကားတိုက်မှုဖြစ်သည်။ ဤကားတိုက်မှုသည် သတင်းဖြစ်သည်။ ဤကားတိုက်မှုကို ကိုယ်တိုင်မြင်လိုက်ရသော ဂျာနယ်လစ်က သတင်း ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ် ရေးလိုက်သည်။ ကြံကြံဖန်ဖန်ဖြစ်သော ကားတိုက်မှုဖြစ်၍ ဂျာနယ်လစ်က သူ၏ သတင်းဇာတ်လမ်းကို မော်ဒန်လွန် (ပို့မော်ဒန်) ဇာတ်လမ်းလို့ ခေါင်းစီးတပ်လိုက်သည်။ သာမန်ရိုးရိုးသာဆိုလျှင် လမ်းဖြတ်ကူးသူ တစ်ဦးက အမျိုးသမီးတစ်ဦးမောင်းလာသော ကားကဝင်တိုက်မိခြင်းဖြစ်၍ ပို့စ် မော်ဒန်လို့ခေါ်စရာအကြောင်းမရှိ။ သို့သော် ယခုခေါ်ရပြီ။ လမ်းဖြတ်ကူးသူသည် မှန်မှန်နှင့် နှေးနှေးပြေး၍ ကာယ လေ့ကျင့်နေသူ ဖြစ်သည်။ ဂျော့ဂင်သက်သက်သာဆိုလျှင်ဘာမျှ ထူးဆန်းစရာမရှိ။ မော်ဒန်မလွန်ပေ။ သို့သော် ကားတိုက်ခံရသူက ဖြည်းဖြည်း ပြေးရင်း အိုင်ပေါ့ကိုနားတပ်ပြီး သီချင်းနားထောင်သည်။ အိုင်ပေါ့သီချင်းနားထောင်ရင်း ဂျော့ဂင်လုပ်နေသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ လမ်းကူးရန်မီးပွိုင့်ရောက်သောအခါ သူက အိုင်ပေါ့နားထောင်လျက်နှင့် လမ်းကိုဂျော့ဂင်လုပ်ဖြတ်ကူးသည်။ သူက ပို့(စ်)မော်ဒန် ဖြစ်နေပြီး လမ်းလယ်အရောက်၌ ဆဲလ်ဖုန်းပြောရင်း ကားမောင်းလာသော အမျိုးသမီးတစ်ဦးက အိုင်ပေါ့နားထောင်ရင်း ဂျော့ဂင် လုပ်လာသူကို အမှတ်မထင်တွေ့လိုက်၍ ဘရိတ်ကို တအားဆောင့်နင်းလိုက်သည်။ သို့သော် ကံမကောင်းတော့ အိုင်ပေါ့သမား ကို တိုက်မိသွားသည်။အာရုံတစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဒီမြင်ကွင်းကို မြင်လိုက်သော ဂျာနယ်လစ် က သူ့လက်(ပ်)တော့ကိုထုတ်ပြီး ချက်ချင်းသတင်းရေးသည်။ သတင်းခေါင်းစဉ်ကို ''အိုင်ပေါ့နား ထောင်ရင်း ဂျော့ဂင်လုပ်သူ ယောက်ျားတစ်ဦးကို ဆဲဖုန်းပြောရင်း ကားမောင်းလာသော အမျိုးသမီး တစ်ဦး၏ ကားက ဝင်တိုက်မိခြင်း'' ဟူ၍ တပ်လိုက်သည်။ ခေါင်းစဉ်ငယ်နှင့် ပို့စ်မော်ဒန် အခင်းဖြစ်ပွားမှုဟုရေးသည်။ ဂျော့ဂင်လုပ်သူ ကားတိုက် ခံရခြင်းဆိုသော ရိုးရိုးဖြစ်ရပ်တွင် အိုင်ပေါ့-ဆဲလ်ဖုန်း-လက်(ပ်)တော့တို့ ပါဝင်ကုန်၍အကုန်ရှုပ်ကုန်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ပို့စ်မော်ဒန်သတင်းဇာတ်လမ်းဖြစ်သွားသည်။ ဇာတ်လမ်းလက္ခဏာပြောင်းသွားသည်။ ဒီအကြောင်းကို စာရေးသူကဖတ်ပြီး တစ်မျိုးဆင်ခြင်မိသည်။ ဂျော့ဂင်လုပ်သူကလည်း တစ်ချိန်တည်း အလုပ်တစ်ခုမလုပ်၊ နှစ်ခု လုပ်သည်။ ဖြည်းဖြည်းမှန်မှန် ပြေးသည်။ တစ်ချိန်တည်းမြူးဇစ်နားထောင်သည်။ ကားဒရိုင်ဘာအမျိုးသမီးကလည်း ကားမောင်းခြင်းအလုပ် တစ်ခု တည်း မလုပ်၊ ကားမောင်းသည်၊ ဆဲလ်ဖုန်းနှင့် စကားပြောသည်။ ဤသို့ တစ်ချိန်တည်း အလုပ် နှစ်မျိုးသုံးမျိုး ပြိုင်တူလုပ်နိုင်သဖြင့် အာရုံတွေ အကျဉ်းအကျပ် အလုပ်ရှုပ်ကုန်သည်ဟု စာရေးသူက တွေးမိသည်။ တစ်ပြိုင်နက်တည်း အလုပ် နှစ်မျိုးသုံးမျိုးလုပ်နိုင်သော တက္ကနိုလိုဂျီတို့ကို အပြစ်တင်ရမလား၊ သို့တည်းမဟုတ် ဤတက္ကနိုလိုဂျီ တို့ကို အသုံးပြုသောလူတို့ကို အပြစ်တင်ရမလားဝေခွဲမရပေ။ တက္ကနိုလိုဂျီတို့ကိုတော့ အပြစ်မတင်ချင်ပေ။ တစ်ပြိုင်နက်တည်း အလုပ်နှစ်မျိုးသုံးမျိုး အသုံးပြုနိုင်သဖြင့်အာရုံကို တစ်ခုတည်း၌မတည်နိုင်။ နှစ်မျိုး၊ သုံးမျိုးဖြန့်သည်။ ထို့ကြောင့် အလုပ်တစ်ခု စီကရရှိသော အာရုံသည် တစ်ပိုင်းတစ်စိတ်သာဖြစ်တော့သည်။ အာရုံအပြည့်အ၀ မရနိုင်ပေ။ ဤ အချက်ကို တစ်ပိုင်းတစ်စိတ် အာရုံဟု ခေါ်သည်။ လူ့ဘဝတွင် တစ်ချိန်တစ်ကာလ၌ အာရုံ တစ်ပါးတည်းကိုသာ စူးစိုက်ခြင်းကကောင်းသလား၊ သို့တည်းမဟုတ် မျှဝေခြင်းက ကောင်းသလားဆိုသော ပြဿနာသည် လူတစ်ဦးအလိုက် အကြိုက်ပြဿနာ ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ထင်သည်။စတိုရီနောက်မှနှင့် ဒက်ဒီကလပ် အထက်တွင် ပို့စ်မော်ဒန် စတိုရီအကြောင်းကိုပြောပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မျိုးဆက်သစ်လူငယ်တို့ကမူ စတိုရီဇာတ်လမ်း ထက် စတိုရီတို့၏ နောက်ကလူတွေ the people behind stories အကြောင်းကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စားနေသည်။ ဤအချက်ကို ထင်ဟပ်သောသာဓကမှ တရုတ်လူငယ်တွေ အင်တာနက်ဝက်(ဘ်)ဆိုက်တို့၌ ဘလောက် blogying တွေ အရေးများလာကြခြင်း ကို ညွှန်းသည်။ ဝက်(ဘ်)ဆိုက်ဘလောက်တို့သည် စတို ရီတို့နောက်မှ လူတို့အကြောင်းတွေများသည်။ ဂျပန်ပြည်မှ အလုပ်သမား တို့ကမူ အဖေကလပ် daddy clubs တွေ ထောင်ခြင်းအားဖြင့် စရိုက်ကို အပြောင်းအလဲလုပ်နေ ကြသည်။ အဖေ ကလပ်ဆိုသည်မှာ ဇနီးနှင့်သားသမီးတို့ကို ဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်သောအသင်းတွေဖြစ်ကြသည်။ သာယာချိုမြိန် သော အိမ် sweet home တို့ကို ထူ ထောင်ရန်ဖြစ်သည်။ မိမိအိမ်ဘက် ဦးလှည့်၊ ဇနီး နှင့်သားသမီးတို့ကို ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက် ရ ကောင်းမှန်း ဂျပန်အမျိုးသားတွေ သိရှိသည်မှာသိပ်မကြာသေးပေ။ ယခင်က အလုပ်ရုံကိုသာ တွယ်တာမြတ်နိုး သည်။ အလုပ်သိပ်ကြိုးစားသည်။ အလုပ်၌ဘဝကို လုံးဝမြှုပ်ထားလိုက်သည်။ ဇနီးမေ့၊ သားသမီးမေ့ဖြစ်သည်။ ည ၁၀ နာရီကျော် သန်းခေါင်လောက် မှ အလုပ်မှဆင်းသည်။ ဤမျှ အလုပ်နှင့်ကုမ္ပဏီကို ချစ်မြတ် နိုးသည်။ ဤသို့ ချစ်မြတ်နိုးရသည်မှာလည်း ကုမ္ပဏီတစ်ခုတည်း၌ ရာသက်ပန် အလုပ်လုပ်နိုင်သောကြောင့်နှင့် အလုပ်တစ်မျိုး တည်း၌ ရာသက်ပန် အလုပ်လုပ်နိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ယခု ဤသံယောဇဉ်ကြိုး အားပျော့သွားပြီ။ ကုမ္ပဏီတစ်ခုတည်း၌ ရာသက်ပန်အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့။ အလုပ်တစ်ခုတည်း၌ ရာသက်ပန် အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့။ အချိန်မရွေးအလုပ်ပြုတ်နိုင်သည်။ အချိန်မရွေး လစာလျှော့ဖြတ်ခံရနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ကုမ္ပဏီနှင့် အလုပ်တို့အပေါ်ထားရှိသော သစ္စာနှင့် သံယောဇဉ်တို့သည်ပြိုပျက်ကုန်ပြီ။ အခုမှ အိမ်ကို မြတ်နိုးရမှန်း၊ ဇနီးနှင့် သားသမီးတို့ ကို သံယောဇဉ်တွယ်တာရမှန်းသိလာသည်။ပမာနှင့်အစစ် အီရတ်၌ အမေရိကန်စစ်သားတို့၏ ရုပ်ပုံ လွှာကို ဂရုစိုက်ကြည့်မိသည်။ တစ်ကိုယ်လုံး ကိရိယာတွေ တပ်ဆင်ထားသည်မှာ နေရာလွတ်မရှိသလောက်ဖြစ်သည်။ စစ်သားသာမက သာမန်လူတို့လည်း အဲဒီလိုဖြစ်လာသည်။ အိမ်သုံးပစ္စည်း၊ လူ တစ်ကိုယ်သုံး ပစ္စည်းတို့ဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ ''စက်များပြီး လူနည်းသော လူ'' ဖြစ်နေပြီး တစ် ကိုယ်လုံး တစ်အိမ်လုံး ကိရိယာမျိုးစုံ တပ်ဆင် ထားပါပြီ။ လူသားအနှစ်သာရနည်းပြီး စက်များနေ သောလူသည် ဉာဏ်ရည်အဆင့်၌ ဆိုက်ဘာအဆင့်ရှိရသည်။ ဆိုက်ဘာ ဉာဏ်ရည် Cyber Intelligence ဟုခေါ်သည်။ မြေပေါ်ဉာဏ်ရည်သာ မကပေ။ ကွန်ပျူတာ ဝက်(ဘ်)ဆိုက်တို့ဖြင့် ဉာဏ်ကစားနိုင်သူ ဖြစ်ရ မည်။ ထို့အတွက် လူသည် အီလက်ထရောနစ်ကိရိယာတို့ကို လက်ပတ်ရတနာသဏ္ဌာန် သေးသေးအရွယ်တွေဖန်တီးပြီး လူတို့အားတပ်ဆင်ပေးနိုင်မည်။ ဤ လက်ဝတ်ရတနာတို့ဖြင့် ဘယ်နေရာကိုမဆို၊ ဘယ်သူနှင့်မဆို လမ်းလျှောက်ရင်း အချိတ် အဆက်ပြုနိုင်မည်။ ရွှေငွေ လက်ဝတ်ရတနာများမဝယ်ဘဲဆိုခဲ့ပါ အီလက်ထရော နစ်ပစ္စည်းတို့ကို လက်ဝတ်ရတနာအဖြစ် ဝတ်ဆင်လာကြလျှင် တက္ကနိုလိုဂျီ မြေမျက်နှာပြင်သည် အကုန်ပြောင်းလဲသွားမည်။ လူသာ ပဓာနဆိုသောအယူအဆကို အနက်အဓိပ္ပာယ်အသစ်ဖြင့် ပြန်လည်ဖွင့်ဆိုရမည်။ လူသာ ပဓာနဆိုသော အသိတရားအကြောင်းဟောလျက် လူအားတကယ်အစစ် real အကြောင်းကို ပညာပေးအပ်သည်။ လူသားသည် ပြဿနာတစ်ရပ်ကိုဖြေရှင်းချင်သည်။ အညွှန်း-ပညာအတွေးအမြင်များ
အိမ်အပြောင်းအရွှေ့ လုပ်ပြီးတဲ့နောက် နေ့တိုင်းအသွား နာရီဝက်၊ အပြန်နာရီဝက်လောက် ဘတ်စ်ကားစီးဖြစ်နေတော့ လူတွေ အကြောင်း၊ ခရီးသည်တွေအကြောင်း၊ ခရီးတွေအကြောင်း ပိုစဉ်းစားဖြစ်၊ ရေးဖြစ်နေတော့တာပါပဲ။ ဒီကနေ့ပဲ ဘတ်စ်ကားပေါ်က ယာဉ်မောင်းရဲ့ဘေးမှာ ယာဉ်မောင်းဝတ်စုံနဲ့ထိုင်နေတဲ့ လူတစ်ယောက်က စီးကရက်သောက်ပြီး လိုက်လာတာ၊ အသည်းယားလိုက်တာ၊ စိတ်ကျေနပ်အောင် ဓာတ်ပုံရိုက်ယူထားလိုက်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထမင်းအိုးကို မခွဲချင်တာနဲ့ ယာဉ်အမှတ်တွေ၊ လူနာမည်တွေမှတ်မထားလိုက်ပါဘူး။ ဟိုနေ့ကအပြန်မှာတော့ ရှေ့နားကခုံတွေမှာ ဆရာတော်နှစ်ပါး ပါလာ တယ်။ ထုံးစံအတိုင်း ကားအချင်းချင်းအပြိုင်အဆိုင်မောင်းပြတော့ ယာဉ်မောင်းရဲ့နှုတ်ကဆဲလိုက်ဆိုလိုက်နဲ့။ ဆရာတော်တွေ ကတော့ တရားပြည့်နေသူတွေဆိုတော့ ဘာမျှမဖြစ်သလိုပဲ။ ကိုယ်ကသာ ကြားထဲကမျက်နှာပူလိုက်တာ။ လက်မှတ်ရောင်း တစ်ယောက်ခမျာ၊ တောက်လျှောက် မတ်တတ်ရပ်ရတာ ညောင်းရှာတယ်ထင်ပါရဲ့၊ ခရီးသည်ထိုင်တဲ့ ခုံလက်တန်းပေါ် လာထိုင်ရှာ တယ်။ ဘဝခရီးမဆိုနဲ့ဦး၊ ခေါက်တုံ့ခေါက်ပြန် ရန်ကုန်မှာပတ်နေတဲ့ ဘတ်စ်ကားခရီးမှာတောင်မှ နားချင်စရာရှားတယ်ထင်ပါရဲ့။ ကားစပယ်ရာ အချင်းချင်း၊ ယာဉ်မောင်းနဲ့စပယ်ရာ အပြန်အလှန်ပြောကြတာတွေကလဲ ဘေးလူမရှိဘူးသဘောထားပြီး ပွင့်ပွင့် လင်းလင်းကြီး ပြောကြရှာတယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်မှလဲ သူတို့ရဲ့ဘဝအမောတွေပြေရှာတယ်ထင်ပါရဲ့။ ဒါမှမဟုတ် ဘေးဘီကိုဂရုမစိုက်၊ ဘဝခရီးတော့ မမောတန်ဘူးလို့တွက်နေကြတဲ့ ငယ်ရွယ်သူတွေရဲ့ ချစ်ကြည်နူးသံတွေ၊ ကားပေါ်မှ အားပါးတရ အော်ပြောနေတဲ့ တယ်လီဖုန်းစကားပြောသံတွေကိုလွှမ်းမိုးအောင်ကြိုးစားနေတာများလား။အိမ်ရှေ့အထွက် လိုင်းကားကိုပြေးအတက် ယာဉ်နောက်လိုက်နှယ် မဖော်ရွေတာ၊ လက်မှတ်ခလဲ လာမတောင်းဘဲနေတာ၊ ဘယ်လိုပါလိမ့်လို့ထင်၊ ထိုင်ခုံလေးတစ်နေရာရတာနဲ့ ဝင်ထိုင်လိုက်မှ ခရီးဆုံးထိမသွား၊ ဟံသာဝတီအထိပဲဆိုတာနဲ့ ဆင်းပြေးခဲ့ရပါေ ရာလား။ ဘဝခရီးကိုလဲ အဆုံးအထိရောက်မယ်မှန်းပြီး တက်လိုက်ပေမယ့် လမ်းခုလတ်က ဆင်းလိုက်ရတာတွေ ဘယ်နှစ်ခု တောင် ရှိပါလိမ့်။ အဖေတူထင်ရတဲ့ သမီးကလဲ ခရီးတိုလေးတစ်ခုသွားတာ ဘတ်စ်ကား သုံးစီးပြောင်းစီးရသတဲ့။ နောက်ဆုံးမှာလိုချင်တဲ့ခရီးကို ရောက်လို့တော်သေးတာပေါ့ သမီးရယ်။ အမေရိကန်ကလာတဲ့ သမီးတစ်ယောက်ကတော့ လေယာဉ်လွတ်သွားပေမယ့် ရောက်အောင်လာသွားသေးတယ်။ ပြန်ခါနီး နှုတ်ဆက်ဖို့ ဖုန်းလှမ်းဆက်တော့ မုန့်ဟင်းခါးသွားစားနေသတဲ့။ မြန်မာပြည်ကနေ ဘာတွေဝယ်သွားတယ်မသိ။ သူများနိုင်ငံအလည် တစ်ခေါက်ရောက်တုန်းကတော့ တစ်ယောက်ထဲမောင်းလာတဲ့ ကိုယ်ပိုင်ကားက အမြန်လမ်းက မသွားရဘူးတဲ့။ သွားချင်ရင် သုံးယောက်ပါမှတဲ့။ အဲသလို အမြန် လမ်းကသွားချင်လို့ လူကြုံတင်တာတွေလဲရှိသလို လူကြုံစောင့်စီးတာလည်း ရှိသတဲ့။ ကိုယ်ပိုင်ကားနဲ့ ဘတ်စ်ကားတွေ့ရင် ဘတ်စ်ကားကြီးတွေဟာ အများပြည်သူသုံးယာဉ်ဖြစ်လို့ ဦးစားပေးရသတဲ့။ ဒီမှာလို လက်ညှိုးတစ်ချောင်းထောင်စရာမလိုဘူးပေါ့။ အငှားယာဉ်ကျတော့လဲ အများပြည်သူသုံးယာဉ်မို့ ဦးစား ပေးရပြန်သတဲ့။ အဲဒါကြောင့် ''တော်ပြီကွာ တတ်နိုင်လို့များ မင်းတို့ဆီလာရင် ကိုယ်ပိုင်ကားဝယ်မစီးတော့ဘူး။ အများပြည်သူသုံး ယာဉ်ပဲ စီးတော့မယ်။ အများပြည်သူကတယ်ပြီးမျက်နှာကြီးသကိုး''လို့ ပြောလိုက်တယ်။ တစ်ခါတလေတော့ ခရီးသွားရာမှာပါရမယ့်ပစ္စည်းကမပါ၊ မပါဘဲချန်ခဲ့ရမယ့်ပစ္စည်းကပါလာတတ်တယ်။ တစ်ခါကတော့ မုတ်ဆိတ်ရိတ်ဓား အမှတ်မထင်ပါလာတာ ဂျပန်လေဆိပ်မှာ ပိုက်စိတ်တိုက်ကိုရှာယူကြတယ်။ ဟိုနေ့က တယ်လီဖုန်းကို အိမ်မှာ ချန်ခဲ့မိတာ အိမ်အပြန်ကျမှ ခေါ်ထားတာ တွေ တစ်ဒါဇင်ကျော်ကို တွေ့မိတယ်။ သမီးငယ်လေး(နွေးနွေး)မွေးနေ့မှာ ရိုက်ဖို့ချန်ခဲ့ ရမယ့် ကင်မရာကို မထားခဲ့မိတော့ သမီးတို့ မျောက်ရှုံးအောင် ဆော့တာတွေမှတ်တမ်းမတင်လိုက်ရဘဲဖြစ်သွားတယ်။ ဘဝခရီးမှာရော ယူစရာမယူမိ၊ မယူရမှာတွေ ဝန်အလေးခံ၊ ဒုက္ခခံပြီး ယူသွားမိလေရော့ သလား၊ ရေဘူးနဲ့ ဖိနပ်လို သဘောထား ရမယ့် ဒါန၊ သီလတွေပါအောင် ယူမိရဲ့လား။ ဒေါသတွေ၊ မောဟတွေ၊ မာနတွေကိုပဲ ခုရှုပ်နောင်လေး ရတက်မအေးရအောင် သယ်သွားမိနေလေရော့သလား။ တစ်ခါက ကျောက်ဆည်ရေကြီးနေစဉ် ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ စခန်းလေးတွေကို ဖြတ်သွားတော့ ဓာတ်ပုံရိုက်မလို့ ကင်မရာကို အဆင်သင့်ပြင်ထားတယ်။ တကယ်တွေ့တဲ့အခါကျ သူတို့ ဒုက္ခ ရောက်နေတာကို ဓာတ်ပုံမရိုက်ချင်ဘဲ ကရုဏာစိတ်ပဲဖြစ် တော့တယ်။ ခရီးတိုဖြစ်ဖြစ်၊ ခရီးရှည်ဖြစ်ဖြစ် မေတ္တာတွေ၊ ကရုဏာတွေ၊ မုဒိတာတွေနဲ့ ဖြတ်သန်းနိုင်ဖို့ ကြိုးစားရပါဦးမယ်။ခင်မောင်ညို (ဘောဂဗေဒ)
ဆစ်(ခ်) ဘုရားကျမ်းစာအုပ်ဖြစ်တဲ့ ဂရန်သ်ဆာဟစ်(ဘ်)ထဲပါတဲ့ "လေဟာကျွနု်ပ်တို့ ရဲ့ ဆရာသခင်ဖြစ်ပြီး ရေက အဖေ၊ ကမ္ဘာမြေ က အမေဖြစ်ပါတယ်" ဆိုတဲ့ စာပိုဒ်ဟာ အိန္ဒိယ ဆစ်(ခ်)ဘုန်းတော်ကြီး ဘဲလ်ဘာဆင်းဆီးချီဝေါ ရဲ့ အကြိုက်နှစ်သက်ဆုံး စာပိုဒ်ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါ တယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၄၀ လောက်ကစပြီး အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့တဲ့ "အစိမ်းရောင် ပြောင်းလဲရေး (Green Revolution) " ကြီးကြောင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း တွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီး ပန်ဂျတ်ပြည်နယ်ဟာ နိုင်ငံရဲ့ စပါးကျီကြီးဖြစ်လာခဲ့ပေမယ့် တစ်ချိန်က သန့်ရှင်းပြီး လှေသင်္ဘောတွေနဲ့ စည်ကားခဲ့တဲ့ မြစ်ချောင်းတွေကတော့ ရေတွေခမ်းခြောက် လာပြီး ညစ်ညမ်းလာခဲ့ရပါတယ်။ စက်မှုနဲ့ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းတွေက မြေအောက်ရေတွေကို အမြောက် အမြား တူးဖော်သုံးစွဲခဲ့တာကြောင့် မြစ်ချောင်းတွေ ထဲကရေတွေ လျော့နည်းလာခဲ့ရပါတယ်။ စက်ရုံ အလုပ်ရုံတွေကထွက်ရှိတဲ့ ဘေးထွက် ပစ္စည်းနဲ့အမှိုက်တွေကို မြစ်ချောင်းတွေအတွင်း စွန့်ပစ်ခဲ့ကြတဲ့ အတွက် မြစ်ချောင်းတွေရဲ့ ရေတွေဟာ ညစ်ညမ်း လာခဲ့ရပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ဓာတ် မြေသြဇာနဲ့ ဓာတုဗေဒ ပိုးသတ်ဆေးတွေကိုအများ အပြား အသုံးပြုခဲ့တဲ့အတွက် အဲဒီလုပ်ငန်းတွေက ပိုလျှံလို့ထွက်ရှိလာတဲ့ ညစ်ညမ်းတဲ့ ရေတွေက လည်းမြစ် ချောင်းတွေထဲ စီးဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ပန်ဂျတ်ပြည်နယ်က ၉၉ မိုင် ရှည်လျား တဲ့ ကာလီဘိန်မြစ်ဟာ အဲဒီပြည်နယ်မှာ အများ ဆုံးနေထိုင်တဲ့ ဆစ်(ခ်)လူမျိုးတွေက ဘာသာရေး အရ အထွတ်အမြတ်ထားတဲ့ မြစ်တစ်ခုဖြစ်ပါ တယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ဆယ်စုနှစ် အနည်းငယ်အတွင်း အဲဒီမြစ်တစ်လျှောက်မှာရှိတဲ့ မြို့ပေါင်း ၆ မြို့နဲ့ ကျေးရွာပေါင်း ၄၀ ကနေ စည်းကမ်းမဲ့ အမှိုက် သရှိုက်တွေကို စွန့်ပစ်ခဲ့တာကြောင့် ရေညစ် ညမ်းတဲ့ မြောင်းကြီးတစ်ခုလို ဖြစ်လာခဲ့ရပါ တယ်။ တချို့ မြစ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ရေ နည်းလာပြီး အနီးတစ်ဝိုက်က လယ်မြေတွေကို ခမ်းခြောက်စေခဲ့ပါတယ်။ ညစ်ညမ်းတဲ့ရေတွေ ဟာ မြေအောက်ကိုစိမ့်ဝင်ပြီး မြေအောက်ရေ အလွှာကိုပါ ညစ်ညမ်းစေတဲ့အတွက် သောက် သုံးရေကို အန္တရာယ်ပြုကာ လူတွေကို ရောဂါ အမျိုးမျိုး ဖြစ်ပွားစေခဲ့ပါတယ်။၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်ရောက်တော့ ဆစ်(ခ်)ဘုန်း တော်ကြီး ဆီးချီဝေါဟာ မနေနိုင်တော့ဘဲ အဲဒီမြစ် ကို သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ဖို့ စတင်ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ဆစ်(ခ်)လူမျိုးရဲ့ ဓလေ့ထုံးစံဖြစ်တဲ့ ကာဆီဝါလို့ ခေါ်တဲ့ လုပ်အားပေးလှူခြင်းကို အခြေခံပြီး သူနဲ့ သူ့ရဲ့နောက်လိုက်တွေဟာ အဲဒီမြစ် တစ်လျှောက် မှာ နေထိုင်ကြသူတွေကို ဘာကြောင့် ကာလီဘိန် မြစ်ကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ဖို့ လိုကြောင်း ဟောပြော စည်းရုံးခဲ့ပါတယ်။ လုပ်အားပေးမယ့်သူတွေကို စုစည်းပြီး လိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ ဝယ်ယူဖို့ ရန်ပုံငွေ ထူထောင်ပေးခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့စည်းရုံးမှု ကြောင့် ရွာပေါင်း ၂၀ ကျော်မှ ရွာသားတွေဟာ သူရဲ့လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်လုပ်ကိုင်လာခဲ့ကြပါတယ်။စေတနာ့ဝန်ထမ်း လုပ်အားပေးသူတွေဟာ မြစ်ထဲမှာရှိတဲ့ ဗေဒါပင်နဲ့ နှုန်းမြေအားလုံးကို ဖယ် ရှင်းလင်းခဲ့ကြပါတယ်။ မြစ်နံရံတွေတည်ဆောက် ပြီး မြစ်ကြောင်းဘေးတစ်လျှောက်မှာလည်း လမ်း တွေကို ဖောက်လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘုန်းတော်ကြီး ဆီး ချီဝေါဟာ ပြည်နယ်အစိုးရနဲ့ မြူနီစီပါယ် အုပ်ချုပ် ရေးအဖွဲ့တွေကို မြစ်အတွင်း ညစ်ညမ်းတဲ့ရေတွေ မဝင်ရောက်နိုင်အောင် တားမြစ်ပေးဖို့ မေတ္တာရပ် ခံပြီးနောက် မြစ်ချောင်းတစ်လျှောက် နေထိုင်ကြ သူတွေကို အမှိုက်သရှိုက်တွေ မြစ်ချောင်းအတွင်း မစွန့်ပစ်ဖို့၊ မိမိတို့ရဲ့ အမှိုက်သရှိုက်တွေကို ယခင် အသုံးပြုခဲ့တဲ့ မိရိုးဖလာ အမှိုက်စွန့်ပစ်တဲ့ စနစ်တွေ ကိုဖော်ထုတ်ပြီး ဆောင်ရွက်သွားကြဖို့ ဟောပြော စည်းရုံးခဲ့ပါတယ်။ ပြည်နယ်အစိုးရကလည်း အနီး မှာ ဖောက်လုပ်ထားတဲ့ တူးမြောင်းထဲက ရေတွေ မြစ်အတွင်း မဝင်ရောက်နိုင်အောင်လမ်းလွှဲပေးခဲ့ပါ တယ်။ ဒီလိုဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့အတွက် ယခုအခါ ကာလီဘိန်မြစ်ရဲ့ အောက်ခြေဟာ သန့်ရှင်းသွားပြီး စိမ့်စမ်းရေတွေ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာတဲ့ အတွက် ယခင်လိုပြန်ပြီး ရေတွေပြည့်လာပါတယ်။ မြစ်ကမ်း တစ်လျှောက် သစ်ပင်တွေ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ အတွက် လည်း စိမ်းလန်းစိုပြည်လာပါတယ်။ ငါးမျှားခွင့်ကို လည်း ပိတ်ပင်ထားတဲ့အတွက် ဇီဝမျိုးစိတ်တွေကို လည်း စောင့်ရှောက်ရာရောက်ပါတယ်။ယခုအခါ မြစ်ကမ်းတစ်လျှောက် အပန်းဖြေအနားယူသူတွေ ပျော်ပွဲစားထွက်တဲ့ မိသားစုတွေနဲ့ စည်ကားလာ ပါတယ်။ ဘာသာရေးပွဲတွေမှာ မြစ်အတွင်း တပျော်တပါး ရေဆင်းချိုးလာနိုင်ကြပါတယ်။လောလောဆယ် ဘုန်းတော်ကြီး ဆီးချီဝေါ ဟာ ပန်ဂျတ်ပြည်နယ်တစ်ခုလုံးမှာရှိတဲ့ သားရေ နယ်စက်ရုံတွေနဲ့ စက်မှုလုပ်ငန်းတွေက မိမိတို့ရဲ့ အမှိုက်သရှိုက်တွေကို မြစ်ချောင်းတွေအတွင်း မစွန့် ပစ်ကြဖို့ လှုံ့ဆော်စည်းရုံးနေပါတယ်။ ကာလီဘိန် မြစ်ကို စံနမူနာယူပြီး တခြား မြစ်ချောင်းတွေလည်း သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းနေပါတယ်။သူက "ကာလီဘိန်မြစ်ရဲ့ သန့်ရှင်းရေး ဆောင်ရွက်မှုကို ကြည့်ရင် ညီညွတ်ပြီး စုပေါင်းလုပ်ကိုင်ကြရင် ကျွနု်ပ်တို့နိုင်ငံရဲ့ မြစ်ချောင်းတွေဟာ စက်မှုလုပ်ငန်း တွေမပေါ်ပေါက်မီကရှိခဲ့တဲ့အတိုင်း ပြန်ပြီးသန့်သန့် ရှင်းရှင်းနဲ့ စီးဆင်းအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်တာတွေ့ ရမှာဖြစ်တယ်"လို့ ပြောကြားကြောင်းပါခင်ဗျာRef;''Heroes of the Environment'' (Time)မောင်ပုဆိုးကြမ်း
ဂရိနိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာရေးပြဿနာသည် ယမန် နှစ် အောက်တိုဘာလကတည်းက အစပျိုးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ တိုင်းပြည်၏ အမျိုးသားဝင်ငွေစာရင်းကို ယခင်အစိုးရအဖွဲ့က လိမ်လည်ဖော်ပြ ခဲ့ကြောင်း နောက်တက်လာသည့် အစိုးရက ထုတ်ဖော်ဝန်ခံ လိုက်ရာမှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်း ထုတ် လုပ်မှုတန်ဖိုး(ဂျီဒီပီ)၏ ၁၃.၆ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ရှိနေသည့် ဘတ်ဂျက်လိုငွေနှင့် ဂျီဒီပီ၏ ၁၁၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်ညီမျှသော ေ<ကးမြီပမာဏတို့ကြောင့် လက်ရှိအစိုးရအဖွဲ့တွင် အကျပ်တွေ့နေရသည်။ တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာရေးမှာ မလှုပ်သာ မရှားသာ ဖြစ် နေရသည့်အထဲတွင် ပြည်ပပို့ကုန် တင်ပို့ရောင်းချ နိုင်စွမ်းလည်းမရှိသဖြင့် အကျပ်အတည်းမှ ရုန်း ထွက်နိုင်မည့်လမ်းစ ပျောက်နေသည်။ ယူရိုငွေ ကြေးနယ်ထဲ ဝင်ထားပြီးဖြစ်နေသဖြင့် ငွေတန်ဖိုး ချခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်မှာလည်း မဟုတ်ချေ။ဥရောပသမဂ္ဂအတွင်း ဂရိနိုင်ငံကို ဘဏ္ဍာ ရေး အကူအညီပေးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ သုံးလ ကျော် အငြင်းပွားနေခဲ့ရာမှ ယခုနှစ် မေလနှစ်ရက် နေ့မှာတော့ ကူညီကယ်တင်ရန် ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြ သည်။ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့တွင် ကျင်းပသည့် ယူရိုငွေ ကြေးနယ်ဝင် ၁၆ နိုင်ငံမှ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး များက ယူရိုငွေ ၁၁၀ ဘီလျံကျော်ဖြင့် သုံးနှစ်ကာလအထိ ကူညီကယ်တင်သွားရန် ဆုံးဖြတ် ခဲ့ကြသည်။ ထို ကယ်တင်ရေးရန်ပုံငွေတွင် ယူရိုငွေကြေးနိုင်ငံများမှ ထုတ်ချေးငွေ ယူရို ၈၀ ဘီလျံနှင့် နိုင်ငံတကာငွေ ကြေး ရန်ပုံငွေအဖွဲ့(IMF)မှ ချေးငွေ ယူရို ၃၀ဘီလျံ တို့ပါဝင်မည်ဖြစ် သည်။ ယင်းအစီအစဉ်မှာ ဥရောပ သမိုင်းတွင် အကြီးမားဆုံးသော နိုင်ငံအစိုးရ ကယ် တင်ရေး(Sovereign bail out)အစီအစဉ် ဖြစ်နေ သည်။ ဂရိအစိုးရက ရှေ့လာမည့် လေးနှစ်တာ အတွင်း အမျိုးသားဝင်ငွေ၏ ၁၃ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ညီမျှ သော ခြိုးခြံချွေတာရေး အစီအစဉ်များကို ဆောင် ရွက်သွားရန် လက်ခံသဘောတူခဲ့ရသည်။သို့ဖြစ်လျှင် အဖွဲ့ဝင် ချမ်းသာနိုင်ငံများက မိမိတို့ထက် နွမ်းပါးသော အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံသို့ ငွေကြေး အမြောက်အမြား ကူညီခဲ့ခြင်းသည် ယူရိုငွေကြေး နှင့် အီးယူနိုင်ငံများ အားလုံး၏ အကျိုးစီးပွား အတွက် ဟုတ်ပါရဲ့လားဟု သံသယဖြင့် မေးခွန်း ထုတ်နေကြသည်။ လွန်ခဲ့သည့် သုံးလအတွင်းက နိုင်ငံရေးအရထိခိုက်လာမှာကို အီးယူခေါင်းဆောင် များက စိုးရိမ်ခဲ့ကြသည်။ ဂရိနိုင်ငံသားတွေ ဖော ဖောသီသီ သုံးဖြုန်းပစ်ခဲ့သည့်အတွက် ဖြစ်ပေါ် လာရသောပြဿနာကို မိမိတို့နိုင်ငံသား၏ ဘဏ္ဍာ ငွေဖြင့် ကယ်တင်ရကောင်းလားဟု မြင်သွားမှာ စိုးရိမ်ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ယူရိုငွေကြေး နယ်တွင်စီးပွားရေးအင်အား အကောင်းဆုံးဖြစ်နေ သည့် ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းက စိုးရိမ် သည်။ ဂျာမနီတွင် ဒေသဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ များကို မေလအစောပိုင်းမှာပင် ကျင်းပရန်ရှိနေသ ဖြင့် မဲဆန္ဒရှင်များ မကျေမနပ်ဖြစ်မှာကို ပူပန်စရာ ရှိနေသည်။IMF ၏ ခြိုးခြံချွေတာရေး စီမံကိန်းအရ ဂရိအစိုးရအနေဖြင့် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုနှင့် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများအပေါ် ကောက်ခံသည့် တန်ဖိုးဖြည့်အခွန် (VAT)ကို လက်ရှိ ၂၁ရာခိုင်နှုန်း မှ ၂၃ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးမြှင့်ကောက်ခံရမည်ဖြစ်ပြီး၊ လောင်စာဆီ၊ အရက်နှင့် ဆေးလိပ်တို့အပေါ် ကောက်ခံသည့်အခွန်ကို နောက်ထပ် ၁၀ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လစာ၊ လုပ်ခနှင့် ပင်စင်ခံစားခွင့်များအပါအဝင် အစိုးရ အသုံးစရိတ် များကိုလည်း သိသိသာသာ လျှော့ချရဦးမည်ဖြစ် သည်။ ဂရိနိုင်ငံအား ကူညီကယ်တင်ရန် ကြေညာ ပြီးစအချိန်မှာပင် ဥရောပ စတော့ဈေးကွက်ညွှန်း ကိန်းများ တစ်ရက်အတွင်း ၂ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းခဲ့ပြီး၊ ယူရိုငွေတန်ဖိုးသည် လည်း ဒေါ်လာနှင့်လဲရာတွင် တစ်နှစ်တာအတွင်း အနိမ့်ဆုံးအဆင့်အထိ ထိုးကျသွားသည်။ သို့ရာ တွင် ထိုကယ်တင်ရေး အစီအစဉ်ကြောင့် ဂျာမနီ အခွန်ထမ်းပြည်သူများအပေါ် ရေရှည်တွင် ထိခိုက် နစ်နာစရာမရှိကြောင်းနှင့်IMF၏ ခြိုးခြံချွေတာ ရေး အစီအစဉ်အတိုင်း အောင်မြင် သွားမည် ဆို လျှင် ကယ်တင်ရေးရန်ပုံငွေ ထုတ်ချေးသည့် အတွက် ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် အမြတ်ရလာနိုင်မှာ ဖြစ် သည်ဟု ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် အင်ဂျလာမာကဲလ်က ပြောခဲ့သည်။ ဂရိကယ်တင်ရေးအတွက် ထုတ်ချေး ငွေအပေါ် ၅ ရာခိုင်နှုန်း အတိုးရလာနိုင်မည့် အချက်ကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်သည်။တကယ်တော့ နိုင်ငံပိုင်ကဏ္ဍတွင် လုပ်ခ၊ လစာများ ဖြတ်တောက်လျှော့ချပြီး၊ အခွန် အကောက်များ တိုးမြှင့်ကောက်ခံရမည်မှာ ဂရိ အစိုးရအတွက် အကြီးအကျယ် ထိခိုက်နစ်နာဖွယ် ဖြစ်သည်။ IMF ၏ ဆေးခါးကြီးဟု အမည်တွင်နေ သည့် ခြိုးခြံချွေတာရေးလမ်းစဉ်မှာ အင်မတန် ကြမ်းတမ်းခက်ခဲလှသည်။ ဂရိနိုင်ငံ၏ ပြင်းထန် ဆိုးဝါးသော အတွေ့အကြုံသည် ယူရိုငွေကြေး နယ်မှ ေ<ကးမြီပမာဏ များပြားနေသည့် နိုင်ငံများ အတွက် သင်ခန်းစာယူစရာဖြစ်နေပြီး၊ ထိုခက်ခဲ ကြမ်းတမ်းသောလမ်းကို ရှောင်လွှဲနိုင်ရန်အတွက် ကျန်နိုင်ငံများက မည်သည့်နည်းဖြင့် မဆို ကြိုးစား ကြလိမ့်မည်ဟုလည်း ခန့်မှန်းကြသည်။ဂရိနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ ယခုနှစ်တွင် ၄ရာခိုင်နှုန်း ဆုတ်ယုတ်နေပြီး၊ ပြန်လည် တိုးတက် မှုဖြစ်လာနိုင်မည့် ၂၀၁၂ ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ ၂.၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကျဆင်းနေဦးမည်ဖြစ်ရာ အခွန်တိုး ကောက်ပြီး၊ အသုံးစရိတ် ဖြတ်တောက်ရမည့် အိုင်အမ်အက်ဖ်၏ အစီအစဉ်အတိုင်း သွားရဦး မည်ဆိုလျှင် အစိုးရအဖွဲ့ ဆက်လက်ရှင်သန်နိုင် ရန်မှာ အင်မတန် ခက်ခဲနေလိမ့်မည်ဟု ဆိုပါ သည်။ Ref;The Economistဦးဟန်ထွန်း(အခွန်)